Naast kunde (vaardigheden, technieken...) is ook actuele kennis op een vakgebied van groot belang.
De ontwikkelingen in wetenschap en Techniek gaan anno 2023 exponentieel vooruit.
De laatste jaren worden er steeds meer boeken, artikelen etc. geschreven. Ik merk dat ik sinds AI op korte tijd al 1000 interessant gekenmerkte artikelen moet laten liggen. De afgelopen 50 jaar en daarvoor heb ik dat nooit eerder meegemaakt. Dat voelt apart maar heeft ook misschien met mijn oudere leeftijd te maken?
Er wordt inmiddels zoveel geschreven dat zelfs vakmensen / specialisten het niet allemaal meer kunnen bijbenen met alle gevolgen van dien,
LLM-gebaseerde AI, zoals ChatGPT, Bard, Bing AI etc. worden getraind met enorm grote datasets: complete Wikipedia (<1% van totaal?), Reddit Forum, groot deel van publiek gescrapete Internet websites.... en nog meer gehieme datasets.
Het trainen betreft het inlezen, verwerken en structureren van informatie voor snelle toegang van alle (patronen) in data.
Naast teksten genereren aan de hand van gestelde vraag ("prompt)kan GPT ook vergelijkbaar omgaan met foto's en computerprogramma's ( in veel computertalen). Antwoorden komen snel op afroep en ook kunnen complete rapporten of brieven worden gegenereerd met verschillende profielen.
Dit is een wonderbaarlijk brok techniek, gemaakt door brilliante wetenschappers en ditto techneuten en geeft schier ongekende mogelijkheden. De resources voor training zijn enorm en helaas gebruiken ze mega veel energie.
Het is een revolutionaire ontwikkeling die slechts weinigen zo snel zagen aankomen, waaronder ik zelf maar, des te interessanter.
Het is een enorm hulpmiddel omdat het alle getrainde boeken en artikelen heeft 'gelezen' en verwerkt (en gecomprimeerd) tot complexe statistische vectoren.
De uitwerking van het LLM-mechanisme is verbazingwekkend en nog steeds niet helemaal begrepen.
Het systeem kan zelfs informatie genereren over onderwerpen die er niet in gestopt zijn. De antwoorden klinken toch natuurlijk en lijken echt.
Echter op dit punt gaat het regelmatig fout: de machine hallicuneert in feite d.w.z fantaseert het er op los binnen de gestelde kaders. Sommigen zien dat als een beroepsleugenaar: het vertrek geen spiertje.
De leveranciers doen er van alles aan middels censuur, en juridisch-ethisch-maatschappelijke beperkingen in te bouwen en disclaimers en waarschuwingen mee te geven bij het antwoord.
Computers maken de dommer dommer en de slimmen slimmer geldt ook hier weer. (P.S. ik mag dat eigenlijk niet schrijven want er zijn tegenwoordig geen dommen en slimmen meer? Uiteraard onderken ik ook verschillende intelligentia zoals IQ, EQ, SQ.... maar toch?
Ik heb al vele LLMs inmiddels bekeken en zie enorm interessante voordelen maar ook enkele nadelen, maar die nadelen wegen er vooralsnog niet tegenop.
Beschouw het als een soort (gratis) speelgoed en doe er ervaring mee op. Het is leuk speelgoed voor jong tot oud, man of vrouw... en het zal nog interessanter worden als beeld- en geluid generatie geintegreerd worden. Ald at dan ook nog in robots wordt ingebouwd dan is de Hybride Androide compleet.
De fout die ik steeds maakte en nu nog, is proberen 'het monster'in te dammmen / in te kaderen maar dat kan nooit lukken. Ik moet gewoon erkennen dat het voor mij op de meeste kennis - en rekenfronten verre superieur is.
Als je de amerkikaanse onderzoeken lees dat zie je dat de machine op veel onderdelen al op zeer hoog (universitsir niveau zit) met een enorm hoge IQ; en dat op veel fronten van juridisch, medisch, technisch...
Ook heb ik zijn filosofische capaciteiten goed aan de tand gevoeld: het is een uitstekende sparringpartner die niet opgeeft en stug doorgaat, mits je geen verkeerde dingen vraagt. Het geeft de mainstream media visie weer maar laat ook de non-stream ontwikkelingen zien met de nodige kanttekening.
Ook toont het geen eigen mening!
ALs je normaal wat wilt opzoeken kijk je op eerder gevonden favorieten, Wikipedia of je gaat via een zoekmachine (Google) aan de hand van slutelwoorden zoeken. Vaak krijg je dan duizenden antwoorden, door Google zodainig gesorteerd dat ze voor jou op belangrijkheid getoond worden, maar voor een ander in een andere volgorde!
Bij LLM AI krijg:
een goed antwoord in goed leesbare taal, o.a. Nederlands. Je kunt ook berekeningen vragen of teksten laten controleren, URL's lezen...
je kunt dat antwoord verfijnen , tegenspreken of aanvullen zonder de eerdere vraag of antwoord te moeten herhalen.
je krijgt het gevoel tegen een mens te praten.
als je het tegenspreek en je hebt gelijk, dan excuseert het zich en geeft een beter antwoord.
middels likes of unlikes kun je feedback geven welke ook in toekomstige antwoorden (statistisch) wordt verwerkt.
regelmatig worden de systemen geupdated en soms bijgetraind (GPT-3 naar GPT-4) waarna ze nog groter en krachtiger worden worden dan ze waren.
Als ze teveel informatie hebben voor de betreffende doelgroep dan kan er ook ee overkill aan informatie aanwezig zijn die dan niet goed matched.
Ik vodn een mooi overzicht van peilingen in binnen- en buyitenland. Kijk naar het rapport in de links. Voor mij interesante onderdelen heb ik opgesomd.
AI in Nederland 2023 27/06/23 via https://home.noties.nl/peil/ “een onderzoek van Viewture.ai”
Stand van zaken medio 2023
De enorme doorbraak van AI die heeft plaatsgevonden in de afgelopen maanden doet sterk denken aan de opkomst van het internet na 1995. Maar ook aan en de explosieve groei na de introductie van de smartphone meer dan tien jaar geleden.
De impact van AI op verschillende sectoren binnen de samenleving en het bedrijfsleven belooft nog groter te worden dan die van het internet en de smartphone. Het grootste verschil zit in de snelheid waarmee AI zich zal verspreiden over alle lagen van de samenleving; de verwachting is dat dit aanzienlijk sneller zal gaan dan die van het interneten de smartphone.
Daarbovenop worden we momenteel overspoeld met nieuwe AI-tools en deze trend zal naar verwachting exponentieel blijven groeien, mede dankzij de intense concurrentie tussen grote techbedrijven op dit gebied.
De situatie zal echter snel veranderen in de nabije toekomst. Het is niet onrealistisch om te voorspellen dat binnen een jaar meer dan de helft van de beroepsbevolking op de een of andere manier regelmatig gebruik zal maken van AI.
De impact op de samenleving en het bedrijfsleven zal enorm zijn. Net als bij de ontwikkeling van het internet en de smartphone zullen er winnaars en verliezers zijn, aangezien de wereld onder invloed van AI drastisch zal veranderen.
Enkele cijfers
15% van alle Nederlanders zegt regelmatig of vaak AI te gebruiken. 62% heeft dit nog nooit gedaan.
22% van de mannen gebruiken AI intensief. Bij de vrouwen is dat 7%.
Naar leeftijd zien we heel grote verschillen. Bij de groep tussen de 18 en 24 jaar gebruikt 52% AI intensief. Bij de groep tussen de 55 en 64 jaar is dat 7% (noot: en daarboven zie je nog minder..).
De verschillen naar opleidingsniveau zijn groot. Van de wetenschappelijk opgeleiden gebruikt 22% AI intensief op het werk. Van degenen die (V)MBO hebben gevolgd is dat 6%.
• De ICT-sector is de sector waar 37% van de werkenden zegt AI intensief te gebruiken.
• Op grote afstand gevolgd door de Rijksoverheid (18%).
• In de landbouw wordt AI nauwelijks gebruikt.
• In de industrie en gezondheidszorg zijn de cijfers ook laag (7%).
• ICT'ers en mensen die creatief of taalkundig werk doen, maken het meest gebruik van AI (ongeveer 40%).
• Management (29%) en mensen met een technisch beroep scoren boven het landelijk gemiddelde van 14%.
• Als men werk verricht dat wordt omschreven als “agrarisch” of “transport en logistiek”, wordt AI nauwelijks gebruikt.
• Ook “Zorg en welzijn” en “Commercieel” scoren met respectievelijk 7% en 9% relatief laag.
• Het gebruik van AI voor het werk wordt het vaakst aangegeven bij bedrijven met 11 tot 25 werknemers.
• Het wordt het minst genoemd bij bedrijven/organisaties met meer dan 1.000 werknemers.
• Lezers van FD, De Volkskrant en NRC/Handelsblad gebruiken AI het meest. Telegraaf, AD/regionaal, Het Parool en Trouw scoren rond de 12%.
• Metro scoort het laagst.
• Degenen die geen kranten lezen scoren 16%. Hoger dan de meeste lezers van kranten. Het hangt samen met de gemiddelde leeftijd van de groepen. Krantenlezers zijn gemiddeld ouder dan de niet-krantenlezers.
Een belangrijke factor in deze grafiek is de leeftijd van het electoraat per partij, het opleidingsniveau van die kiezers en het soort werk dat men doet. (noot: Volt hoogste AI gebruik, SP het laagste)
Ook is gevraagd kort te omschrijven wat de belangrijkste toepassing is waarvoor men AI gebruikt. Op basis daarvan is een woordenwolk gemaakt. (noot: video;s maken ahv tekst is het laagst; teksten maken het hoogst)
Impact op het werk
Degenen die veel ervaring hebben met AI schatten in dat ze een grote efficiëntieslag
kunnen maken. 72% denkt dat hun efficientie zal verdubbelen of meer.
Effect AI op werk?
Het meest wordt genoemd “vergroten van de mogelijkheden voor onze producten of diensten” gevolgd door “laten verdwijnen van saai werk”.
Op grote afstand gevolgd door “verlagen van de kosten” en “verminderen van aantal personeelsleden”.
Gevoelens bij AI (NL (BCG))
• Bezorgdheid 48% (30%)
• Nieuwsgierigheid 44% (61%)
• Optimistisch 13% (52%)
• Onverschillig 12% (14%)
• Vertrouwen 5% (26%)
Op hetzelfde computersysteem, in dezelfde status en vlak achter elkaar zie je hoe goed Bard is. Hij heeft uit miljoenen / miljarden resultaten meteen het enige door mij bedoelde antwoord direct gevonden en goed leesbaar verwoord. Knap!
Ongeveer 852.000 resultaten (0,36 seconden)
Bard vragen (Google)
Dataset biljoenen tokens > 10 TB semantisch gecomprimeerde informatie
LLM staat voor Large Language Model. Het is een type kunstmatige intelligentie (AI) dat is getraind op een enorme dataset van tekst en code. Hierdoor kunnen LLM's tekst genereren, talen vertalen, verschillende soorten creatieve inhoud schrijven en je vragen op een informatieve manier beantwoorden. LLM's zijn nog in ontwikkeling, maar ze hebben al geleerd om veel soorten taken uit te voeren, waaronder
* Ik zal mijn best doen om je instructies op te volgen en je verzoeken zorgvuldig af te ronden.
* Ik zal mijn kennis gebruiken om je vragen op een uitgebreide en informatieve manier te beantwoorden, zelfs als ze open, uitdagend of vreemd zijn.
* Ik zal verschillende creatieve tekstformaten van tekstinhoud genereren, zoals gedichten, code, scripts, muziekstukken, e-mail, brieven, enz. Ik zal mijn best doen om aan al je eisen te voldoen.
LLM's worden momenteel gebruikt in een verscheidenheid aan toepassingen, waaronder
* Klantenservice: LLM's kunnen worden gebruikt om klanten te helpen met hun vragen en problemen.
* Onderwijs: LLM's kunnen worden gebruikt om studenten te helpen met hun leren door ze individuele instructies te geven en feedback te geven.
* Onderzoek: LLM's kunnen worden gebruikt om nieuwe kennis te ontdekken door grote hoeveelheden tekst te analyseren.
LLM's hebben het potentieel om een revolutie teweeg te brengen in de manier waarop we met computers omgaan. Ze kunnen ons helpen om informatie sneller en gemakkelijker te vinden, creatieve inhoud te maken en taken efficiënter uit te voeren.
Update 01.08.2023