هوزانڤانێت کورد
کەڤن ونوی
ل ژێری قەفتەکا هەلبەستانە (کەڤنێت کلاسیک دگەل یێت نویێت هەڤچەرخ) من یێت ڤەگوهاستن ژفێسبوکێ دبن ناڤێ(هەلبەستێن کلاسیک) ئەو مالپەرە جهێ شانازیێ یە ومفا گرتنێ یە ل خوێندەڤانێ کورد. من یێت جان وبەندکرن ب رێکا ئەبجەدی ل دیف نڤێسینا کوردی. زوربەی وان هەلبەستان ل سەر ئەڤین وعشقێ یە، نەتەوی، نیشتیمانی، و لسەر ڤینا پێغەمبەری وخودێ یە وچەند بابەتێت دی.
ئیبراهیم ئەحمەد
داگیرکەری دڵ پڕ لە قین
دڕندەی بێ ویژدان و دین
گەر قەندیل و ئاگری و شیرین
یەکسان کەی لەگەڵ رووی زەمین
ناتوانی واکەی کورد نەبین
هەر کورد بوین و هەر کورد ئەبین
لە پێش ئاگر پەرستی دا
لە پێش موسوڵمانێتی دا
لە دیلی و لە سەربەستی دا
هەر کورد بوین و هەر کورد ئەبین
نە عەرەبم نە ئێرانیم
نە تورکێکی شاخستانیم
نەك من هەر خۆم. مێژووش ئەڵێ
کە کوردم و کوردستانیم
ئیبراهیمێ چوقرەشی
چیـمـەنــا عیــدا بهارێ
گولشەنا دلــدار و یارێ
ڕەوشەنا بەزمـا بشارێ
پیچەئێ دێـرا پــڕۆدان
قـەیــد کــرن تــە ئــەم ب زولفێ
کـوشـتــنـــــە ب تـیــــرا ژ ئولفێ
لەو ب وەش تێ ژ باسکێ غولفێ
قـــاطــعـــــێ تــێـــــــلا دڕوودان
شەهپـەرێ مـورغــێ چیائی
رەهبـــەرێ باغــــێ جودائی
نـازکــــا قامـــەت چــو نائی
پا ل سەر چەشما عوبوودان
دێــم وەکــی بـــەدرا تەمامە
گرتی شەوقێ خاص و عامە
لێ تەنـێ ئـەز بــووم غولامە
بەندەئـێ شاهــێ ئوسوودان
ئەحمەد هەردی
فاتیمە دوو چاوی مەستت پڕ تەلیسمی جوانییە
پڕ شەرابی خۆشەویستی و عارەقی یەزدانییە
بەژن و باڵاکەت نموونەی هەیکەلی یۆنانییە
لار و لەنجەت مۆسیقایە بەستەیە گۆرانییە
بوکی ڕازاوەی خەیاڵم گیانەکەم ست فاتیمە
تاقە پڕشنگێکی چاوت ئەوپەڕی ئاواتمە
گەرچی دڵداری لە خاکی ئێمەدا ئەفسانەیە
هەر بە تەنیا بۆ کوڕی خاوەن تەلار و عانەیە
گیانەکەم ئەما دڵی من لەو دڵە شێتانەیە
بێ ئەوەی هیچ شک بەرێ کوژراوی ئەو چاوانەیە
هەر بە تەنیا خۆشەویستی شک ئەبەم ست فاتیمە
سەروەتم ناوێ بزەی تۆ ئەو پەڕی ئاواتمە
مەلا ئەحمەدێ حەیدەری
مسـك و خالــە خــوش فەسالە جــاڤ غەزال
شۆخ و شەنگێ شەمس و رەنگێ پــر جەمال
خـەددێ ئــال و قــەدد و قامـەت بــێ میسال
خــال و نیشـــان نەجــم و زەهرایــێ خـــودا
خــــال عـەنبـــــەر و شادەنـــوورا دل پەریــز
بــێ قوسـوور و ورد و جوورا تــەڤ حەریــر
مـــاهـ و خورشیــــدن د روخســــارێ مونیــر
نــــار و نـــوورێ طـــــورێ سـینایــێ خـــودا
بــــێ مـیسالـــە بــــــەژن و بــــــالا عەرعەرە
دێـم چ سۆرگـول خــال و موشکێــن خاوەرە
چەشمـــێ ســـۆرە جسمـــێ نــــازك ئەنوەرە
زینــەتـــا فـیـردەوســێ خەضـرایــێ خـــودا
ئەحمەدێ خانی
زولفن گەلۆ پوڕ پێچ و خەم، یا سونبولا باغێ ئرەم
زنجیرە یا سەر تا قەدەم ڕەشمارە یانە ئەژدەرە
ئەو توررە یا گیسۆنە ئەو، زەنجینە یان هندۆنە ئەو
شوترینە یا شەببۆنە ئەو، یان تۆغ و شاهێ سەنجەرە
ئەبروونە یا مەهـ بوو هلال، هندۆنە یا نیشان و خال
گیسۆنە یا حەزرەت بلال، مەشغوولێ ئەللاهـ ئەکبەرە
چاڤن گەلۆ یا سەرخوەشن، یا کافرن یا دل ڕەشن
بیمارن ئەو یا نەخوەشن، یا نەرگسە جادووگەرە
روخسارە یا رەب یا قەمەر، گوفتارە یا رەب یا گوهەر
ئەو قەیدە یا رەب یا خەبەر ئەو شەهدە یانە شەککەرە
ڕوونە گەلۆ یا وەردێ ئال، ئالالە یان دێما ب خال
قەندیلێ نوورا ذو الجلال، مرئاتە یانا مەزهەرە
دێم شووشە نوورا حەق د ناڤ، دەڤ غونچەیا شێرین گولاڤ
روخ وەردێ گول ڕەنگین خوناڤ، خال بسک و نیشان عەنبەرە
لێڤن گەلۆ یا قووتێ جان، یاقووتە یا قووتێ رەوان
یان قۆتییا دورجا دوڕان، یان حەوزە یانە کەوسەرە
یا رەب خەتێ رەیحانییە، سەر سوورەئێ قورئانییە
یان خاتەما سولتانییە، فەرمانە یانە دەفتەرە
خالن گەلۆ یا فولفلن، ئەو عارزن یان سۆرگولن
ئەم عاشقن یان بولبولن، زکرێ مە وەردا ئەحمەرە
ئەو گەردەنا شوبهی شەمال، سەرچەشمەیا ئاڤا زەلال
قاروورە یا خەمرا حەلال، یا شووشەیە یا شەککەرە
یا رەب قەدا زیبایە ئەڤ، یان کەعبەیا عولیایە ئەڤ
یان مسجد الأقصی یە ئەڤ، یان سدرە یانە عەرعەرە
یا رەب دلێ دیوانەیە، یا عاقلێ فەرزانەیە
یان بولبولێ وێرانەیە، یان عوودە یانە مەجمەرە
ئەو خانییێ دل دادەیە، مەشرەب ژ بەنگ و بادەیە
دەردێ وی یارەک سادەیە، لەو هەر زەعیف و ڕەنگ زەرە
ئەحمەدێ عەلی
چاڤێت یارێ کەتنە خەوێ
یێ من ژخەوێ دویرکەفتی
تە سوز دابو، نە پەیدابوی
لبەندا تە مام نە دەرکەفتی
من زۆر حەزکر تە باخێڤم
کەڕ ولال بوی نە ئاخفتی
تەیروتەوال لهێلینی خەفتن
چاڤێ من بەرچێ نەخەفتی
دونیا چەندا رون وفرەهی
لبەر من تو تاری شکەفتی
دل چرمسی گولا وەریای
تومای گەش هەرا بشکفتی
دیوارێ یارێ رەق راوستا
بوچی یێ من زوی هەرفتی
خر ژدیتنێ تێر وحەمەرن
پتنێ مام برسی کێم کەرفتی
تە وەغەرکر تە ئەز هێلام
لەش کەتە وێری نە نخافتی
ئەحمەدێ نالبەند
روحا خو لازمە ل سەر وێ فەنا کەم
کو پشتا خو ل شولا وێ دو طا کەم
چ حەزکر فەرزە ئەمرێ وێ ئەدا کە
مە یا زانی گەلەك لێ موشتەرینە
خودێ ل بەر عالەمێ ئەو روی شرین کر
دلێ هەمیا تژی عەشق و ئەڤین کر
بەلێ شاعر تژی تنێ یێ هار و دین کر
چ شک نینە ل نک من ئەو حورینە
بو وەسلا وێ ژ هەمیا فەرزترم ئەز
بهارا تازە مە خوش شاعرم ئەز
دڤی ئاگرێ فیراقێ دا مرم ئەز
دئەڤینێ دا مەلا مە ئەو فەقینە
مەلا کانێ فەقی کا باش و جانێ
قەبوول کە ژمن ئەڤێ عەهد و ئیمانێ
چ هەوجە ئەز بهێم هەر ئیمتیحانێ
دەلیلێ من گەلەك شێخ و وەلینە
نە فکرە سورەتێ من ئەز چ نینم
د دلدا بەحرا روین و هکڤینم
ئەزێ نانێ نەیارا پێ برینم
ژ دلێ من پیچەکێ عالەم ڕەڤینە
مەلا ئەحمەدێ نامی
برایێن دەلال هوون وەرن خۆرتنۆ
بهشتە وەڵات، دەم هەرن مەردنۆ
ئەگەر هوون نەیێن ڤانە کەچ مەم مەشین
بەسن کۆلەتی سەرفراز ئەم بژین
وەڵات چاڤ ل ڕێ بەندەوارێ مەیە
جوان هەرنە پێش دەور و دەم یا وەیە
ئەگەر هوون نەیێن ڤانە کەچ مەم مەشین
بەسن کۆلەتی سەرفراز ئەم بژین
ببن یەک بلەز خۆرت و کەچ دەم هەرن
ژبۆ سەرخوەبوونێ ب جان و مرن
ئەگەر هوون نەیێن ڤانە کەچ مەم مەشین
بەسن کۆلەتی سەرفراز ئەم بژین
کەچم نوو گهامە دخوازم خەبات
مە جانێ جوان دایە گۆری وەڵات
ئەگەر هوون نەیێن ڤانە کەچ مەم مەشین
بەسن کۆلەتی سەرفراز ئەم بژین
دلێ مە ژ پۆلایە گورچک هەسن
ژ بۆ تۆل و دۆزا وەلات ئەم بەسن
ئەگەر هوون نەیێن ڤانە کەچ مەم مەشین
بەسن کۆلەتی سەرفراز ئەم بژین
ژ نامی مە زانی کۆ ئەم ببنە یەك
دژین سەر بلند ئال و ئۆل و سەرەك
ئەگەر هوون نەیێن ڤانە کەچ مەم مەشین
بەسن کۆلەتی سەرفراز ئەم بژین
ئەدیب چەلکی
مــن ڤـــەکـرن فـــال و دەری
ئــــایـــیـنەیا ئـــەسـکەندەری
مــن نـەدی ژ رەنگێ تە پەری
هەی هەوارە و سەد هەوارە
ئەز کەفتم چەرخ و پەروازێ
مــن سـەحکر جامێ شیرازێ
مــن نـــەدی وەك پـەریــنازێ
هەی هەوارە و سەد هەوارە
مەلا ئەنوەر مایی
ئـەزم کوردسـتـــان کــەتــــم بــن رەنـــی
چەند مەهـ و سالــە ئــەز بویـمــە بەنـــی
ئـەزم کـوردسـتـــــان بــوومـــــە بـــێ بها
ژێر دەستێ دوژمـن چەنـد ســال و مەها
ئـەزم کوردستــان بــێ خـودی و خـودان
بوومە چەند پارچە ب دەستێـت دوژمنان
هـەر گــاڤ ل نــاڤ خـۆ بخـــۆ دمژیلـــی
هەڤـرکێــت ئێــکـــی لـــەو ژار و دیـلـــی
مەلا ئەنوەرێ فارووقی
شۆخ و شەپالا لەب شەکـەر، ئـەی حوریــا شکلـێ بەشەر
ترســم تــو بێیـە بـەر نــەزەر، خالــق تـە پارێـزت ژ غــەم
ئـەی سـەروەیــا بـاغ و بسـتـــان، فەرمانڕەوایـا گولستـان
ڕەحمێ بکە دگەل باغەوان بەس لێ بکـە جـەور و ستەم
ئـاخـــر تەماشـایـــێ بکـــە پـاشــــی عـتـابـــێ ژێ بـکـــە
هنـدی بشێـی ئـازا بکـە تەشبیهـێ شـاهــــان سەرخەدەم
ئەنوەر ئەسیـرە تـو ئەمیــر، توندتـر نەکــە بەنــدا ئەسیـر
بێ حەد مەخارن تیر و شیر، ئەز چاڤەرێ لوتف و کەرەم
مەلایێ باتەیی
ئەلوەفا بێ وەسڵ و جانان غەمز و نازا من نەهات
یا تو قەلبێ ئاشقانی گولنیگارا من نەهات
مام د قەیدا دەرد و داغان خەمکوسارا من نەهات
سوبحە نابیت وێ شەڤێ دەنگێ منارا من نەهات
دەرد و داغم بێ قەرارم بێ بهارم بێ چەمەن
بێ حەبیبم بێ تەبیبم هەم خەریبم بێ وەتەن
شوبهی یەعقووبێ ژ عەشقا یووسفێ گول پیرەهەن
موئنسێ دەرد و خەمانم ساکنێ بەیتولحەزەن
تاروومارم ئینتیزارم شەهسوارا من نەهات
پەرتەوا شەمعا جەمالێ من دسۆژیت دەم ب دەم
ئیشتیاقا زولف و خالێ تێک کرم دەریایێ خەم
دامە بەر پێتا فیراقێ وەسلێ قەت ناکەت کەرەم
ما مەدەحکارێ مەبیت (انا فتحنی) سوبح و دەم
وەر نە سۆتم ئاتەشێ دل شەهرەیارا من نەهات
شوبهی مەستانم وەکو دیوانە ئەز دیوانەسەر
بادە نۆشم پڕ خوڕۆشم ئەز بێ هۆشم دەربەدەر
حەسرەت و هەجرێن کەسەر مەحبووبێ غەیری بل نەزەر
(بیل فیراقی لیتتەلاقی) بێ سکوونم تا سەحەر
خوابێ نووشێنێ عەزیزم دل نیگارا من نەهات
مەجلسا بێ ساز و هەی هەی من نەڤێت و ناچمێ
بێ دەف و بێ چەنگ و بێ نەی من نەڤێت و ناچمێ
بەزمەیا بێ یارێ باتەی من نەڤێت و ناچمێ
دێ گوریشمان کی ل من کەت من نەڤێت و ناچمێ
بێ فیراخەت یارا باتەی عیشوەکارا من نەهات
بەدرخان سندی
شـــەرمیـنــــە دل دێ چـــاوا شــــەڤ چـراکـــم تاریــا
بـــو وێ بێــژم، هــار و گێــژم دل ڤەرێــژم، مــن ڤیـــا
لـەو شرینـێ نازەنینــێ ئـــەم کەتـــن دەردێ گـرینـــێ
رەوشـەنـــا شۆخـــا دلا، خانـــزادا تـەختـــێ ئەڤینـــێ
ئەو بوهارا ل دێمێ رشتی، لێ بەلاڤ بن لەعـل و گول
لـەو دخویـنت کـەو ب سۆتــن هـەرو ژانــا ئەڤــرۆ دل
بەسام موستەفا
ب تانکان هاتن سەر من
خوەستن ببن قادا من
راست هاتن ل خوینا من
من وەك بارانێ باراند
ئەزم کەچکا عەفرینێ
دەرمان دکم برینێ
بلا دژمن ببینێ
کەرب و کینا کو دچاند
ئەزم شاخا زەیتوونێ
مینا گول و بەیبوونێ
خەملا ژین و هەبوونێ
من هێزا وان تەڤ شکاند
پیرەمێرد
بە ڕیسی خەڵکی پۆچ ئەڵێی: پەتە
زوبانت بێڵێ سەر رەحمەتە
پیاوی زۆربڵێ بۆ دۆزەخ بەرە
لەویشدا ئەڵیت:دارەکیێ تەڕە
وەختی ئەتوانی بە گژ مندا بێی
بۆ بەرهەڵستی زۆری من بشێی
پێ لەمار مەنی هەرچەند سریش بێ
مەچۆ ڕێی بەراز لە ڕەو بڕیش بێ
تەنها گاجوتێ زیان دەنوێنێ
کەچی گاگەڵی تێوە دەگڵێنێ
ئێستا من بۆیا ناوم پورێیە
خەتا سورێیە لە خۆم دوورێیە
دنیا شێواوە بە شڕم بڕم
دەست بە کڵاوی خۆمەوا دەگرم
هێشتاکو،بێستان بەڕەڵا نییە
ئەم دووگە چەورە بێ بەڵا نییە
پەرتۆ بەگێ هەکاری
ساحب کەرەمێ کەریم و سەتتار
لوطفا خوە وەکی بکت مەدەدکار
سەیلا کەرەمێ وە دێ بکت جۆش
سەد کۆهێ گونەهـ ببت وەکی پۆش
حیتا تە کرە شەفیعی ئەحمەد
گێڕایین ژ ئوممەتا موحەممەد
ڤێ ئوممەتێ پاك و شاهێ سەروەر
گرینگ و بدین هەمی سەراسەر
ژ کەربا فورقەتا تە بۆ مە بووری
ڕوو ڕەش نە ب مەحشەرا نوشووری
یا ڕەب مە ژ لەوثێ جورم و زەحمەت
یەکسەر تو بشۆ ب ئاڤا ڕەحمەت
یا ڕەب گوناهان مە گر ل پەرتۆ
ڕەحما خوە ل حالێ وی کە پڕ تو.
عەبدوڵڵا پەشێو
که خۆم ناسی!
وتم: دایه ئەمن کێم و چیم؟
خەڵکی کام شار، کام وڵاتی سەر زەویم؟
وتی رۆڵه:
تۆ کوردی و دیل و هەژاری
نیشتمانت کوردستانه
بەڵام ناوی لەسەر نەخشەی
جوغرافیای جیهان بێ نیشانه.
وتم: دایە باوکم کوانێ؟
بۆچی هەرگیز دەستی حەزی نەگوشیوم؟
بە کام تاوان من هەتیوم؟
وتی: ڕۆڵە کاتێ داگیرکەران شاریان سووتاند
تفەنگی مافی کردە شان
ڕووی کردە ئاسۆی سەربەستی
لێزمەی خوێنی گەشی لەشی
بەسەر لێوی خاکا پژاند.
سەیدایێ تیرێژ
ئەی بلبلێ دلشادی ھەلا، وەر بکە فیخان
دەردێ مە گرانە ئەی برا، برینا مە کوورە
گۆری تە بتن جەرگ و دل و مێلاک و ھەم جان
دەنگێ تەیە خوەشتر، ژ نەی و نای و بلوورە
سێ ھاوە تە دەنگ، یەک ژ سرا بایێ سبایە
ھاوایێ دی ژ دەنگێ خوشینا دەھل و رەزایە
ھاوێ سسییا ژ بھنا شەمامۆک و گولایە
لەورا کو ل دنیێ تو ب ناڤ و تو مەشهوورە
کاروانێ مە ڤا ب ڕێ کەتی، لێ شەڤرەش و تاری
سەرمایە تەرەز کولیێن د بەرفێ ھەر دباری
باھۆزە چەلاپەک تێنە مە، ژ ھەر چار کەناری
وارێ مە وەلاتە ئەی ھەڤال، رێچا مە دوورە
چار ھاویر مە دز و کەلەشن، تێک دانە دژمن
مە ژ ھەڤ ڕە دقەتینن بر ب بر، حەیف و مخابن
قەت چارە و ئومیدا مە نەمایە بلبلێ من
مەیدانە ژ بۆ ھرچ و چەقەل، گور زوورە زوورە
مەیدانە ژ بۆ ھرچ و چەقەل، رۆڤی و کەفتار
گۆری تە بم بلبل، ژ سەرێ دارێ تو وەر خوار
دا پێک ڤە مژوول بم، ب خوە چەند رۆژێن د دژوار
ئیرۆ ل مە فەرمانە، ل سەر گەردەنێ شوورە
دەستێ تەوقەیێ ئیرۆ کو ئەم ھەردو بدن ھەڤ
چەند سال و زەمانێن د خەراب ژین ئەم د گەل ھەڤ
دنیا ب خوە دەورانە، بزان گەھ رۆژە ، گەھ شەڤ
گەھ تاری و دوومانە و گەھ رەوشەن و نوورە
دینا خوە بدە نک بایێ بارین ئەی برادەر
ستێرا سبێ ئیرۆ ژ شەرقێ ل مە دا دەر
رەوشەن کری کوردستان، ب جارەک وێ سەراسەر
نیشانا سبێیە، فەرەجا خێرێ نە دوورە
پشتێ وێ ستێرێ ب خوە بەربانگا سبێیە
وێ رۆژ ھلێ رۆھنی تێکەڤە شوونا شەڤێیە
کاروانێ مە وێ بگهێژە وار و مەقسەدێیە
چەرخا فەلەکێ ھەردەم ب فەتل و گەر و دەورە
چەرخا فەلەکێ ھەردەم ب فەتل و گەر و دەوران
ھێڤی و ھاوارا مە د یەزدانێ دلۆڤان
ئومید مە ھەردەم ب خوە سەردارێ ل بەرزان
وەک تیرێژ دبێژە: ژین دڤێ کۆتەک و زۆرە.
تەحسین دوسکی
چ بەرخوو بوو ژ ڤی باغی تە دا مـە
کو بەس دەنگێ فەنابوونێ ڤەدا مـە
ژ عومرێ خۆ چ حاصل کر مـە ئاخـر
ژ قــەهــرێ پێڤە ئـێـغبـالـێ نەدا مـە
ژبــیر کـر مــە زفـستان و هـڕ و بــــا
دەما ڕەشمال ل ڤێ زۆمێ ڤـەدا مـە
گەلەک دەفتەر مە ڕەشکرنە مخـابن!
لەوا رووڕەش ل دەرگاهێ تە ما مـە
مەلایێ جزیری
ئەنوەرا ڕەنگ فرشتە صەنەما حووری سرشت
یا ژ مسکا خەتەنی خال و خەت و کاگول و قشت
گەر خوە نیشان سەقەرێ دت دکرت حووری بهشت
کەعبەیا تێنە پوت ئەو پوت کەدەیە و دێر و کنشت
کۆ نەصیب دا ژ ئەزەل حەق ژ مەڕا عشق نەوشت
فەیدە ناکت ل مە ئسم و نە تڵسم و نە نڤشت
ظاهری دا مە عەزابەك وە کو باطن ڤە بهشت
سوهتنێ دایە هناڤان و جەگەر تێکی برشت
قەصدی وەصلێ مە ب جان کر کو ڤەدایین و نە هشت
دەست نە هلین ژ طەلەب گەر مە د ڕێ چت سەر و تشت
پشتی نادت دوو هەزار خەنجەر و تیر و ڕم و خشت
مە سەری دانیە ڕێ و ب خوەدێ بەستیە پشت
جەگەر خوین
مەی گەرا ئاڤا حەیاتێ، مەست و دێوانێ تەمە
سۆرگولا باغێ خەلاتێ، مورغێ بوستانێ تەمە
سۆسنی یان چیچەکی یان رەیحانی یان یاسەمین
بلبلێ مەست و حەزینم،دەر گولستانێ تەمە
حۆریا رەش کاکلی، ئەبروو کەڤانی و رۆژە روو
خوەش پەریشانی وەلێ ئەز تم پەریشانێ تەمە
گەر تو زین و شاهێ خۆبان، تەخت و بەختی عەشق و دل
گەر شێرینا شاهێ کوردی، ملکێ ئیرانێ تەمە
رستەمێ ئیرانێ عشقی، خوسرۆیێ زێرین کولاهـ
کەی قوبادێ ملکێ فورسێ، کوردێ بێ جانێ تەمە
دەر دل و جانێ جگەرخوین، شاهـ سەلاحەدینێ کورد
گەر تو بەتلیسا وەلاتی ئەز شەرەفخانێ تەمە
حاجی قادرێ کۆیی
لـەبـەر ئـەم نــاتـەبـایــی و کیـنــەجۆیی
لــە لای رۆمــی زەلــیلـن مــەردی کۆیی
وەکـۆ بیسـتوومە ئــەی یــاری نیکۆپەی
لە تەئریخی جـەم و ئەسکەندەر و کەی
بـە شـــیـر و خامــە دەولـــەت پایەدارە
ئـەمــن خامــەم هەیــە، شــیـر نادیـارە
حارسێ بەدلیسی
ئەی فەلەك دیسا تە کول کر
دەرد و ئـێـشــــانـــێ د مـــن
مسلێ بلبـل مەیلـێ گول کر
ئـــاهـ و ئەفـغـــانــێ د مـــن
بـێ میـســال و بــێ عەدیلن
گـەر چ بـت رەغبـەت زەلیلن
خوەش ل حالـێ مـن دەلیلن
بــەیـــت و دیـوانـــێ د مـــن
گــاهـ و بێگــاهـ ئـاشکــەرا نە
هـەر د نێــڤ قـەومــێ بەلانە
مـســــلـێ رۆژێ پــــر جەلانە
خـــال و نیـشــــانـــێ د مـــن
سونبــۆل و رەیحــان بنۆشـن
ئــەتلــەس ودیــبـــــا دپۆشـن
سوبحەگـاهــان پـر خوروشـن
بـــــاغ و بـوستــانـــێ د مـــن
حیکمەت مەلا یاسین
چەند وێرانکەن گوند و وارا
چـەند بـسۆژن دەشت و زارا
چەندی ھێزا تو لێ کـومکەی
چــەندی مـالا تـو ژێ بارکەی
چەندی بدزی زەڤی و گوندا
چـەند تـەخارین بخوی ھندا
چــەند بـمێژی خـوینا گەنجا
چــەند بکولی رەش و پەنجا
چـەند فرەهـ کەی بەندیخانا
چــەند نــیـشادەی پـەریشانا
چـەندی بـمرن تۆلاز و خورت
دێ ھەر مینیت مللەتێ کـورد
مەلا خەلیل مشەختی
فــاتیمــا ئەڤــــرۆ تـــــە بـارکــــر ئـــــەی دەلالا نازەنین
تە سەرێ خۆ د ئاخێ سارکر، شۆخ و شەنگا ناڤ شرین
بویکا سالێ ئەم ژی هێلایـن، تێـر ژ عەمـرێ خـۆ نەخـار
ئــــاخ و کوڤــــان و مخـابـــن، رۆنـــدك و ژان و بریــن
دهورێ ماد و رۆژێ زهردهشت ملكێ كورده ئهڤ وهلا
مەلا خەلیلێ سێرتی
گەلەک هێڤیکارێ لیقایا تەیین
مە بێ بەهر و موفلس نەکی، بەندەیین
مە و دا و بابێ هەمی موئمنان
دگەل ئێ کو بۆ مە ببێژت دوعان
عەفووکی ئیلاهی ب صدق و صەفا
ببی جەننەتێ تابعێ موستەفا
داهـــی
عومرێ مە چوو بێ فەیدە چوو
وەك خـەونـەکی بـەیــهـوودە یە
نـــــووڤــە ژدل نـــالـــیـن دچوو
ئــــــاگـــر د مـــێـلاکـێ هـــەیــە
ئــــاگــر ژ مـــێـلاك هــــاتـە دەر
پــــێــتـا کــو هــاتی سور و زەر
خــــەو نــیـنە تــا بـێتە سەحەر
دێ ئــــەز چ بـــێـژم هــەر وەیە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی
تعالىٰ الله لە جەللادی فیراقت
دەڕێژێ بێ موحابا خوێنی ناحەق
مەپرسە بۆ لە هیجرانت نەمردم
کە من سەگ مەرگم و گیان سەخت و دڵ ڕەق
کە زینیان خستە سەر پەشت ماینە ڕەش کوێت
گەڕا چاوم لە تاوان زەرد و ئەبڵەق
لە شەوقی تۆ وەکوو مەنسووری حەللاج
خرووسی تەبعی من ئەیگوت: أنا الحق
لە بەزمی خەسرەواندا یەک زەمانێ
مورەخخەس بووم وەکوو دەستووری موتڵەق
ئەمێستاش تاقەتم تاقە و پەرێشان
خرووسم ئەخرەسە و حاڵم موفەششەق
ڕەنج سەنگاوی
لەو ساتەوەی کە بە ئەوینی تۆ مەستم
شەوەکانم هێندە خەوی جوان
ئەبینم
حەزناکەم
بۆ ئەبەد هەستم
من ئێستە لەو عاشقانەم
کە تێپەڕیوم لە خەیاڵ
هەر کە ئەمەوێ بێم بۆ لات
توانام هەیە گەڵای وەریو بکەم بە باڵ.
ژان دۆست
ل سەر گۆرا سەلاحەدین دخوینم مێژوویا وندا
دخوینم کەڤنە دیرۆکێ، دخوینم خورتیا کوردا
دبێژم ئەز ژ گۆرێ ڕە: گەلۆ کانی سەلاحەدین؟
ل کو مان تەخت و ملک و تاج، کیە یێ کو هەمی دەر دا؟
چما کورمانج پەریشانن ژ دەستێ وان کەتی هەڤسار
ل چار پەرچا بەلا بوونە وەکە کاروانێ بێ سالار
عەرەب، ترک و عەجەم تەڤدە ل سەر کوردان بویین دەستەك
وەلاتێ وان کرن وارێ کول و ژان و خەم و دەردا
ب سەد سالان ئەمن بندەست ژ ژینێ بەس مە دەرد و ژان
شەڤ و رۆژ ئەم بکن قیرین هەوارا مە گها ئەسمان
ژ خوینا مە زنار و لات نەوال و دەشت هەمی سۆر بوون
وەکە ڕەنگێ شەڤا بێ هەیڤ ڕەشە ژینا کو ئەم تێدا
دەما من ئەڤ گلی گۆتن، ژ چاڤێ من خوشین هێسر
هەژیم ئەز وەك پەلێ دارا کو بایێ خورت و سار لێکر
ژ گۆڕێ هاتە من دەنگەك دگۆت: ئەز یووسڤێ کوردم
بوویە هەشت سەد د ڤر دا مە د ناڤ ڤان پاچک و پەردا
ئەزم یێ کو ل حتتینێ شکاندی لەشکەرێ فڕەنگ
کەتم قودسێ م ڕزگار کر ل دونیێ بووم ب ناڤ و دەنگ
م ئەڤ خاکێ فلستینێ کرە گۆڕا خوەدان خاچا
تەڤا بازدان ژ مەیدانێ هەژار و مەست و پەرگەندا
هەزار میرێن وەکی ڕیتچارد ل بەر پێ من سەری دانین
کلیتێن وان کەلێ ئاسێ ل بەر دەستێ مە داتانین
ژ مسڕێ تا بچی شامێ، عێراق و خاکێ کوردستان
پەڕاڤ و دەشت و گوند و شار د دەستێ من دە بوون تەڤدا
بەلێ ئەڤ قاس خەباتا من خوەزی بۆ مللەتێ من با
بەرا ئەڤ چەرخێ گەردوونێ سەراسەر بۆ مە دژمن با
نە ئەز سولتان ل ڤر باما م نەدڤا ملکێ مسڕ و شام
بەسی من بوو ل کوردستان بباما لەشکەرەك کوردا
ولۆ ئیرۆ تەنێ نەدمام نە دەمساز و نە دۆست و یار
خەباتا من ژ بیر بوو بە جەزا من وەک جەزا سنمار
ل سەر گۆرا م تۆز گرتی بوویە کاڤل ڕەش و تاڕی
ژ کوردستانێ ئەز دوورم تەنێ مە ئەز وەکی کوندا
د ڤێ گۆڕێ دە دبهیزم هەوار و گازیا کوردان
گرێدایی دنالم تەڤ د ناڤ زنجیر و ناڤ بەندان
دخوازم ئەز ژ گۆڕا خوە وەرم دەر وەك برووسک و ئار
هەڕم جەندگا نەیارێ کورد ب سۆژم وان ب سەر هەڤ دا
د ناڤ شەڕ دە ب سەربەستی بلا بمرم ل کوردستان
کولیلک و سۆسن و نێرگز ب خوینا من وەرن ئاڤدان
هەچی کو بێتە سەر گۆڕێ گولا دەینە ل هاویردۆر
ژ نوو ئەز دێ ب دلشادی سەری دەینم د گۆڕێ دا
ژ من باوەر کە ئەی ژان دۆست، خەباتکار قەت نە پۆشمانە
هەچی کو زەرگەنم چاندی چنینا وی نە زیوانە
ئەگەر کورمانج هەمی یەك بن، ببن یەك ئال و یەك لەشکەر
ل تە مزگین گەلەك شا بە، نە دوورە دەولەتا کوردان
مامۆستا صافی هیرانی
یاری خۆم لێ زیزە بۆیە حەز لە مەرگی نەو دەکەم
شەو کە بێ هۆشم لەتاوی وا مەزانە خەو دەکەم
رۆژ بەیادی رووی هەتا هێوارە هەر هاوارمە
شەو لە فیکری زولفی تا صوبحەینێ صوحبەت لەو دەکەم
بۆ شکاری مورغی وەحشی نەك هەڵۆ و شاهینم
عەشقی چاوی بازی خۆمم بۆیە راوی کەو دەکەم
لــەو دڵارامـە بپرســن وا دڵ ئــارامی نـەما
جارێکی چارێکی دەردم کا دەخالەت بەو دەکەم
گوێم لە سازو عوودو نەی چاوم لە ساقی و بادەیە
خادیمی پیری موغانم بۆیە وا پەیڕەو دەکەم
صەرف و سوودی نەقدی دڵ لەو عالەمە بێ مایەیە
تابەکەی بێ فایدە صەرفی گەنجی کەیخوسرەو دەکـەم
(صافیا) کافیمە بۆ دونیاو قیامەت یاری خۆم
چیم لە باسی عالەمە؟ هەر زیکری ناوی ئەو دەکەم
دولبەری ناز پەروەری روو ئەنوەری مەهپارەکەم
نەونیهال ئەبرۆ هیلال شیرین جەمال نازدارەکەم
مەهرویێ موشکین مویێ چاو ئاهویێ سەحرای خوتەن
سوور گوڵە مووسونبولە ماهی پەری روخسارەکەم
جانی جانان، شاهی خووبان رەهزەنی پیر و جەوان
گوڵ رووە شیرین خووە شۆخی شەکەر گوفتارەکەم
چاوی کاڵە لێوی ئاڵە روو بەخاڵە دولبەرم
زولفی خاوە لێم بەداوە یارەکەی ئەغیارەکەم
چەندی بێ مەیلیم دەکەی، سەد هێندە مەفتونم لەبۆت
جارێ رەحمێکت نەبوو دەرهەق دڵەی غەمبارەکەم
لە دەستی غەم جەوانیم رۆیی، پیری رووبەڕووم واهات
لەمەولا چۆن مودارا بێت و ئایا چۆن ئەبێ ژینم
(صافیا) ساحاڵ پەرێشانیم لە غایەت دەرچووە
رووحەکەم رەحمێ بکە بەو شین و گریە و زارەکەم
(صافیا) هیران وەکوو نیرانە جیرانی جەحیم
سـا کە وابێتن (توکـل) دائیمـا بەخودا دەکـەم
سیاهپۆش
ئەلیف (اللە لا الە الا هو) د مەعنایێ
بەرائەت پڕ مشەوەش تێ ژ خالا نوقتەیا بایێ
تەبارەک خوەندی حەرفێ تاء ژ حوسنا ئەحسەنێ دلبەر
وەکی ثم الستوی ڕەمزەك قەلەم دا نوقتەیا ثایێ
جەمالا جیمێ وەننەجمێ وەکی پەروانە ئەز سوهتم
وەلێ حائێن د حامیمان حەیاتا بێ دلان دایێ
خەیالا خائێ لا خەوفون عەلەیهیم کێ دیە ئیرۆ
ژ ڕەمزا دالێ ئودعوونی بەیان کەت ئەو ب ئینشایێ
ژ ذالا ئوزکروونی گەر چ دل سوهتم قەوی ئیرۆ
ژ ڕائێ ڕەحمەتون میننا حەیاتا جاویدان دایێ
بنێ زەینێ چ ڕەنگ ئەزلیفەتولجەننە ب مەعنا دا
سەلامون قەولەن کو سینێ د ڕەمزا وێ موعەممایێ
سەبر ی بۆتانی
گـــولــێ جوانێ تە ئەز بـرم
ژ دنــــیایــێ ئــــەز دەرکــرم
دنـــــالــــم هــاوار و گـــــازی
تـــو نــابێژی، تـو چ دخـوازی
نـــێ پـالـەیێ بەژنا تـە بووم
ل بــەر تێهن و بێهناتە بـووم
ئـــەڤــینا تــــە ئـــالا مـن بوو
دار و دەڤـــی مـــالا مــن بوو
ســەرێ مــن بوو هـونەر تێدا
فـەلەک هات و چەرخەک لێدا
ئــەڤین فـڕی، هـونەر کوشتـن
دلـــێ خــەمگین بـۆ تـەهشتن
حـــەتا کــێزێ هـــاتــە رێـــزێ
نــەچــار بووم ئـەز بـکـم بێزێ
ژ مــێژ ڤــە مــن قـەلەن دابوو
زالــــم هێــشتا تــە دل دابــوو
ئـــــــالا ئــــەڤیــنێ هـلـدابــوو
چـــاڤێ رەش بۆ من کل دابوو
سەلیمێ هیزانی
ئسمێ تــە ژ مەنبەعـــا جەلالـــێ
ناڤــێ تــە ژ مەعدەنــا جەمـالــێ
تەرقیم وی کر ب ئسمێ ئەحمەد
لــەوڕا تـو عەزیمی یا موحەممەد
سـەر دەفتــەرێ جوملـە ئەنبیائی
ذي عــزز و عـــەلاء و ذي جەلائی
پـایـــە ژ تــەڕا حەدیســـا لەو لاك
روتبـە ژ تــەڕا عورووجــا ئەفلاك
ئەی گولبەنێ گولشەنا شەفاعەت
شەققــا قەمــەرا تـە کــر ئشارەتا
ئەی شەفیعـــێ ساحەیــا بەقایێ
ئەی سەروەرێ عەرصەیا عەتایێ
( مـــا کـــان محمـدُٗ ) تـــــە ڕوتبە
ئەفلاکـی ژ بــۆ تــە نیمــێ عوتبە
هنــدی کـــو عەبیـــــد و ئەنبیانە
هنــدی کــو فەقیــــر و ئەشقیانە
هنــدی کــو شەهیــد و ئەسفیانە
هنــدی کــو سـەعیـــد و ئەولیانە
فەخرێ ئەو دکـن ب شەوکەتا تە
هیڤــی دکـــن ئـــەو ژ هممەتا تە
سەیفیێ شۆشی
ئەزم سەکران ل وان لێڤان
ژ خونچا وان گول و سێڤان
هەمی رۆژ و هەمی شێڤان
ئەزم پابەندێ لولفانم
ژ زولفا ڕەش وەکی ئەنبەر
ژ مسکێ خوەشتر و ئەنوەر
ل کێ خورشید ل کێ خاوەر
ل سەر تەختێ مە، سولتانم
ل سەر تەختێ بوو بەلقیسا
ڤەژی حەی کر وەکی عیسا
ل ڤی دەوری گها دیسا
سابەسەب هات و فەمانم
شێرکو بێکەس
گیانە.. وتیان: ئەم دونیایە
هەر چی تیایە
لە ئەنجاما ئەبڕێنەوە
بە ئاژاوە .. بەبێ دەنگ
بەرەو گوری تاری و تەنگ
ئەکرێنەوە
وتیان ئەنجام هەر مردنە
ڕوو لەوە و دنیا کردنە
بۆ هەموو کەسێ نەمانە
ئەم ژیانە
ئایا بڕوا بکەم گیانە
بو من و توش هە نەمانە
وەك ئەنجامی ئەو خەڵکانە؟
شەمسەدینێ ئەخلاتی
زهی دوڕ و مەعانی زهی گەنج و زهی کان
زهی لوتفێ ئیلاهی، زهی شەفقەتی ئیحسان
زهی بادە زهی جام، زهی شەربەتێ سافی
زهی خەلوەتێ خالی، زهی ساقیێ مەستان
ئەزم ڕندێ خەرابات نزانم ب چ حالم
نە سۆفی و نە ڕندم نە کوفر و نە موسلمان
ژ وەقتێ کو د نۆشم مەیێ عشقا جەلالی
نە لەیل و نە نەهار بوون نە ئەڤ گونبەدێ گەردان
ژ هنگێ نوورێ مەستم د دەست جامێ ئەلەستم
ل بۆ ڤێ چەند جنوونم بوویم والەهـ و حەیران
ژ عشقێ کو د جووشم، مولازم ب خوڕووشم
ئەزم بەحرێ موحیتێ ئەزم قولزووم و عوممان
میرعماددەدین هەکاری
دلا مەهجوور و غەمگینم
ژ دەست ئەفلاك و دەورانێ
ژ چەشمان خوون دبارینم
وەکی تاڤێ د بارانێ
ب زەجرم ئەز ژ کۆڤانان
دنالم ئەز ژ بوستانان
د سۆژیت ئەرد و ئاسمانان
تنێ ئاهەك ژ بیجانێ
ب من ئاها دلێ ژاره
ئەگەر بێتن ب تەکرارە
سەقەر تێکدا دبت ساڕە
ئەوە جوزئەك ژ نالانێ
ژ نالینان پەریشانم
وەکی بلبل غەزەلخوانم
شبەت پەروانە بێ جانم
سەبەب شەمعا شەبستانێ
سەبەب شەمعا مونەووەر لێ
د دەڤ مارێ کو سەد سەر لێ
عەقیق و دوڕڕ و گەوهەر لێ
عەقارب هاتە سەیرانێ
عەبدولکەریم مودەرس
هەرگیز بە سوکی مەڕوانە بــۆ کەس
تۆ بۆچی کەس و ئەو بۆچی ناکەس
ڕێز و گوێ گرتن لە دایک و لە بـاب
دڵ ڕۆشن ئەکەن بێ حەددو حیساب
هاوڕێیی چــــاکان ڕۆشنی دڵـــە
دەوای ژەنگی دڵ شێخی کامــڵــە
دڵ ڕۆشن ئەبێ وەکوو ئــایــێــنــە
مادام تیا نەبێ بە خێڵی و کـیــنــە
کەم خۆری و پاکی و حەڵاڵی تەعـام
دڵ ڕۆشن ئەکەن ، بێ گەرد وەکو جام
زۆر خۆری و پیسی و حەرامی تەعام
دڵ دوور ئەخەنۆ لە فەیز و ئەنـــعـــام
بۆ کەم مەجالان ســـەفـــا مــەحـاڵە
فەراغەت مـــایـــەی عەقڵ و کەماڵە
عەلیێ حەریری
ئەنیا ب نوور زولف تێنە سەر
ڕەنگین دبن شەمس و قەمەر
ڕەشــمــار ژ پـەردانــێ نـەدەر
ل عــەرعـــەرا یـــاری دکـــــن
ب حـالێ عـشق بەخیل ببووم
هــەردەم د دەم زەلـیل دبووم
بــێ رێ و بــێ دەلــیل دبووم
هەرکەس ب خەمخواری دکن
هوون بار مەکن خەمێن د زۆر
ل حــەسرەتان ڤـەردێن د سۆر
چـاڤێن د ڕەش بسک تێنە دۆر
ئـــەعــنـیا ب نــوور تـاری دکن
ئەعنیا ب نـوور زلــف تێنە سەر
ڕەنـگین دبـن شـەمس و قەمەر
ڕەش مـــار ژ پـــەردانـێ نەدەر
ل عــــــــەرعـــەرا یـــــاری دکن
سەید عەلیێ فندکی
هەڤال چوونە تو پاش مایی
دکن گازی: چڕا نایی؟
دبێژم تو نە زانایی
ژ لەو گوهداریێ ناکی
تو زانی کۆ تو ڕێ دووری
گەلۆ ما قەی تویێ کوری؟
هەچی هات و ژ تە بۆری
تو ڕانابی لەزێ ناکی
دەکا ڕابە تو بەس ڕازە
خوە پێك بینە گەلەك تازە
ل پێش تە کاش و ئەڤرازە
ژڤێ ڕازانێ شەرم ناکی؟
فازل عومەر
نهڤرۆز ڤهگهڕا دگهل سهرسالێ
ئاگرى مالشت تارى ژ مالێ
وهرن ڤهمالین كینێ ژ دلان
ڤینێ وهشینین ل ههر شهمالێ
شاشهكا گولان زهرى ڤههینن
بۆ نهڤیچڕكێن رۆستهمێ زالێ
درهفشێ رهنگین ل بانێ بلند
ببته نهخشێ كهمهر و شالێ
شهرمزارى ژ وارى بقهشت
كوردۆ رزگار بت ژ ئهڤێ چالێ
فایەق بێکەس
بیست و حەوت ساڵە من ڕەنجبەری تۆم
بە نان و ئاو و جل و بەرگی خۆم
خزمەتم کردی لە ئێران و ڕۆم
لە پێناوی تۆ شکاوە ئەستۆم
کەچی هێشتا هەر دیل و ڕەنجەڕۆم
گوناهم چی بوو بەم دەردەت بردم؟
مەلا فەتحی
تـو گــوهـ دە مــن ببێــــژم ئــــەز بەیـانـــــەك
ئــەلا یـــــێ رووح و جـانـــــێ مــــن ل بالـــە
بــزانـــــــە ڕەونـەقـــــا قورئانــــێ تەجـویــــد
وەگـــــەر بــــێ وێ بـتــــــن ویــزر و وەبالـــە
بخویــــن یـــەک فاتـحـــە بـــۆ فەتحیـــێ ژار
هـــــەزار ڕەحـمـــــەت ل بــــاب و دا و کالـــە
ئەلیـــف و واو و یــــا ســـاکـــــن بـتـــن گــەر
حـرووفـــێ مــەددن ئـــەی زیـبــــــا خسـالـــە
ئەگـەر ما قـەبـلــــی یا مەکسـوور و مەزمووم
بــتــــــن مــــــا قـەبـلـــێ واوا چـاڤ غەزالـــە
ئەلیــف هەردەم چ کـو مــا قـەبلــێ مەفتووح
سکــوونـــــا وێ ژی ئـەمــــرەک بـــێ زەوالـــە
سـەبـەب یــا هەمزەیــە یــا حـەرفـــێ سـاکـن
ژ بـــۆ مــەددا ئـەڤـــــان حــەرفــــــێ دەلالـــە
بــزان هەمـــزە ئەلیفـــا کـــو قەبـــوول کــەت
تەمـامــــێ حەڕەکـــــا وەک ئـەهـــــل و ئالـــە
ئەڤـا دی حەرفەکـە کــو خــوەش دبــت ئــەو
ب جەزمـــە وەک روخـــێ یــــاران ب خالـــە
نەبت گەر پشتی حەرفـێ مەدد سەبەب قەت
تەبیـعـــــی مــەدد دبـــت وەك قیــل و قالـــە
فەقیێ تەیران
ئەز چ بێژم چ بەیان کەم
مەخفییەتان ئەز عەیان کەم
سڕێ دلی ئەشکەرا کەم
کەس ب حالێ من نزانی
چەندێ بێژم سڕ و حالان
ئاە ژ دەستێ چاڤ غەزالان
هەر دنالم ماه و سالان
کەس ب حالێ من نزانی
ماهـ و سالان ئەز دنالم
شەڤ و ڕۆژ تالب ویسالم
عاشقێ بەژنا شەپالم
کەس ب حالێ من نزانی
عاشقێ بەژنا لەتیفم
خەستە حالم پڕ زەعیفم
موبتەلا قامەت ئەلیفم
کەس ب حالێ من نزانی
موبتەلا قامەت فەنامە
ژ یار و دۆستان جودامە
عاشقێ نورا خودامە
کەس ب حالێ من نزانی
عاشقێ سێڤ و بەهامە
ژ بۆ جەمال موبتەلامە
گەر ببینم جان فەدامە
کەس ب حالێ من نزانی
ئەو باغێ سۆرگول دنێڤدا
یار و مەحبووب دمەشیان تێدا
خوەشە ژ کەیفا دنێدا
کەس ب حالێ من نزانی
ئەو مەحبووبا وەک ستێرا
تاسیرا کەچا میرا
تە حەلاندی فەقیێ تەیرا
کەس ب حالێ من نزانی
مامۆستا قانع
بێ قەزا بێ مامە سۆفی تا بێ ڕیشی پان ئەکا
قُل بە فل حاڵیی بووە چی ئیدیعای ویژدان ئەکا
خەڵکی گەییە جەلبی ڕۆح و ئەو خەریکی شانەیە
حەز لە تەزبیحی گڵین و خڕنووک و قەزوان ئەکا
وا دراوسێ کەشفی مانگ و ڕۆژ ئەکەن، ئێمەش شوکور
کاکە دەروێش وا خەریکە کەشفی دۆڵەی نان ئەکا
قەدریجان
ئەو زنگارا د مەژی
کۆ مەژیێ من دمژی
من ب کێرێ خەرتاند
و ب ئاگر شەوتاند
پاقژ کر ژ سەرێ خوە
من ئاڤێت ژ دەرێ خوە
سەید قەدریێ جزیری
ڕۆن كـــر ثورهییــــا تــا ســــهرا
دلـبـــــهر ل جـامـــــێ داكــــهرا
نـاچـــــه تـو جلــــد و دهفتـــهرا
وهصفێـن حهبیبـا چـاڤ د ڕهش
وهصفێـن حهبیبـا چاڤ غـــهزال
طـهعـنـــا ددا بــــــەدرا كـــهمال
سـهد مورشـد و شهیخــێ دهلال
ژ بــهر بوونـــه دائــم نهخــوهش
وهصفێــن حهبیبــا چـاڤ بهلـهك
هــاتـــــن تـهمـاشـایـــــێ مهلـهك
تهصدیــق كـرن وان پــور گهلـهك
وهقتــێ كـو دیـن خـالا حهبــهش
خـــالا ل دۆر دێــمــــــا ب نـــوور
نــــادم ب ســهد حـوور و قصوور
ئهو چێتـره سـهد بهیــت وطــوور
وهقتـێ كـو ئـهو زولفــان بــوهش
وهقتـێ كـو زولفــان شـههـ دكــى
مـســــك و گولابـــێ ســـهر دكــى
دیبــــاج و ئهطلــهس بـــهر دكــى
شاباش دكم رووحێ خوه خوهش
کامیران بەدرخان
نە تیر و نە خەنجەر بوو
نە مار و نە ئـەژدەر بوو
بهنا گولێ ئەز کوشتم
نە شوور و نە شەشدەر بوو
دنێ بێدەنگ و زار بوو
و تربا من ل دار بوو
چاڤێن گولێ ئەز کوشتم
نە ئێریش بوو نە شەر بوو
مستەفا بەگ کوردی
دڵ دەسووتێ چین بە چین دەشکێتە سەر یەک وەک فەنەر
خاوەنی ڕووی ئاتەشین و زولفی چین چینم نەهات
دیدە وەک هەوری بەهاران خوێن دەبارێنێ و سەدای
پێکەنینی غونچەیی نەو سەبزە پەرژینم نەهات
گۆی سەرم چەوگانی میحنەت دایە بەر خۆی ڕای فڕاند
وای عەجەب بۆ شاسواری خانەیی زینم نەهات
کەوتمە وەختی مردن و غەم خستمیە حاڵی غەڕغەڕە
کوردی بێ کەس خۆم لە هیچ لایێ سەدای شینم نەهات
محەمەد ئەمین بەرچی
دەردێ عشقێ ئەڤینیێ
شەوقێ دابوو ل غەریبیێ
دەریایێ بەحرا غەبیێ
سەرمەست و گەردانی مەلا
خالا ل وەجهێ ئەنوەری
رەونەق ل ئەنیا دلبەری
دەریایێ داغا کەسەری
سەرمەست و گەردانی مە
بەژنا شرین وێ قامەتێ
چاڤێت حوبرا سەر کاغەتێ
دەریایێ بەحرا موحبەتێ
سەرمەست و گەردانی مەلا
محەمەد ئەمینێ حەیدەری
ئەو کەسێ کۆ تاڵبێ خێرێ پرە
گوهـ بدە ڤێ مەولوودا پێغمبەرە
کی دخازە کۆ محەمەد شا ببە
قیمەتێ ڤێ مەولوودا وی زانبە
لەو ب حوبا وی ئیمان کامل دبە
جەننەتا باقی ب وی حاسڵ دبە
ئێ کۆ قیمەت دانە مەولوودا نەبی
بوون خوەدیێ قەدر و کەرامەت ئەی ئەبی
پر ژ عشقا وەسفێ وی مەسرەف کرن
وان مەقامێ عالی خەیرێ پر برن
ئەم ب چێبوونا موحەمەد پڕ خوەشن
ئەم موسلمان سەر بلندن، دلگەشن
ئەز ژ دانا وەسفێ وی دوورم حەقیر
نینە عەشقا دل مریمە ئەز فەقیر
گرتی یەک پارجە ژ نوورێ گۆ ببە
لێ حەبیبێ من موحەمەد چێببە
چەند هەزار سال چوون موحەمەد هێ هەبوو
عەرد و ئەسمان عەرش و کورسی یەک نەبوو
پاشی ئەو نوور کریە بەحرێ دەر حیجاب
ما د بەحرا قودرەتێ دە بێ حیساب
کۆ خودێ ئەو نوور ژ بەحرێ ئانی دەر
ژێ ڕە گۆ ئەز کیمە ئەی نوورا بەشەر
گۆ تویی ڕەبێ ئەحەد هەم سەجدە بر
گۆ ژ بۆ ڤێ سەجدێ من خولقا تە کر
ئەی موحەمەد ئەی حەبیبێ من بزان
دێ ژ بۆ تە چێبکم کەون و مەکان
ئەووەلێ خەلقێ تویی ئاخر نەبی
تشتێ مایی وێ ژتە پەیدا ببی
وی ژ فەدیا گرتی خوهدان یەک ب یەک
نوقتێ خوهدانێ دبارین ژێ گەلەک
سەد و بیست و چار هەزار نوقتێ عەزیز
هەر یەکی بوو یەک نەبیێ دل تەمیز
هوون ژ عەشقا دل ببێژن بەردەوام
سەر موحەمەد الصلاة والسلام
موستەفا بەگ
وێ ڤەخۆندم ئەز دگەل خۆ
برمە سەیرانا رەزی
صەد هزار ئەلوان و رەنگین
شاهدان و تەوزی
ئەز ب وێ چەندێ نەهێلام
وی دەمی دامن شەراب
لەو دنالم ئەز ژ دەردان
کەفتیمە حالێ خراب
رەمزەیەك من دی ژ تیرا
هاتە جەرگێ من غەدار
دو برین بوونە د جەرگی
مەن نەمان صەبر و قەرار
ئەو چ ئێتوونە د دلدا
من د صۆژیت پێت و نار
هندی بێژن ئەو جنوون
وهند دبێژن دین و هار
مینـــا
مەتلەعێ وەجهێت حەبیبا من شەفەق ژێ هاته دەر
رەونەقی دا کوهێ قاف عالەم مونەووەر بو ژ بەر
هەر کەسێ وێ ساعەتێ ڤێران ب دل بکرا نەزەر
داموژێتن تێك وجوودا وی ژ پا تا فرقێ سەر
لەو مە دایی ئیلتیفات پاشی مە ژی کربوو حەزەر
لەو مە ژی کربوو حەزەر ترسام ب سۆژت ئەو ب حال
ئەو تەجەللایا جەمالا سوورەتا پر خەت و خال
یان ژ بەر نارێ فیراقا دلبەرێ (بعد الوصال)
لەو نەوێرام ئەز ببینم دلبەرا شۆخ و شەپال
مان ژ بۆ من حوسرەت و نالین و ئەفغان و کەسەر
سەد کەسەر من ژێ د دل نالین ژبەر تێ بێ حساب
لەو ژبەر نارێ ئەڤینێ جەرگ و مێلاك بوون کەباب
قەت نەما بێتن ژ سینا غەبغەبێ یەك قەتره ئاب
یان ژ حەوزا گەردەنا زەر بێنە سەیلا بێ حوباب
بێنە سەر نارێ دلێ من دا نە سۆژیتن جەگەر
مەحوی
بە نووری بادە کەشفی زوڵمەتی تەقوا نەکەم، چ بکەم
بە شەمعێکی وەھا چاری شەوێکی وا نەکەم، چ بکەم
لە خەزنەی دڵمدا ھەرچی ھەیە، ھەر داغی سەودایە
دەسا ئەم نەقدە دەردی عیشقی پێ سەودا نەکەم، چ بکەم
لەگەڵ دەستی مەلا ڕێ ناکەوێ زونناری زوڵفی یار
وەکو "شێخ" ئیختیاری مەزھەبی "تەرسا" نەکەم، چ بکەم
لە ڕێی ئەو شۆخەدا خۆم کردە خاک و پێی نەنا پێما
دەسا خاکی ھەموو عالەم بەسەر خۆما نەکەم، چ بکەم
دەمێکە شاری پڕ شۆری مەحەببەت مات و خامۆشە
بە قانوونی تەجەننون شۆڕشێ ئینشا نەکەم، چ بکەم
مەمدوح بریفکانی
من دانە وێ ئەف ڕوح و دل، وەک عەندەلیبێ دل ب کول
هێشتا ژمن ئەو مایە سل، گوتی ژتە دل سارە خەت
دل سارە کوهە بار دکەت، من ب ئەڤینێ ژار بکەت
داکو دلێ من ژار بکەت، تەجریبییا خوندکارە خەت
تەجریبییا یار بڕژیت، من ژی ب دەستێ خوە بکوژیت
نابیت ژ وێ دل بهژیت، تا کو هەبم هەر یارە خەت
تاکو هەبم من ئەو شرین، ئێش و بەلا و شاهی و گرین
ژخورا مە کربو خەم ڕەڤین، وڵلاهـ مە ئەو هەموارە خەت
هەموراە من ئەو سەرشەپال، نازک قەدا ئەبرو دەلال
مەمدوحی ڕۆن کر پێ خەیال، ئەخلاتی لەو دل ژارە خەت
مەمێ مکسی
گەر تو نەبی ئەز لالم
دەرێ دێران ئەڤدالم
بێ جان و بێ مەجالم
ئەز قوربانۆ زمانۆ
لۆرییە و سۆرانی
زازاکییە و گۆرانی
کرمانجیا کوردانی
ئەز قوربانۆ زمانۆ
وەك ئایاتێن من خوەندی
پیرۆز و دەولەمەندی
ل سەر لێڤ شێرین قەندی
ئەز قوربانۆ زمانۆ
بوویی دەست و پیێ من
لەهەنگ و ڕێبەرێ من
زێڕین تاجا سەرێ من
ئەز قوربانۆ زمانۆ
مەنسوورێ گرگاشی
سۆر ۆ زەرێ سەماوی چیا کرن عەیانه
ب نارنجی و ماوی کولیلك کرن بەیانه
دوو مەهـ دچوونه موساوی خەباس دبوو نیسانه
د ڤێ مەها نیسانێ بوونه سەلاتین جەبەل
داهات مەها گولانێ رۆژ هاته ژ بورجا حەمەل
خوش بوو وەقتێ سەیرانێ دونیا ببوو موکەممەل
نـــــاری
من خـــەیـــاڵم وەسڵ و تـــۆ فیکرت فیراق
من بە تـــــۆ مــوشتاق و تــۆ بێ ئیشتیاق
چاوەکەم تا کەی لەگەڵ مەزڵـــوومی خۆت
غــــوصصە پێ دان و جـەفـــــادان و نیفاق
تیری عیشق و چــاوی مەستت کوشتمی
ئەی خودا رەحمێ لەدەستی جووت و تاق
من بەبێ هیممەت مــەزانە و بێ کـەرەم
سەهلە لای من بێ درۆ، تەکلیفی شـاق
نالی
سەیلی هیجرت بەردی بنچینەی لە ڕەگ هێنامەدەر
باری فیکرت قەددی ڕاستی تێشکاندم وەک فەنەر
شیری ئەبرۆت، تیری غەمزەت وا لەجەرگم کارییە
دێت لە تۆفانی دوو چاوم لەت لەتی خوێنی جگەر
چاو و دڵ شەڕیانە، نازانم خەتای کامیانە خۆ
تا بە داری کەم، دەری کەم بیخەمە شین و چەمەر
نووری چاوم! چاوەکەم بێنوورە بێتۆ، زەڕڕەیی
خاکی دەرگاکەت ببێژم بیکەمە کوحلی بەسەر
دڵ موشەببەک بوو لەبەر ئێشان و نێشانی موژەت
ئیشی چاو بوو بۆیە هێند گریام و خوێنی کەوتە سەر
لەت لەت و کون کون بووە دڵ وا لە شەوقی شیرەکەت
ڕۆحەکەم دێت و دەچێ، داخۆ لە کامیان دێتە دەر؟!
هەرچی مەحبووبەم دەبینێ وا تەحەییور دەیگرێ
سوێن دەخوا بەخوا دەڵێ بِاللّهِ ما هذا بَشَر
شێخ نورەدینێ بریفکانی
ئەو سونبولا ئەقرەب سیفەت، بێهودە دل ئەبتەر دکەت
سەد کێری بوڕڕان لێ ددەت، بێ هش دکەت دێوانەڕا
مادارێ بەدرێ گرتی صەف سەد ئەنجوما هەر چار تەرەف
ناگەهـ دلێ عاشق ب خەف، من دی نوها بوتخانەڕا
غارەت ژ دل کر عاجەکی، ئخسیر دکر تاڕاجەکی
غونجەك ژ نك غونناجەکی، جەرگ و دلێ بێگانەڕا
شێخ نووری شێخ ساڵح
سەد خۆزگە بێ بەو ڕۆژە کە نەمبیستبوو ناوت
نەمچێشتبوو تامی مەیی مەیخانەیی چاوت
نەیدیبوو دەسوپێی دڵەکەم هەڵقەیی داوت
ئازاد بوو لە پێچ و خەمی ئەگریجەیی خاوت
وا ئێستە لەتاو ئاگری هیجرانی بە تاوت
فرمێسکی ئەڵێی تەرزە و بارانە دڵی من
نەجات زڤنگی
ئـەی رێزانـێ ب نـــاڤ و دەنـــگ
عـالـــــم و زانــــــا و چـەلـەنـــگ
ژبــۆ مـە مــەســنــەد میهـەنـــگ
پێشیــڤـانــی شـێخــێ خـانــــی
شێخ ئەحمەدێ خانیــــــە تـــــو
دلان دە تــــۆڤ دانـیــــــە تـــــو
یـێ کـو بهـــــار ئـانـیـــــە تـــــو
شاهـێ دلان شێـخــێ خـانــــی
ژ بــازیـــــــدێ وەك رۆژە تـــــو
ژ بـونـــــا مـــــە دلسـۆژە تـــــو
ل نەیـــاران حـــەق دۆژە تــــو
مننـەت دارن شێخــێ خـانــــی
عـــالـمـــــــێ سیــاســـەتمـەدار
جڤـاکنــاســێ تــم حــەق ل دار
ژ بۆنــا مـە بـوو پـشــــت و یـار
دەیندارن ئەم شێخـێ خـانــــی
مـەم و زیـنــــا کــو تـە رێسانــد
عالــەم ب دەردێ مـە حەسانــد
ژ بـو مـــە پــــر جەفـــا کشانــد
بەیـرەقــدارە شێـخــێ خـانــــی
ئــەو نـووبـوهـــارا بچووکـــــان
بـوونــــا منـــدال و زاروکــــــان
چ خوەش وان دکە خوەندەڤان
مامۆستێ گەل شێخێ خـانـــی
رووحێ تە شاد بە ئـەی سەیـدا
ب ملـیـونـــان گـــول و شەیـدا
ب تــە ئـــازاد بــوون ژ قەیــدا
ئـازادڤانــی شێـخــێ خـانــــی
هـــــادی
مـــن ژعشـقـــا وێ شەپالــێ
دێــــم دۆڕا دوردان لوئالــێ
رووح ژمن چوو ما ل بالــێ
ما یەتیم من رووح و جـــان
رووح و جان بر ئەو مەجانە
دلبــەرە هـەم ئـــەو مە جانە
جان چکـم بــێ جـان جانانە
حــووریـــــا مینـــوو نشــان
حـووریـــــا عیـنـــــا بهـشتێ
وێ ب موژگانان من کوشتێ
وی دجــــــهـ دا من دهـشتێ
بـــوو رەوان وێ بـــر رەوان
هیمن
دیسان دلێ شەیدا ژ نوو، بێ ئختیار پەرواز کر
سەیدەک دییە و بەردایە دوو، مەیل و فڕا شەهباز کر
مەیلا وی مەحزا حکمەتە، صەیدا وی عەنقا سیرەتە
تەیرێ وی بالا هممەتە، لەورا تەلەب ئەڤراز کر
عەنقا ب دەست کەس ناکەڤت، دامەک دڤێ ئەو دا کەڤت
نابت کو غافل ڕاکەڤت، ئێ قەسدێ سەیدا باز کر
صەییادییا من بوو عەبەس، دائم ل من تەنگ بوو قەفەس
راحەت نەبووم ئەز یەک نەفەس، من لەو ب ئەفغان ساز کر
ساز و سەمایا سوحبەتێ، گۆڤەند و چەرخا دەعوەتێ
فکریمە شەکل و قامەتێ، بیر تێیە من ب ئاواز کر
شەکلێ مەجازی چەندەکە، سەیدا حەقیقی وەردەکە
تەیغوونێ قەیدا لێ ڤەکە، بەحری مە بەر ئەنداز کر
نێچیر د بێ تەیغوون بتن، چەندەک ل پێشبەر خوون بتن
شونقار نە دێ مەجنوون بتن، ئەسکۆف ژ چاڤان باز کر
شونقارە چاڤ تەیغوونە دل، بەردانە دوو چاڤێت ب کل
خانی ئەوان گێڕا خەجل، لەورا مەجاز ئاغاز کر
وەفـایــــی
بە جارێکی تەماشای تۆ، فیدات بێ، هەم دڵ و دینم
ئەگەر سەد جار قیامەت بێ دەمێکی هەستە بتبینم
لە غەمزەی چاوەکەت دەتکێ لە جەرگم خوێن و نازانم
نە خەستەی پەنجەیی بازم نە بەستەی دەستی شاهینم
مەگەر زولف و ڕوخت وەک لالە حاڵی بێ کە من بۆ چی
جگەر سووتاو و سەرتاپا غەریقی مەوجی خوێنینم
وەکوو نەی کونکونە جەرگم لەتاو هیجرانی تۆ بۆیە
بە سۆزی نەی دەسووتێم و بە ناڵەی نەی دەناڵێنم
ئەتۆ سەروێکی ڕەنگینی، لەسەر چاوان بە شیرینی
لەبەر چاوم نەڕۆی چاکە، حەیاتم، غارەتی دینم
ئەتۆ گوڵ، عەنبەرین ڕێی تۆ، ئەمن خاکی بەری پێی تۆ
لە من تۆ زیز نەبی چاکە، عەزیزم، ڕۆحی شیرینم
کوتم دا ڕوومەتت وا بێنە بگرم زولفەکەت فەرمووی
بڵا گوڵ تێک نەچێ، بولبول نەسووتێ، چت لە پەرژینم
بە باغم کوت بە ڕەنگوبۆت مەنازە زەردە یاخۆ سوور
ئەگەر بارم هەموو سونبول بێ تایێک زولفی ناهێنم
کوشندەی من نەبوو هیچکەس مەگەر سەر دایرەی حوسنی
لە ڕۆژی حەشرێ خوێنی خۆم لە چاوی مەستی دەستێنم
لەباتی خوێنی خۆم، وەک زولفی، تەسکینیم بە هیچ نایێ
مەگەر دەستی شکستەی خۆم لە گەردنی زەردی وەربێنم
مەلا یاسینێ یوسری
من دی ژ هجرا خەد گولا
پڕ دەرد و ئافات و بەلا
وان دل حەلاندن وەك قەلا
فەریاد ژ دەستێ ڕووگولا
وەقتا ژ من خاتر کو خوەست
من هش و ئاقل چوو ژ دەست
من وێ دەمێ مرنا خوە خوەست
فەریاد ژ دەستێ ڕووگولا
یوسف بەرازی
شێرین تو جیرانا منی
ئامانج و نیشانا منی
رۆنی و رەوشەنا منی
باغ و گولستانا منی
چاڤێن بەلەك لێڤێن شەکر
دێما گولی بسک لێ شەکر
بەژنا تە من لێ مەیزە کر
دەریا ئەڤینێ چووم بنی
پێلان ل سەر پێلان ڤەدا
دەربێم ژ بن قەت کەیس نەدا
ڤینێ دلێ مە شاخ ڤەدا
قەی دل دیانی دژمنی
١٢-١٢-٢٠٢٠ – دهوک
هەلبەستڤان: ئەحمەد عەلی حەسەن
هەلبەستڤانێت کورد
کەڤن ونوی
ل ژێری قەفتەکا پارچێت هەلبەستانە (کەڤنێت کلاسیک دگەل یێت نویێت هەڤچەرخ) من یێت ڤەگوهاستن ژفێسبوکێ دبن ناڤێ(هەلبەستێن کلاسیک) ئەو مالپەرە جهێ شانازیێ یە ومفا گرتنێ یە ل خوێندەڤانێ کورد. من یێت جان وبەندکرن ب رێکا ئەبجەدی ل دیف نڤێسینا کوردی. زوربەی وان اهەلبەستان ل سەر ئەڤین وعشقێ یە، نەتەوی، نیشتیمانی، و لسەر ڤینا پێغەمبەری وخودێ یە وچەند بابەتێت دی.
ئوسمان سەبری
مــــن دڤــــێ هــــەر تــــو بلـنــد بـی
ئـــــالا رەنـگیـــــن کــەســـــك و زەر
هەم خوەشی هەم جەنگ و رومەت
تـێــــن زانـیــــن ژ ســـور و گەوهەر
ئیسمائیل رەڤەندی
ئەی خـــودا تــو میهرەبانی
تە ئەمێن داین کوردستانی
مللەتـێ مــە ڕزگــار بـکــــە
ژبـن دەستێـن گەلــێ بیانی
ئەحمەد شوشی
چافێ ب كل مـن دڤێ ژ دل ڕەش چافێ يارا منە
ڕەنگ ئەسمەرە دێم گەوهەرە ئـەو گول بهارا منە
ســـوڕ و زەرە کـــورد پـەروەرە دەريـــا نيگارا منە
مــن ژدل فييـا لێــف كــانیيـا مـەى و مەيدارا منە
ئەحمەد هەردی
کە جۆگا تێکەڵی چەم بێ و چەمیش تێکەڵ بەدەریابێ
شەماڵیش پڕ لەهەستی بـێ، نییە شـت تـاـک و تەنیابێ
بە قانـونــی خــودا ئەشیـا ئەبـێ تێکـەل بــە یەکتــر بـن
ئیتــر بـۆچـی مــن و تــۆ تێکـەڵــی یـەکـتـــر ببین نابێ.
ئەحمەدێ بۆتی
وەرە زولــفان بــدە بایێ
ژ نـاڤ عـالەم هلین تایێ
دنـێـــرم بــەژن و بالایێ
بەسە قوربان وەرە ڕایێ
ئەحمەدێ حەیدەری
دل د زیــــنـدانـا ئــــەڤــینـێ مـــام ئەسیر
بێ کەس و بێ سەرگەشتە و ژار و فەقیر
لــێ دبـــارن هــەر ســەحـەر مـزراق و تیر
ئــــاهـ و نـــالـێ م تـــا ب عــەقـبالێ خودا
ئەحمەدێ خانی
ئەگــەر ســڕڕا د قەلبــانــــە، وەگــــەر نـــوورا د وەجـهــانـــــە
ب من یەك ڕەنگ و یەك ڕەنگ تا نە، دگەل یەك بوون ل وی ئالی
ژ غەیبـێ ئـەو ب یــەك هاتــن، هەمـی جـووتن نـە تـەك هاتــن
وەکــی چاڤێــت بەلــەك هاتـن، ب هـەڤ کـەت شاهـی و تاڵـی
ئەحمەدێ عەلی
ئالایێ کوردستانێ د ئالینی
دورسەری وئەنیێ راکێشا
ئەز قەت ناهێلم تو ببینی
چەوا دل شکەست وئێشا
منا هەی شانازی، بنهینی
دێ ڤەشێرم خەم وئاریشا
روندکێت من دێ خوینی
ناڤ بارانا دکەڤێت پێشا
ئەحمەدێ نالبەند
دوهــــى ســـپـێدێ ل ســەربانى
م جــــانەک ديــت ژ خـەو رابوو
ژ مــــال دەرکـــەت دەرێ خـانى
م تــەخـمـین کـــر زولـەیـخا بوو
زولــەیــخـا بـو ســـفـەت حۆری
وەکــــــی تــــیـرێ ژمــە رابۆری
چوو سەر ئاڤێ ل رەخێ ژوری
وەکــــــی رۆژێ لمە ئـــاڤـــابو
ئەحمەدێ نامی
ب لەز هوون تۆڤێ ئازادی وەرینن
ل نێڤ باغـێ دلـێ خۆرتـان بچینن
ب ئـاڤـــا فـکــر و زانینــێ ڤەژینن
ب ئازادی بژیـن خورتێــن جوانمێر
ئەدیب چەلکی
زۆری و ســـــــــتـەم ســــــال و زەمان
دەرباس بوون هەفتیێ و دوو فەرمان
کـــــەس نــــەکــاری مــــە ونــدا کـــێ
مـــــە پـــــــاراســــتـن ئـــول و زمـــان
ئەنوەرێ فارووقی
ئهی شهمالا زولمهتا دل ئهختهرا نۆرین سهحهر
ئهو جهلایــا پــر تهجــهلا ئافیـتــــابـهیــا قهمهر
شهڤ ئهگهر تو ماهیتابی ئینتـزارا مــن چیـیــه
ڕۆژ ئــهگــهر تو ئافیتابی بو ژ عهوران نایی دهر
جلوهگاهـا رویێ ته قیبـلا مرادیـت دلحـهزیــن
گرنژینا ته شهفا بهخشی نهخوشێت دل کهسهر
باتەیی
ئیــرۆ من دی خەونــەك چ خوەش
لەو من حەبیب وێ هـات ب مەش
دێمـێ موعـەنبــــەر ئەبــروو رەش
خـالا ل دێــمـــــێ پــــــال ڤــــەدا
بەختیار عەلی
تەنهایی...
ئەی ئەو ئەستێرەیەی
کە باوەڕم پێتە،
ئەی دوا مەرهەمی زێڕین
کە دەتدەم لە مردنم.
تۆ دوا خوێنیت
کە من سوێندت پێدەخۆم،
ئەی دوا نەتەوەی من...
ئەی برای ئەبەدییم.
بەدرخان سندی
ئاهێن ناهێــت ئــەی وەلاتــێ ژێــک ڤەکری
هەتـــا کەنگـێ تـــو دێ مینــی لێــک ڤەکری
مللەت گازکر ب دەنگێ شێـرا چەك هەرگری
هـیڤیـداریـن تاڤــا ژینـێ ب کـەفتــە سەری
مەلا بەشیر بەدەوی
کورد و کوردستان ب هەڤ رە دانە دەنگ
خوین و گوشت باشی بـزان نابـن ژ هەڤ
تــەڤ بکـن گـــازی گەلــی خورتــان ژ دل
ببنـە کـۆم و دوزەخـواز بــن رۆژ و شەڤ
پیرەمێرد
خـــۆمان دوای پـیاوی زاڵـم ئـەکەوین
هــەر وەکــو بــلێی مـەخلوقی ئەوین
هەرچیمان هەیە ئەو دەیبا و دەیخوا
ئــینجا سـکاڵاش دەبـەین بۆ لای خوا
پەرتۆ بەگێ هەکاری
د دل دا ئاگرەك سووزان من هل بوو
ژ شەوقا ئاڤرێن چاڤێت ب کل بوو
پەرویز جیهانی
نـــە کـــو نـهـــــا هـــێ ل رۆژا بەریـنێ
تــە ددا مــن مــــەی ژ کـاســـــا ئەڤینێ
ئەز مەم و فەرهادێ تە بووم نــازا مــن
هـێ تونـەبـوون ناڤــێ زیـــن و شرینێ
عەبدوڵڵا پەشێو
نازانم چۆن ئاوێتهت بم؟!
گهر خاكێكی داگیركراوی، پێم بڵێ،
تا پێستم بكهم به ئاڵات.
گهر وهك منیش قهرهجێكی،
سنوورێکم بۆ بكێشه،
بۆ خۆت من بكه به وڵات!
تاهر بەگ
گەر دەزانی چەند پەشێوە حاڵەکەم بۆ دیدەنت
سهد ئەوەندی زوڵفەکانت دڵ پەرێشانــم وەرە
لوتف و تانەی تۆ لەلای من هەر دوویان یەک ڕەحمەتە
کەعبە کەچ نابێ لە بەر لۆمەی رەفیقانم وەرە
سەیدایێ تیرێژ
ئەنی دو شەق کو سـێ دەق لێ ژ ڕەنگـێ نەقشەیـێ مانی
ل ژێـــرێ وان دوو برهــێن ڕەش ب خـێزێ خـامەیا خانی
تەحسین دوسکی
خۆفرۆشـــــی بـــوو سیاســــەت پاکییــــا جــــارا نەمـــا
خــۆ هەتـا دیـن بوو هەلامەت لەو خەما دا ســەر خەمـــا
دۆســــت و ئەحبـاب و مــەلا و جـاهـــلا فکریــم هەمـــا
کەس ل سەر عەهدا خۆ نینە لێ نەمان طەرز و فونوون
جان کورد
ئەز حەیرانا سەرێ وان
حەیرانا پێشمەرگانم
پارێزکارێن گەلێ من
ئەز وان برا دزانم
ب پاڤژی، ب زانی
ئەزێ سەرێ خوە هلدم
ببم ئومێدا کوردان
ئەز ب ناڤێ زیلانم
جزیری
خومــار و مـــەی پەرەستـا مــــن
تویی مەقســوود و قەستـا مــــن
ژ مەقسوودان تویـی بەس مــــن
ببـن بەر چەرخـێ ئەتڵەس مــــن
ژ غەیری تـە نەڤێت کەس مــــن
جەگەر خوین
دیــلبەر مــە دی ژ پـەنجەرێ، ژێرە مـە زوو تەمانە کر
رۆژ بــوو ژ بـرجێ دایـە رێ، من ژ خـوە را تەماشە کر
هـاتن تەماشایێ گەلەک، دیلبەر ب چاڤێ رەش بەلەك
ئـــەز ڕاکــرم بــرجـا فـــەلـەک، دیـــسا لــمـن دەلالە کر
حاجی قادرێ کۆیی
دل هـــیلاکی نـــازتـە بـــا غـــەمـزە تــەدبیری نەکا
هــەر دەبـێ بــمرێ مــەگەر خــالق تــەقدیری نەکا
ئـــەی قـــیامەت قــامەتی تــۆبا قــیامم هەستە تا
دەعـیەی بەرزی لە گولشەن سـەروی کشمیری نەکا
حەمدی
بــۆ گەدایـی کۆیی جانان سەڵتەنەت هـەر مردنــە
گەر خودا ڕەحمی لە دڵ نێ بـێ لەتەک تـابووتەوە
دلبەرت ڕۆیی ڕەقیبی کەوتە دوو خــاکـت بـەسەر
حەمدی بنواڕە سەگــێکە وا بــە دووی ئـاهـووتەوە
خەلیل مشەختی
گــوهـدەنە بـانــگێ ولاتـی مــێر و ژن کــوم و جڤات
خوشتره ژ جەژن و جەماهی یان ژ نەوروز و بەرات
مـــێـر و ژن تــێـکدا لـــەزینن، هــیچ ڤـــەهـێلانێ نەکەن
تاری قەشیا، چاڤ مە ڕۆن بوون ڕوژا کوردستان هەلات
ڕەزای تاڵەبانی
لەبیرم دێ سلێمانی کە دار و مولکی بابان بوو
نە مەحکومی عەجەم نە سوغرەکێشی ئالی عوسمان بوو
لەبەر سەرا سەفیان دەبەست شێخ و مەلا و زاهید
مەتافی کەعبە بۆ ئەربابی حاجات گردی سەیوان بوو
ژان دۆست
رۆژا م بێی تە شەڤ ڕەشە، شەڤ بێی تە وێ چاوا بە یار؟
کو ل با تە بم شاهی و خوەشە، دووری تەبم دۆژەهـ و ئار
دەستێ م لسەر سینگا تە بی وندا مە ئەز سەخوەش و هار
باوەرکە کو دووری تەبم، دینم پەریشان و هەژار
سافی هیرانی
دڵ لەبەر دەردی فیراقی یارە مەیلی مەی دەکا
گوێی لە دەنگی ساز و عوود و بەزمی نای و نەی دەکا
سەردەمێ مەست و خومار و خادیمی مەیخانەیە
وەختێ تەسبیحی لە دەستە، سۆفییە حەی حەی دەکا
ڕۆژی وایە زۆر بە کەیف و پێکەنین و خەندەیە
بەعزێ شەو مەجنوونە دائیم گریە بۆ لەیلەی دەکا
سیاهپۆش
ب ئەمرێ شاهـ ل پاشان تاس و فنجان
کەڕاندن ساقییان سەر دەست و پەنجان
ژ ئەووەل دا ڤەخوار شاهـ و ئەمیران
هەتا دۆر هاتە مە ژار و فەقیران
سەبر ی بۆتانی
تویی بهشتا رەنگین
گول و ریحان و نەسرین
تویی ژان و تویی ژین
دیلبەر تویی، تویی زین
ئەزم مەمێ دلبرین
بەخت رەش ئەزم سەر زەمین
تویی سەفین و حەمرین
تویی هندرین شێرین
سەردائی
ژ بـــونـا وان شــەڤێ تــاری تو نووری
ژ بۆ قەلبێ ب دەرد ئێش و سورووری
هــەوار هــاتـێ ئــەوان نـالینێ کووری
تو مۆم و فـندی هـەم هـیڤی تو ڕۆژی
عبدڕەحمانێ مەلاکەندی
خدمەتــا وێ ڕەوضەیـا نووریـن نقابـــــا حەضرەتێ
چێترە بێ شەک ژ سەیرا قەسـر و باغـــێ جەننەتێ
ئەز ڤەخوم ئاڤەك ژ حەوضێ دێ چکم از شەربەتێ
عهبدولرحمان مزوورى
ئهو لاندكــا ناڤ دایه من
ئهو كـانییـا ئاڤ دایه من
ئهو دارا سیتاڤ دایه من
دار و بهرا تـێــوهر نـاكهم
عەبدولسەدەمێ هەکاری
کولیلك و گول ب کەن دەرچوون ژ خونجان
سـڤــك هـــات نێـــرگــزا مەســت و خومارە
بەلازیـز لوولــە بـوون، بەیبـوون بهیــن دان
گـــولا مـــن کانــــێ ســـەد جــاری هـەوارە
عەبدولقادر هیزانی
جەبهـەت و نــوورا ژ قودرەت لێ نڤیسـی خەتتەکی
مـن ل وێ خەتتـێ نەزەر کــر سورەئــێ دا نوقتەکی
نوقتە و سورا ژ واحد من کو دی ئەز چـوم ژ هــۆش
هەر دەما دلبەر خویا بت مەوج د قەلبی تێنە جـۆش
عەبدولکەریم مودەرس
دوو شت بە سوودە بۆ بەختی ئینسان
ئیخڵاص بۆ خـــودا و پــارە بۆ ژیــــان
دینت بۆ حەق بێ و دونیات بۆ ژیـــان
دڵ مەدە بە کەس ئـامان سەد ئـامـــان
عەلیێ حەریری
تـــو چێتر بووی ژ لــەیـلایێ
شیرینتر بووی ژ زولەیخایێ
مەم و زین هەردو یەك تایێ
سـیـــا زولفـێ کــــرم تـــــالا
عەلیێ فندکی
دنێرم ئــەز سەلامــەت بوویە وەحدەت
تەڤلیهەڤبوون چقاسی بوویە زەحمەت
عەمەرێ لەعلێ
خـەم و خـەیالێ تە ئەز ڕەڤاندم
چــۆل و بـێـلانـا تە ئەز گەراندم
ژبەر تـە سـوتم تە ئەز شەواندم
بـایـێ ئــەڤــیـنا تە ئەز هەژاندم
فایەق بێکەس
جــەژنی مــن گــریانە ئــەمڕۆ میحنەتە جەژنانەکەم
بـــەرگی مـن جـەورو جـەفایە شـیوەنە سەیرانەکەم
دڵ کە ناخۆش بوو برادەر، جەژنی ئەو تەعزێیە هەر
عـــالـەمێ شــایـی بـــکا، مـــن بـەسـتەیە گـریانەکەم
فەقیێ تەیران
باغێ کو باغڤان بێتە بەر
ئەردەك هەیە ئەو لێ نەبی
دارا کو عەنقا بێتە سەر
بەلگەک هەیە سـهـ لێ نەبی
کی ژ نیعمەتێ د دت خەبەر
یا ڕەب دەرێ فەیزێ ڤەبی
فەنایی
وتــم میحـرابـی ئـەبــرۆت کەچ ئەکـەی نابـێ بڵـێـم بۆچـی
وتی شـمـشـێـری جـەلـلادە و سـەرت دانێ و مەڵـێ بۆچـی
وتـم رۆحـم بـە قوربانـت دەبـا قـەت کـەچ نەبـێ مـەیلـت
وتـی مـەیلــم بـەدەس خۆمــە بــڕۆ لاچــۆ مـەلــێ بۆچـی
قانع
ئـەی وەتـەن خۆ من بە ناحەق سەرکز و ئاوارە نیم
ڕۆڵەکەی خۆتم بە پاکی دوژمن و خوێنخوارەو نیم
چــونکە ڕۆڵەی کوردستـانم، وەحشی و پەتیارە نیم
وا مـــەزانە! کــەوتە ڕۆژی خـۆی، وەھــا بێـکارە نیم
ســـــەیری مــەغـزی دوژمن کە، تێکـەڵـی خـوێناومە
قەدری هاشمی
تــو دزانــــی ل تــە ئــەز ئاشـقـــم هــــەر راســت و درست
هەر دوو چاڤێن تەنە مەقسوود، ئەڤ چ مەسجد و کنشت
قەدریجان
قەدری ببێژە و بنالە
شـینێ گــرێدە بکالە
ناموس نەما، ڕومەت نەما
ئەڤ چ دەرد و ئەڤ چ حالە
قەدریێ جزیری
ب دل طـوورم وەکـو نـوورم کـو هەر ئەز
صیفەت بەرقا شەفەق سۆرم کو هەر ئەز
خــــــەبــــەردارم ژ ســــررا (کــنـت کـنزا)
نـەسەب عـالی و مـەشهوورم کو هەر ئەز
کامیران بەدرخان
کورمانجی زمانێ باڤ و کالە
تربـا خـوە دە دێ ب وی دنالە
مستەفا بەگ کوردی
لەیلەکەی بێ مەیلەکەی مەحبووبەکەی عەییارەکەم
شۆخەکەی پڕ حەملەکەی بێ ڕەحمەکەی غەددارەکەم
زاڵمەی لە خوا نەترسەی کافرەی بێ مروەتە!
قاتڵەی عاشق کوژەی جەللادەکەی خوون خارەکەم
مینـــا
من جەگــەر دا سۆتنـێ چبکـم کو مـن نایێـت ژ دەســـت
لەو کو سەرخوشـم ژ جامــا شەربەتــێ رۆژا (ئەلەســـت)
هاتە سەیـرا قامەتـێ ئیـلان ژ خەمـرێ بـوون د مەســـت
چوومە سەیرێ ئەبلەقان وان ئەژدەران قەلبێ مە گەست
دل رەڤــــا بر دلبـــەرێ دیســـا ژمــن وەقتــێ سەحــــەر
موحەممەد سەعیدێ جزیری)مەجزووب(
ئەسـیــرێ زولفـێ لەیـلا مـە غرامـی ئـەز ل ڤــان خالان
مە دل خوەش بوویـە وێ نالان دبەنـدا زولفــێ نازێ دا
د عشقـێ نازکــا بیمــە خومــار و مـەســت و دیــن بیمە
ئەزەل دا مەستێ خوەش بیمە شوکرخوازم کو یارێ دا
مەحموودێ یوسفی
مەدهووشــێ کاســا وەسلەتـم نوقتــا ل بالــێ ڤێکەتم
مورخێ سەحەر دەر غەفلەتم جامـا ئەڤینـێ یەغمە دا
ڤـا یووسفـی دل یەغمـە کـر تشتـەك ژ بـۆ ژینـێ نـەکر
حەتتا ل خو تەن خەستەکر نوو کەفتە زندانا خوە دا
مەحوی
لەکـن من ئەسڵی نییە ونەبووە عەیشی تەنها خۆش
نــییە بـەهـەشتی خـودا هەم بـەبێ ئەحـبیبا خـۆش
لـەخـۆم وئەوکەسە خـۆشم دەوێت وخۆشی دەوێم
خــودا خـۆش بــبـی و، تــۆبــبی خـودایـا، خـــــۆش
مەمدوح بریفکانی
دێ بژین یان دێ كوژین دوژمن وهناكهینڤه بژین
ژ نووكه پێڤه بۆ كهسێ قهت چ تهمهنا ناكێشین
ئهم دخازین جهنگه بازین ئهم ب خۆ شێرێن بژار
مهلهك خۆتین بۆ نهیارا ههر وهكی گورگێن دهار
بۆس و وزهك مه گرێدان مهلهك زان وێ هاته خار
ڕۆژا جهنگێ ئهم دخازین دا بژین وهك خویندهكار
مەولەوی
وەهاران سەیرەن، سەوزەی دیاران
نم کەوت نەدیدەش، چون شەو بێدارن
پەی دڵەی منیای دەروون مەلالان
سایە بەستەوە خەیمەی گوڵاڵان
نـــــاری
ڕەفـیـقانم هـەمو ڕویـین لە ڕێ دا
بە تەنها هەر ئەمن ماوم لە وێ دا
لەبەر دونـیا نــەما یادی قــیامەت
خودا چیبکەم لەمـێدا یان لەوێدا
ناسر حێسامی
بــە ئـەسپایی تەمەن ڕۆی، نەهاتی
بەهاری عەهدی خۆشبۆیی نەهاتی
وتـــم هــەر هێندە بتبینم کـە بێژم:
گــــرانـە دەردی بـێ تـوی نـەهاتی
نالی
مەستـی خەیاڵی ئەوە لەحزە ژمێری شەوە
دوژمنی خـوونی خەوە دیدەیی بیداری من
دیــدە نـیگەهبانی یار تـیپی سوشکم هەزار
نــاڵەی دڵ نـەیسەوار ئـاهە عـەلەمداری من
نورەدینێ بریفکانی
دسـوژم ئـەز ب نارێ خو
ب نارێ قەهرێ یارێ خو
رح و جـانێ نـەیـارێ خو
ب یار و بەهلەوم یا رەب
نەدیم
بە ئەشقی تۆوە سەرگـەرم و مەستـم
هـــەر وەسـڵی تۆیە هەموو مەبەستم
تۆ کە لە دڵــمای ناچـــمە هیچ جێێەک
نەک دڵ لـە جێیەک دەرچێ لەدەستم
نەزیرێ بەدەوی
مــە د دل دە هــەیە نــارەک تـو ژ پـێتان مەکە بەحس
ئــەز دنـۆشم مـەی ژ جامێ تو ژ ڕەنگان مەکە بەحس
ما گـوونـاهـەک زێـــدە بـت ئــیـرۆ ژ زەوق و لەززەتێ
ما کو نیعمەت تە هەبت هەر ژ خەتایان مەکە بەحس
هێدی
زوڵفی سهر شانت، عهزیزم! کاتێ هاتی شانه کهی
من گوتم: ”سهد خۆزگه دهنکی شانه بام و، شا نهبام
کهس وهک ئاوێنه به وردی ناژمێرێ خاڵی ڕووت
بۆیه ئاواتم بوو ئهو ئاوێنه بهستهزمانه بام
هیمن
بەژنەکەت سێدارەیە، کــەزیەت تەنافە، زووبە دەی
بیخە ئەستۆی مــن کە کوردم؛ کورد بەشی خنکاندنە
دیدەکەی بەخوماری تۆ «فارسانە» بەدمەستی دەکا
بۆیە مەیــلی وا بــە کــێشە و فـــیتنە و خـوێنڕشتنە
وەفـایــــی
گـەر دشـی چـاوت قەراری عــاشقی میسکین دەبا
ساحیری چاو بەستە، ئارێ، دل دەکێشێ دین دەبا
قیبلەکەم بـەوزاری هەروەك غـونچە بویە پێکەنی
تــا بڵێ خـەندێ لە گـوڵ بێ ئابڕووی پەروین دەبا
یوسف بەرازی
ئیرۆ ئەزێ دیل و ڕەبەن بەند و بەنی
دەریا خەما ئەو کوورە پر ئەز چووم بنی
پر زاد من چاند ئاڤدا بخوە دوژمن چنی
هن ژێ م خوەست دوژمن ژ زاد کولمەک نەدا
١٢-١٢-٢٠٢٠ – دهوک
هەلبەستڤان: ئەحمەد عەلی حەسەن