1. ความหมายของประชาธิปไตย

คำว่า “ประชาธิปไตย” มาจากภาษาอังกฤษคำว่า “democracy” มีที่มาจากภาษากรีก คำว่า

“demos”ที่แปลว่า ประชาชน กับคำว่า “kratos” ที่แปลว่า อำนาจ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากรกรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ ได้ทรงนำคำว่า “ปรฺชา” ในภาษาสันสกฤต ที่แปลว่า ลูกสาว ลูกชายคนทั้งหลายมาสนธิกับ คำว่า “อธิปเตยฺย” ในภาษาบาลีที่ แปลว่า ความเป็นใหญ่ ดังนั้น ประชาธิปไตย จึงหมายถึงระบอบการปกครองที่ถือมติปวงชนเป็นใหญ่ การถือเสียงข้างมากเป็นใหญ่ (พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานพ.ศ. 2554) ประชาธิปไตยนั้นครอบคลุมทั้ง 3 มิติใหญ่ ๆ ดังนี้

       1.1 ประชาธิปไตยในมิติที่เป็นอุดมการณ์ทางการเมืองการปกครอง

       1.2 ประชาธิปไตยในมิติที่เป็นระบอบการเมืองการปกครอง

       1.3 ประชาธิปไตยในมิติที่เป็นวัฒนธรรมหรือวิถีชีวิต

ประชาธิปไตย [ปฺระชาทิปะไต, ปฺระชาทิบปะไต] น. ระบอบการปกครองที่ถือมติปวงชนเป็นใหญ่,

การถือเสียงข้างมากเป็นใหญ่. (ส. ปฺรชา + ป. อธิปเตยฺย).

 

       ถึงแม้ว่า คำว่า “ประชาธิปไตย คือ การปกครองของประชาชน โดยประชาชน และเพื่อประชาชน”จะฟังดูดี แต่ความหมายที่ตรงที่สุดของประชาธิปไตย ก็คือ การปกครองโดยประชาชนคนไทยจำนวนมากเมื่อพูดถึงประชาธิปไตย ก็มักจะนึกถึงรัฐธรรมนูญ เป็นต้นว่า ถ้าให้นักเรียน นักศึกษา ทำรายงานเรื่อง ประชาธิปไตย โดยกำหนดว่า หน้าปกรายงานให้มีรูปภาพด้วย คิดว่านักเรียน นักศึกษาส่วนใหญ่ จะใส่รูปอะไร เชื่อว่าส่วนใหญ่จะใส่รูปรัฐธรรมนูญไว้ด้วย