Iechyd a Lles

Mae Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles (Maes) yn darparu strwythur holistaidd ar gyfer deall iechyd a lles. Mae’n ymwneud â datblygu gallu dysgwyr i wynebu heriau a chyfleoedd bywyd. Elfennau sylfaenol y Maes hwn yw iechyd a datblygiad y corff, iechyd meddwl, a lles emosiynol a chymdeithasol.  Bydd yn cefnogi dysgwyr i ddeall a gwerthfawrogi sut mae gwahanol elfennau iechyd a lles yn gysylltiedig â’i gilydd.  Mae hefyd yn cydnabod bod iechyd a lles yn bwysig i alluogi dysgu llwyddiannus.


Beth sydd ar gael? Cliciwch ar y dolenni isod i lywio at y gefnogaeth a'r adnoddau sydd eu hangen arnoch chi!

Mapiau Dilyniant Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles

Mapiau Dilyniant Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles i gefnogi eich cynllunio a dylunio Cwricwlwm.

Mae’r map dilyniant isod yn nodi’r camau cynnydd ar gyfer pob dysgwr ar draws y MDPh iechyd a lles a’r wybodaeth a’r sgiliau a awgrymir i’w hystyried. Mae hefyd yn cynnwys dolenni i fapiau sgiliau a gwybodaeth penodol ar gyfer agweddau fel datblygiad corfforol trwy CITBag Chwaraeon Cymru, maeth trwy Fwyd am Oes a thrwy SEAL i gefnogi dysgu llythrennedd emosiynol. Ymhellach, mae yna ddolenni i gynlluniau gwersi ac adnoddau penodol i gefnogi ystod o agweddau a phynciau iechyd a lles yn dibynnu ar anghenion lleol eich dysgwyr. Sylwch mai enghraifft yw hon a bydd angen i chi ei diwygio yn seiliedig ar eich cwricwlwm ar draws yr holl MDPh ac anghenion eich dysgwyr. Os hoffech unrhyw gymorth i ddatblygu eich Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles, cysylltwch â ni a byddem yn hapus i helpu.

E-bost: Adelaide.Dunn@sewaleseas.org.uk 

Fersiwn Cyfrwng Cymraeg yn dod yn fuan!

Progression in Health and Wellbeing - example version.docx

Defnyddio Ap Microsoft Reflect i gefnogi olrhain a thueddiadau lles dysgwyr

Ap lles i gefnogi cysylltiad, mynegiant, a dysgu ar gael yma: https://reflect.microsoft.com/  


Mae angen eich mewngofnod Hwb i gael mynediad!

Gwyliwch y sesiwn hon i ddarganfod mwy am sut i ddefnyddio App Microsoft Reflect i gefnogi olrhain a thueddiadau lles dysgwyr

Reflect-and-Well-Being.pptx

Sesiwn Powerpoint

Microsoft_Reflect_emotion_board_kit_v2.pdf

Microsoft Reflect App

Emotion Board Kit resources

Fframwaith ar sefydlu dull ysgol gyfan ar gyfer llesiant emosiynol a meddyliol

Nod y Fframwaith ar wreiddio ymagwedd ysgol gyfan at les emosiynol a meddyliol yw mynd i’r afael ag anghenion llesiant emosiynol a meddyliol pob plentyn a pherson ifanc, yn ogystal â staff ysgol fel rhan o gymuned yr ysgol gyfan.

fframwaith-ar-sefydlu-dull-ysgol-gyfan-ar-gyfer-llesiant-emosiynol-a-meddyliol.pdf

Mae’n ofynnol i ysgolion ac awdurdodau lleol ystyried y Fframwaith hwn wrth ddatblygu cynlluniau gweithredu, strategaethau a pholisïau eraill sy’n effeithio ar lesiant dysgwyr, staff  ac eraill sy’n gweithio yn yr amgylchedd ysgol.

Cym Engaging Stakeholders Spring 2024.pdf

Wrth gwmpasu eich cwricwlwm ac i gefnogi eich hunanwerthusiad o'r dull ysgol gyfan, bydd y Canllawiau Ymgysylltu â Rhanddeiliaid yn eich cefnogi gyda syniadau, awgrymiadau ac astudiaethau achos.

Agweddau Cymdeithasol ac Emosiynol ar Ddysgu

Wrth ddatblygu eich cwricwlwm i ddatblygu sgiliau cymdeithasol ac emosiynol, gall y Sefydliad Gwaddol Addysg a Chymuned SEAL gefnogi.

EEF_SEL_Summary_of_recommendations_poster.pdf

 Education Endowment Foundation -  argymhellion ymchwil

Gwella Dysgu Cymdeithasol ac Emosiynol mewn Ysgolion Cynradd

Mae Gwella Dysgu Cymdeithasol ac Emosiynol mewn Ysgolion Cynradd yn adolygu’r ymchwil gorau sydd ar gael i gynnig chwe argymhelliad ymarferol i arweinwyr ysgol i gefnogi SEL da i bob plentyn. Mae tystiolaeth o Becyn Cymorth Addysgu a Dysgu EEF yn awgrymu y gall SEL effeithiol arwain at enillion dysgu o +4 mis dros gyfnod o flwyddyn.

Nod menter SEAL yw cefnogi plant 3-16 oed i ddatblygu galluoedd cymdeithasol ac emosiynol:

Dangoswyd bod y sgiliau rhyngbersonol a rhyngbersonol hyn yn gwella dysgu ac yn hybu iechyd a lles emosiynol, ochr yn ochr ag ystod o fanteision eraill i ddisgyblion, teuluoedd ac ysgolion. Nod SEAL yw darparu cwricwlwm hawl i ddatblygu sgiliau cymdeithasol ac emosiynol o fewn fframwaith strwythuredig a blaengar, gan gynnig addysgu yn y dosbarth i bob plentyn 3-16 oed.


Fodd bynnag, mae'r dull yn cydnabod y bydd angen i ysgolion ddarparu continwwm o ddarpariaeth i ddiwallu anghenion pob dysgwr yn y maes hwn. Yn ogystal â darparu adnoddau cwricwlwm ar gyfer gwaith dosbarth, mae gan ysgolion fynediad at setiau o ddeunyddiau sydd wedi’u cynllunio i’w defnyddio mewn cyd-destun grŵp bach, ar gyfer plant a all fod ag anghenion ychwanegol mewn un neu fwy o feysydd o’r agweddau cymdeithasol ac emosiynol ar ddysgu.

Mae pob ysgol yn rhanbarth y GCA wedi ariannu mynediad i https://sealcommunity.org/

Mae SEAL wedi’i fapio i faes newydd Cwricwlwm i Gymru: Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles a gall gefnogi datblygiad a dyluniad cwricwlwm eich ysgol.

I gael mynediad i'ch cyfrif rhad ac am ddim cliciwch ar y botwm isod i e-bostio Kate Phillips a derbyn eich mewngofnodi.

Chwaraeon Cymru

Platfform gan Chwaraeon Cymru, sy’n cynnwys cannoedd o adnoddau AM DDIM i helpu plant i fod yn unigolion iach a hyderus.

Mae’r adnoddau’n cyd-fynd â Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles y Cwricwlwm i Gymru drwy ddatblygu sgiliau, gwybodaeth a dealltwriaeth disgyblion bod manteision gydol oes i iechyd a lles corfforol.

Mae’r adnoddau hyn yn galluogi athrawon ac unrhyw un sy’n cynnig gweithgarwch corfforol a chwaraeon i greu a dylunio cyfleoedd dysgu datblygiadol cyffrous o fewn y cwricwlwm, yn allgyrsiol ac o fewn darpariaeth gymunedol.

Mae’r adnoddau AM DDIM i chi, ond bydd angen i chi greu cyfrif i ddechrau.

Gwyliwch y gweminar isod ar sut i ddefnyddio’r adnoddau i gefnogi eich cynllunio a dylunio cwricwlwm!

Gwyliwch yma i weld sut mae Ysgol Gynradd Maendy wedi defnyddio CitBag Chwaraeon Cymru ac adnoddau eraill i ddatblygu eu hagweddau corfforol ar eu Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Lles a'r cwricwlwm.

Bwyd a Maeth

Eisiau datblygu eich MDPh Iechyd a Lles a chefnogi dysgwyr gyda maeth? Ewch i https://www.foodafactoflife.org.uk/ am adnoddau a chefnogaeth!

imgcooking.pdf

Coginio - Map Ffordd y Cwricwlwm

imghealthy-eating.pdf

Bwyta'n Iach - Map Ffordd y Cwricwlwm

imgwfcf.pdf

Where food comes from - Curriculum Roadmap

Mae tîm Bwyd – ffaith bywyd wedi bod yn brysur yn rhoi ychwanegiadau newydd at ein cyfres o drefnwyr Gwybodaeth ar gyfer ysgolion cynradd ac uwchradd. Os ydych yn chwilio am adnoddau i gefnogi dysgu disgyblion yn y dosbarth neu i'w defnyddio fel cymorth adolygu, mae'r trefnwyr Gwybodaeth hyn yn ddelfrydol.

Themâu trawsgwricwlaidd: Addysg cydberthynas a rhywioldeb

Cliciwch yma i weld Pecyn Cymorth ACRh y GCA i Ysgolion

Isod mae canllaw i ysgolion i'w cefnogi i fynd i'r afael â chwestiynau a phryderon am addysgu a dysgu mewn ACRh.

Proses ar gyfer Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb - Tach 2022.pdf

Themâu trawsgwricwlaidd: Amrywiaeth

I ddod yn fuan: Pecyn Cymorth Datblygu eich Gwrth-hiliaeth i Ysgolion

Isod mae dolenni i Ddysgu Proffesiynol Amrywiaeth a Gwrth-Hiliaeth i gefnogi ysgolion ymhellach i ddatblygu eu dulliau gwrth-hiliaeth

DARPL-Creu-Diwylliant-Gwrth-hiliol-mewn-Ysgolion-–-Canllaw-Ymarferol-i-Arweinwyr-Ysgol-yng-Nghymr.pdf

Creu Diwylliant Gwrth-hiliol mewn Ysgolion - Canllaw Ymarferol i Arweinwyr Ysgol yng Ngymru

DARPL Tube Map Bilingual 2024.pdf

DARPL Cynnig Dysgu Proffesiynol i gefnogi pob ymarferwr

Books Council Diversity Black Asian and Minority Ethnic.xlsx

Cyngor Llyfrau Cymru: Rhestr Lyfrau Amrywiaeth

DARPL-Early-Years-Toolkit_CYMRU.pdf

Creu diwylliant gwrth-hiliol mewn lleoliadau - Pecyn Cymorth Ymarferol i’r rheini sy’n gweithio ym maes gofal plant, y blynyddoedd cynnar a chwarae yng Nghymru.

DARPL-Eradicating-Racism-Guide_CYMRU.pdf

Callawiau as ddileu hiliaeth mewn sefydliadau sy'n dysgu - Bwriad y canllaw hwn yw cynnig arweiniad ymarferol ar herio digwyddiadau hiliol yn effeithiol mewn sefydliadau addysg a sefydliadau sy’n dysgu yng Nghymru

Themâu trawsgwricwlaidd: Hawliau dynol

Defnyddiwch ein hadnodd rhyngweithiol Mapio i Hawliau i gefnogi eich ysgol i ymgorffori hawliau dynol yn eich Cwricwlwm.

EAS road to rights roadmap with links to videos_Welsh.pdf

Isod mae gwefannau defnyddiol a dolenni i gefnogi ysgolion i ddatblygu Hawliau Dynol yn eu cwricwlwm.

Themâu trawsgwricwlaidd: Gyrfaoedd a phrofiadau sy’n gysylltiedig â byd gwaith

Mae Gyrfa Cymru yn darparu cyfoeth o adnoddau a gwybodaeth i gefnogi datblygiad Gyrfaoedd ac Addysg Gysylltiedig â Gwaith o fewn eich cwricwlwm.

Ewch i https://gyrfacymru.llyw.cymru/addysg-ac-addysgu-proffesiynol i gael gwybodaeth ac adnoddau i gefnogi cynllunio gyrfaoedd a phrofiadau cysylltiedig â gwaith (CWRE) mewn lleoliadau cynradd, lleoliadau uwchradd, lleoliadau ysgolion arbennig a lleoliadau nas cynhelir.

Gweler isod am Becyn Cymorth gan Gyrfa Cymru i gefnogi ysgolion i ddatblygu eu dulliau CWRE.

pecyn-cymorth-gyrfaoedd-a-phrofiadau-byd-gwaith_2024.pdf

Iechyd a Lles: Dysgu yn yr Awyr Agored

Mae Cyngor Cymru ar gyfer Dysgu yn yr Awyr Agored yn dod a rhanddeiliad sy'n ymwneud â Dysgu Awyr Agored yng Nghymru ynghyd. Isod mae dolenni i adnoddau defnyddiol i gefnogi datblygiad dysgu awyr agored o fewn eich cwricwlwm.

High quality outdoor learning - Welsh.pdf

Mae Dysgu yn yr Awyr Agored o Safon Uchel i Gymru yn adeiladu ar y ddogfen Dysgu yn yr Awyr Agored o Safon Uchel a baratowyd gan OEAP a Chyngor Awyr Agored Lloegr, yn gosod y ddogfen mewn cyd-destun penodol Cymreig; yn plethu arferion da Dysgu yn yr Awyr Agored gyda deddfwriaeth Llywodraeth Cymru a’r Cwricwlwm newydd i Gymru.

Mae Rhwydwaith Hyfforddi Dysgu yn yr Awyr Agored Cymru yn rhwydwaith Cymru gyfan sy’n sicrhau ansawdd a safonau uchel wrth ddatblygu cyrsiau dysgu yn yr awyr agored achrededig newydd, ac wrth gyflenwi ystod o unedau achrededig.

Hoffai llawer o athrawon wybod i ble y gallant fynd â’u disgyblion i ddysgu yn yr awyr agored a phwy all cefnogi nhw gyda’u profiadau dysgu awyr agored. Gallwch ddefnyddio'r adnodd rhyngweithiol isod er mwyn ceisio adnabod lleoedd i ymweld, a darparwyr dysgu awyr agored.

Dylai ‘ymarferwyr ystyried sut gall chwarae a dysgu yn yr awyr agored gefnogi llesiant dysgwyr’. Mae’r ddau’n darparu cyfleoedd amrywiol i gefnogi dysgu yn ogystal â gwella perthnasoedd, llesiant corfforol, meddyliol ac emosiynol dysgwyr. 

Mae’r atodiadau isod yn cynnig ‘prif argymhellion’ a chanllawiau

OutdoorLearningforFoundationPhaseandKeyStage2.WelshLanguagedocx.docx

Dysgu awyr agored -  Cyfnod Sylfaen a'r CA2

OutdoorlearningandPLayforkS2.docx

Dysgu awyr agored - CA2

Outdoorlearningks3_Final.docx

Dysgu awyr agored -  CA3

OutdoorlearningKS4final.docx

Dysgu awyr agored - CA4

OutdoorlearningKS5FINAL.docx

Dysgu awyr agored - CA5