PiEta

De Piëta, Maria met de overleden Christus op schoot, van Mechteld van Lichtenberg bezit nog de oorspronkelijke 16e eeuwse lijst. De tekst op de lijst is waarschijnlijk speciaal voor het schilderij geschreven. Deze tekst luidt: "In gremio Matris Christi Venerabile Corpus/ Depositu(m) madidis, o homo, cerne genis/ Na(m) tua certa salus a Chr(ist)o Principe pendet/ Qui pro te subiit probra , flagella, nece(m)". Dit betekent: ''Aanschouw, o mens, met wangen nat van tranen het Eerbiedwaardige Lichaam van Christus neergelegd in de schoot van Zijn Moeder, Uw zekergestelde heil hangt immers af van Christus, de Koning, die voor U beschimping, geseling en de kruisdood onderging."

Op het schilderij vormen Maria en Christus een geheel, terwijl Maria Magdalena rechts wat geïsoleerd is geplaatst. Zij is niet bezig met het grote verdriet naast haar, maar kijkt de beschouwer aan. Maria Magdalena was in de 15e en 16e eeuw een populaire heilige. Vanwege haar zondige leven was zij een heilige waarmee 'de zondige mens' zich goed kon identificeren. Bij het afbeelden van Maria Magdalena is vaak sprake van een portret. Dit lijkt ook het geval te zijn bij deze Maria Magdalena. Zij kijkt ons aan en draagt eigentijdse rijke kleding. Wel zijn de bij Maria Magdalena horende kleuren gebruikt: het rood staat voor de liefde tot Christus en het blauw voor de boetedoening. De voering met hermelijn zou kunnen verwijzen naar haar legendarische vorstelijke afkomst. Terwijl onder Maria en Christus een ondertekening is gevonden, blijkt deze bij Maria Magdalena afwezig. De ondertekening van de tweefigurengroep lijkt naar een voorbeeld te zijn gemaakt. Voor Maria Magdalena heeft Mechteld gebruik gemaakt van een andere techniek. Er is wel gesuggereerd dat het een zelfportret van Mechteld als Maria Magdalena zou zijn. Een andere mogelijkheid is dat Maria Magdalena door een andere hand is toegevoegd.

De invloed van Jan van Scorel is zichtbaar in de architectuur in de linker achtergrond. De figuren lijken eerder beïnvloed door Maarten van Heemskerk, een leerling van Jan van Scorel.

© cultuurZIEN, 2019

Bron:

  • Liesbeth Helmus, Mechteld Van Lichtenberg toe Boecop (ca. 1520 - 1598), een onderzoek naar haar Piëta, Centraal Museum Utrecht, 1989.