Alliantiewapen

In de Bovennieuwstraat staat een 17^e eeuwse klokgevel met het alliantiewapen van Egbert toe Boecop (links) en Mechteld van Lichtenberg. Mechteld van Lichtenberg was afkomstig uit een adellijke Utrechtse familie. Zij trouwde rond 1549 met Egbert toe Boecop, zoon van Dirk toe Boecop (burgemeester 1526-1539) en broer van Arent (burgemeester 1559-1580).

Egbert toe Boecop

Egbert werd in 1541 ingeschreven als lid van de Schepenmemorie. Hij was van 1541 en 1561 raadslid, was kerkmeester van de Onze Lieve Vrouwekerk in Kampen 1551-1572 en kerkmeester van de Sint Nicolaas- of Bovenkerk 1573-1578. Egbert bezat huizen en landerijen in en om Kampen, geërfd van zijn ouders. Door zijn vrouw was hij ook eigenaar geworden van huizen in Utrecht, waaronder het huis Lichtenberg aan de Sint Janskamp, en van landerijen in de provincie Utrecht. Mechteld en Egbert kregen zes kinderen: Dirk (1551 - 1632), Margaretha, Mette (jong overleden), Bette, Cornelia en Catharina (jong overleden). Mechteld verkocht het huis in de Bovennieuwstraat in 1579, toen zij weduwe was geworden. Zelf overleed Mechteld in 1598. Zoon Dirk erfde de schilderijen en bibliotheek van zijn moeder.

Mechteld van Lichtenberg

Mechteld van Lichtenberg toe Boecop is één van de weinige vrouwelijke kunstenaars, die wij uit het verleden kennen. Dit geeft haar een bijzondere plaats in de kunstgeschiedenis van Nederland. Bij wie Mechteld in de leer is geweest, is niet bekend. In haar werk zijn invloeden te onderscheiden van Jan van Scorel (Schoorl, 1495 - Utrecht, 1562) en Maarten van Heemskerk (Heemskerk, 1498 - Haarlem, 1574). Verder was zij goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de schilderkunst.

Nog voor haar komst naar Kampen schilderde Mechteld een Piëta (1546). Deze hangt in het Centraal Museum in Utrecht. In Kampen kwam zij terecht in wat de ''Kamper schilderschool'' wordt genoemd. Een lokale groep schilders gedomineerd door leden van de familie Maeler. Als vrouw mocht Mechteld geen lid worden van het St. Lucasgilde. Zij kon haar werk dus niet verkopen. Gezien haar vooraanstaande positie had zij dat ook niet nodig. Wel schonk zij werken aan de Kamper kerken. Zo wordt over de Kamper beeldenstorm (1580) gemeld dat schilderijen van ''een zekere joffer'' uit de OLVkerk in de IJssel werden gegooid. Dit moet vrijwel zeker over kunstwerken van Mechteld van Lichtenberg toe Boecop gaan. Veel werk van Mechteld is verdwenen, bijvoorbeeld portretten van Egbert en haarzelf. Uit de Kamper periode zijn nog 3 schilderijen over: een Aanbidding door de herders (1572), en twee Laatste Avondmalen (1574 en ?). Alle drie in het Stedelijk Museum Kampen.

Ook haar dochters Margaretha en Cornelia bekwaamden zich in het schilderen.

Bronnen:

• Herman KorteIing, Merkwaardige Schilderijen van een 16e eeuwse Kamper schilderes, Kamper Almanak 1953

• Susanna G. Steltman, Mechteld toe Boecop en haar ltaliaanse relaties, Kamper Almanak 1960

• Liesbeth Helmus, Mechteld Van Lichtenberg toe Boecop (ca. 1520 - 1598), een onderzoek naar haar Piëta, Centraal Museum Utrecht, 1989

• K. Schilder, Toe Boecop, een ook met Kampen verbonden geslacht, Kamper Almanak 1992