3.17
यस्त्वात्मरतिरेव स्यादात्मतृप्तश्च मानवः ।
आत्मन्येव च सन्तुष्टस्तस्य कार्यं न विद्यते ॥ १७ ॥
yas tv ātma-ratir eva syād
ātma-tṛptaś ca mānavaḥ
ātmany eva ca santuṣṭas
tasya kāryaṁ na vidyate
पदच्छेद: पदपरिचय: पदार्थ: padacchedaḥ padaparicayaḥ padārthaḥ
разбиение слов, грамматика слов, значение слов
йах̣ — который; (йад, м, 1.1)
ту — но; (ав)
а̄тма-ратих̣ — черпающий наслаждение в самом себе; (м, 1.1)
эва — безусловно; (ав)
сйа̄т — будет; (видхилинг, 1.1)
а̄тма-тр̣птах̣ — самоудовлетворенный; (м, 1.1)
ча — и; (ав)
ма̄навах̣ — человек; (м, 1.1)
а̄тмани — в себе; (м, 7.1)
эва — только; (ав)
ча — и; (ав)
сантушт̣ах̣ — полностью умиротворенный; (м, 1.1)
тасйа — его; (тад, м, 6.1)
ка̄рйам — долг; (с, 1.1)
на — не; (ав)
видйате — существует (лаТ, 1.1)
पदार्थः padārthaḥ
यः मानवः तु = यः मनुष्यः। आत्म-रतिः एव = आत्मनि प्रीतिमान्। आत्म-तृप्तश् च = आत्मनि तृप्तिमान्। आत्मन्य् एव = स्वस्मिन् एव। सन्तुष्टः = सम्प्रीतः। स्यात् = भवेत्। तस्य = तादृशस्य मनुष्यस्य। कार्यं = कर्तव्यम्। न विद्यते = नास्ति
yaḥ mānavaḥ tu = yaḥ manuṣyaḥ; ātma-ratiḥ eva = ātmani prītimān; ātma-tṛptaś ca = ātmani tṛptimān; ātmany eva = svasmin eva; santuṣṭaḥ = samprītaḥ; syāt = bhavet; tasya = tādṛśasya manuṣyasya; kāryaṁ = kartavyam; na vidyate = nāsti
अन्वय: anvayaḥ
यः मानवः तु आत्म-रतिः एव आत्म-तृप्तः च आत्मनि एव सन्तुष्टः स्यात् , तस्य कार्यं न विद्यते।
yaḥ mānavaḥ tu ātma-ratiḥ eva ātma-tṛptaḥ ca ātmani eva santuṣṭaḥ syāt , tasya kāryaṃ na vidyate|
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
tadevaṃ na karmaṇāmārambhādityādinā ajñasya antaḥkaraṇaśuddhyarthaṃ karmayogamuktvā jñāninaḥ karmānupayogamāha yastviti dvābhyām | ātmanyeva ratiḥ prītiryasya saḥ | tataścātmanyeva tṛptaḥ svānandānubhavena nirvṛtaḥ | ataeva ātmanyeva santuṣṭo bhogāpekṣārahito yastasya kartavyaṃ karma nāstīti ||17||
Sanskrit Commentary By Sri Shankaracharya
||3.17|| yastu sāṃkhyaḥ ātmajñānaniṣṭhaḥ ātmaratiḥ ātmanyeva ratiḥ na viṣayeṣu yasya saḥ ātmaratireva syāt bhavet ātmatṛptaśca ātmanaiva tṛptaḥ na annarasādinā saḥ mānavaḥ manuṣyaḥ saṃnyāsī ātmanyeva ca saṃtuṣṭaḥ| saṃtoṣo hi bāhyārthalābhe sarvasya bhavati tamanapekṣya ātmanyeva ca saṃtuṣṭaḥ sarvato vītatṛṣṇa ityetat| yaḥ īdṛśaḥ ātmavit tasya kāryaṃ karaṇīyaṃ na vidyate nāsti ityarthaḥ||kiñca
English Translation Of Sri Shankaracharya's Sanskrit Commentary By Swami Gambirananda
3.17 Tu, but; that manavah, man, the sannyasin, the man of Knowledge, steadfast in the knowledge of the Self; yah, who; atmaratih eva syat, rejoices only in the Self-not in the sense objects; and atma-trptah, who is satisfied only with the Self-not with food and drink; and is santustah, contented; eva, only; atmani, in the Self; tasya, for him; na vidyate, there is no; karyam, duty [Duty with a view to securing Liberation.] to perform. [Rati, trpti and santosa, though synonymous, are used to indicate various types of pleasures. Or, rati means attachment to objects; trpti means happiness arising from contact with some particular object; and santosa means happiness in general, arising from the acisition of some coveted object only.] All people surely feel contened by aciring an external thing. But this one, without depending on it, remains contented only with the Self; thta is to say, he remains detached from everything. The idea it that, for a man who is such a knower of the Self, there is no duty to undertake.
Prabhupada
Но для человека самоудовлетворенного, который черпает наслаждение в самом себе, который посвятил жизнь постижению своего «я» и ничего не желает, не существует никаких обязанностей.
व्याकरणम् vyākaraṇam - грамматика
सन्धिः
यस्तु - विसर्गसन्धिः (सकारः)
त्वात्मरतिः - यण् सन्धिः
आत्मरतिरेव - विसर्गसन्धिः (रेफः)
आत्मतृप्तश्च - विसर्गसन्धिः (सकारः), श्चुत्वसन्धिः
आत्मन्येव - यण् सन्धिः
सन्तुष्टस्तस्य - विसर्गसन्धिः (सकारः)
समासः
आत्मरतिः - आत्मनि एव रतिः यस्य सः - बहुव्रीहिः
आत्मतृप्तः - आत्मनि एव तृप्तः - सप्तमीतत्पुरुषः
sandhiḥ
yastu - visargasandhiḥ (sakāraḥ)
tvātmaratiḥ - yaṇ sandhiḥ
ātmaratireva - visargasandhiḥ (rephaḥ)
ātmatṛptaśca - visargasandhiḥ (sakāraḥ), ścutvasandhiḥ
ātmanyeva - yaṇ sandhiḥ
santuṣṭastasya - visargasandhiḥ (sakāraḥ)
samāsaḥ
ātmaratiḥ - ātmani eva ratiḥ yasya saḥ - bahuvrīhiḥ
ātmatṛptaḥ - ātmani eva tṛptaḥ - saptamītatpuruṣaḥ
Выполните, пожалуйста, задание на лат-лакару - настоящее время. Сверьтесь с ответами в следующем пдф-документе: