Από τα αρχαία χρόνια το νερό είναι ίσως το πολυτιμότερο αγαθό των ανθρώπων. Οι πιο γνωστοί πολιτισμοί που έθεσαν τα θεμέλια του σύγχρονου κόσμου μπόρεσαν να ανθίσουν χάρη στην άμεση επαφή που είχαν με το γλυκό νερό. Ωστόσο, στη σύγχρονη εποχή, ενώ προβλέπεται ότι παραπάνω από ένας στους τέσσερεις ανθρώπους μέχρι το 2040 δεν θα έχει πρόσβαση σε νερό, παρατηρείται αδικαιολόγητα μεγάλη σπατάλη του. Ένας βασικός λόγος που τροφοδοτεί αυτό το φαινόμενο είναι σίγουρα η έλλειψη ενημέρωσης. Εσείς γνωρίζετε τι είναι το υδατικό αποτύπωμα; Όταν ετοιμάζεστε να μαγειρέψετε, λαμβάνετε υπόψιν σας την επίπτωση που θα έχει στο περιβάλλον η τροφή που θα καταναλώσετε; Αν όχι, είναι καιρός να μάθετε κάποιες αλήθειες, οι οποίες είναι απαραίτητες γνώσεις ενός συνειδητοποιημένου πολίτη της παγκόσμιας κοινωνίας.
ΥΔΑΤΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ
Αρχικά, το υδατικό αποτύπωμα είναι ένας δείκτης κατανάλωσης γλυκού νερού, ο οποίος λαμβάνει υπόψιν και την άμεση αλλά και την έμμεση κατανάλωση, και χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες:
Το πράσινο υδατικό αποτύπωμα που αναφέρεται στην κατανάλωση των «πράσινων υδατικών πόρων», δηλαδή στην ποσότητα της βροχόπτωσης που δεν απορρέει ή τροφοδοτεί τα υπόγεια νερά, αλλά αποθηκεύεται στο έδαφος ή πρόσκαιρα παραμένει στην επιφάνεια του εδάφους ή της βλάστησης.
Το μπλε υδατικό αποτύπωμα που αναφέρεται στην κατανάλωση επιφανειακού ή υπόγειου νερού σε όλη τη διάρκεια της παραγωγής του προϊόντος.
Το γκρι υδατικό αποτύπωμα που αναφέρεται στην ποσότητα του νερού που απαιτείται για τη διάλυση φορτίου ρύπων, που προέρχεται από την παραγωγή του προϊόντος.
ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΤΟΥ ΚΡΕΑΤΟΣ
Είναι γεγονός πως το υδατικό αποτύπωμα είναι διαφορετικό σε κάθε φαγητό. Την αρνητική πρωτιά στη λίστα των τροφών με το υψηλότερο υδατικό αποτύπωμα κατέχει το κρέας και ιδιαίτερα το κόκκινο, ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται τα φρούτα και τα λαχανικά. Συνεπώς, καταλαβαίνουμε ότι οι διατροφικές μας συνήθειες επηρεάζουν άμεσα το περιβάλλον. Ποια είναι όμως η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα φημίζεται για την υγιεινή κι εκλεπτυσμένη κουζίνα της, η οποία βασίζεται στη μεσογειακή διατροφή. Ωστόσο, οι Έλληνες φαίνεται να έχουν μια ιδιαίτερη αδυναμία στο κρέας, αφού βάσει πρόσφατης έρευνας εφτά στους δέκα καταναλώνουν έως και 3,3 κιλά κρέας τον μήνα. Με τη βοήθεια ερωτηματολογίου με συμμετοχή 300 ατόμων αποδείχθηκε ότι οι περισσότεροι καταναλώνουν 1-2 φορές την εβδομάδα κόκκινο κρέας και ανάλογες φορές λευκό, όπως φαίνεται παρακάτω:
Το υδατικό αποτύπωμα (μέσος όρος) για 1 ή 2 μερίδες μοσχαρίσιου/χοιρινού κρέατος ανέρχεται στα 1.216,5 ή 2.433 λίτρα. Αντίστοιχα, για 1 ή 2 μερίδες κοτόπουλο είναι 492 ή 984 λίτρα με το σύνολο να αγγίζει τα 1.708 ή 3.417 λίτρα.
Όπως μπορούμε να συμπεράνουμε, η συστηματική κατανάλωση κρέατος είναι συνδεδεμένη με αρκετά μεγάλη οικολογική επιβάρυνση, εκτός των γνωστών προβλημάτων υγείας που μπορεί να προκαλέσει (καρδιοπάθεια, καρκίνο παχέος εντέρου κ.α.) και της ανήθικης εκμετάλλευσης των ζώων για την κάλυψη των μεγάλων απαιτούμενων ποσοτήτων. Ευτυχώς, η κατάσταση αυτή μπορεί να ανατραπεί με διάφορους απλούς τρόπους:
Α. Προτιμήστε Βιολογικό Κρέας
Τα εδάφη στα βιολογικά αγροκτήματα δεν περιέχουν συνθετικά λιπάσματα ή φυτοφάρμακα. Γι’ αυτόν τον λόγο τα προϊόντα διατηρούν καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά και την υγρασία, έχουν μικρότερο γκρι αποτύπωμα, λόγω της μειωμένης ρύπανσης των υπόγειων υδάτων, έχουν μεγαλύτερη διατροφική αξία και περιέχουν λιγότερο λίπος και χοληστερίνη.
Β. Επιλέξτε Υποκατάστατα Του Κρέατος
Αντικαταστήστε το κρέας με τροφές εξίσου πλούσιες σε πρωτεΐνη και άλλα θρεπτικά συστατικά, που έχουν μικρότερο υδατικό αποτύπωμα. Αντί να φάτε μοσχαρίσιο ή χοιρινό κρέας με 30g ή 23g πρωτεΐνης και υδατικό αποτύπωμα 1.216,5 λίτρα ανά μερίδα 110g ή αντίστοιχα κοτόπουλο με 25g πρωτεΐνης και υδατικό αποτύπωμα 492 λίτρα ανά μερίδα 110g προτιμήστε:
Ρεβύθια με 19g πρωτεΐνης και υδατικό αποτύπωμα 155 λίτρα ανά μερίδα 110g (άβραστα)
Φακές με 10g πρωτεΐνης και υδατικό αποτύπωμα 215 λίτρα ανά μερίδα 110g (άβραστες)
Τόφου με 20g πρωτεΐνης, βιταμίνη B12 και υδατικό αποτύπωμα 287 λίτρα ανά μερίδα 110g
Μανιτάρια με 4g πρωτεΐνης, υφή κρέατος και υδατικό αποτύπωμα 27 λίτρα ανά μερίδα 110g
Υπάρχουν, επίσης, υποκατάστατα κρέατος όπως το «Beyond Meat», που παράγονται σε εργοστάσια από φυσικά συστατικά και μιμούνται τη γεύση και την υφή του κρέατος.
Συνοψίζοντας, η μείωση στην κατανάλωση του κρέατος συνεπάγεται πολλά οφέλη, όπως τη βελτίωση της υγείας μας, την εξοικονόμηση υδάτινων πόρων του περιβάλλοντος και τον περιορισμό της κακής μεταχείρισης των ζώων. Μια απλή αλλαγή στην καθημερινότητά μας μπορεί να φανεί σωτήρια για την εξέλιξη του πλανήτη μας!