แนวทางการส่งเสริมและอนุรักษ์ดนตรีไทย

แนวทางในการที่จะส่งเสริมอนุรักษ์ดนตรีไทย ในปัจจุบันมาหลากหลายวิธีที่จะช่วยกันอนุรักษ์และส่งเสริม ปัจจัยหนึ่ง คือพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่พระองค์ทรงเป็นองค์อุปถัมภ์อนุรักษ์มรดกไทย พระองค์ทรงเสนอแนวคิดในการที่จะอนุรักษ์ดนตรีไทยไว้ในหนังสือ มหกรรมดนตรีไทยมัธยมศึกษาครั้งที่ 16 ไว้ดังนี้

1. การจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ดนตรี สมเด็จพระเทพพระรัตนราสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ทรงให้รายละเอียดในการจัดตั้ง พิพิธภัณฑ์ดนตรี โดยสรุปมีดังนี้

1.1 ควรเป็นสถานที่ ที่ไม่ใหญ่โตจนเกิดไปเพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย

1.2 ควรเป็นสถานที่ปลอดภัยไม่ถูกโจรกรรมหรือเกิดอัคคีภัยง่ายๆ

1.3 ห้องที่ใช้เก็บดนตรีควรเป็นห้องที่ปรับอุณหภูมิได้ เพื่อไม่ให้เครื่องดนตรีเสียหาย

1.4 เครื่องดนตรีที่มีอยู่ควรหมุนเวียนเป็นระยะ เพื่อป้องกันไม่ให้เครื่องดนตรีถูกลืมเลือนไป

1.5 การนำเครื่องดนตรีออกแสดง จะต้องจัดข้อมูลให้พร้อมก่อนนำแสดง

1.6 การเครื่องดนตรีออกแสดงควรมีความหลากหลายวิธีการ เช่น เดือนแห่งเครื่องสาย จัดแสดงเฉพาะเครื่องสาย

1.7 เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ดนตรี ควรเป็นผู้มีความรู้ความสามารถทางด้านดนตรี ให้ความรู้แก่ผู้เข้าชมและสามารถบรรเลงเครื่องดนตรีบางชนิดได้

1.8 ควรมีการฝึกมัคคุเทศก์ ให้ฝึกบรรยาย โดยใช้เยาวชนที่กำลังเรียนวิชาดนตรี ผลัดเปลี่ยนกันทำหน้าที่บรรยาย จะช่วยให้มีการเรียนรู้เรื่องดนตรีมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง

1.9 สร้างรายได้ให้กับเยยาวชนที่อาสาเข้ามาทำงาน เป็นการกระจายแรงงานและได้ประโยชน์มากขึ้น

1.10 ควรมีพนักงานที่รู้จักวิธีการรักษาจนถึงซ่อมแซมเครื่องดนตรีได้

1.11 ต้องมีการประชาสัมพันธ์เกี่ยวกับดนตรีเพื่อให้มีผู้ชมมากขึ้น

1.12 ควรมีห้องแสดงดนตรีห้องบรรยายขนาดเล็ก เพื่อใช้ประโยชน์ในการแสดง หรือการบรรยายกลุ่มย่อย ซึ่งอาจใช้เป็นที่ประชุมพบปะแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็นทางดนตรี

1.13 ควรมีห้องสมุดที่มีหนังสือไปจนถึงห้องสมุดดนตรีเพื่อการฟังเพลง (หากจัดได้)เปิดโอกาสให้ผู้ที่ต้องการศึกษาเรื่องดนตรี ได้มีโอกาสค้นหาข้อมูลได้สะดวก

2. การเผยแพร่และการบริหารพิพิธภัณฑ์ดนตรี

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ทรงให้รายละเอียดในการเผยแพร่และบริหารพิพิธภัณฑ์ดนตรีโดยสรุปดังนี้

"ควรทำหน้าที่ประชาสัมพันธ์ความรู้ ความสามารถของศิลปินดนตรี นับตั้งแต่ผู้ผลิตและสร้างเครื่องดนตรี นักดนตรี นักแต่งเพลง และนักร้อง ควรที่จะจัดพิมพ์หนังสือเกี่ยวกับดนตรีเป็นประจำเพื่อส่งเสริมความรู้ให้แก่ผู้ที่สนใจ ได้มีการจัดการบรรยาย การแสดง การประกวดเครื่องดนตรี เพื่อจะได้เป็นทุนในการดำเนินงานและประชาสัมพันธ์พิพิธภัณฑ์ไปพร้อมๆกัน เรื่องผู้บริหารเป็นสิ่งที่สำคัญ งานถึงจะดำเนินไปด้วยความราบรื่น เกิดประโยชน์แก่ประเทศชาติ "

นอกจากแนวทางที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ทรงกล่าวไว้ การอนุรักษ์และส่งเสริมดนตรีไทยสามารถปฏิบัติได้ด้วยตนเอง เช่น

• ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับดนตรีไทย
• ฝีกเล่นเครื่องดนตรีไทยด้วยตนเองหรือเรียนดนตรีไทยแบบจริงจัง
• รวมกลุ่มกับเพื่อนเพื่อฝึกซ้อมดนตรีไทย
• ชมการแสดงดนตรีทุกครั้งที่มีโอกาส
• ชักชวนให้คนในชุมชนเห็นความสำคัญและคุณค่าของดนตรีไทย

สิ่งเหล่านี้เป็นแนวทางหนึ่งที่จะทำให้ดนตรีไทยคงอยู่ และมีการพัฒนาเกิดขึ้น ซึ่งจะเกิดขึ้นได้นั้นก็ขึ้นอยู่กับความร่วมมือร่วมใจของคนในสังคมและชาติ ที่จะอนุรักษ์และส่งเสริมดนตรีไทยให้คงอยู่และพัฒนาสู่ทั่วโลกได้ต่อไป

ให้นักเรียนคลิก เพื่อเข้าทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 บทบาทของดนตรีในสังคม