วงปี่พาทย์เครื่องคู่

วงปี่พาทย์เครื่องคู่ เป็นวงปี่พาทย์ที่ได้พัฒนามาจากวงปี่พาทย์เครื่องห้า โดยเกิดขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ทั้งนี้เนื่องจากได้มีการประดิษฐ์เครื่องดนตรีไทยขึ้นมา 2 ชิ้น คือ ระนาดทุ้มและฆ้องวงเล็ก เมื่อเอาเครื่องดนตรี 2 ชิ้นนี้ไปเพิ่มในวงปี่พาทย์เครื่องห้า จึงได้เป็นเครื่องดนตรีที่เข้าคู่กัน ดังนี้ ระนาดเอกคู่ระนาดทุ้ม ฆ้องวงใหญ่คู่ฆ้องวงเล็ก ปี่ในคู่ปี่นอก และตะโพนคู่กลองทัด จึงเป็นที่มาของการเรียกชื่อว่า วงปี่พาทย์เครื่องคู่

เครื่องดนตรีที่ประสมอยู่ในวงปี่พาทย์เครื่องคู่ ประกอบด้วย

โอกาศที่ใช้บรรเลง

สำหรับการนำวงปี่พาทย์เครื่องคู่ไปใช้นั้น ไม่ต่างจากวงปี่พาทย์เครื่องห้า คือ สามารถนำไปใช้บรรเลงประกอบพิธีกรรม และบรรเลงเพื่อความบันเทิง ได้เช่นเดียวกับวงปี่พาทย์เครื่องห้าทุกประการ กล่าวคือ

1. ใช้บรรเลงประกอบพิธีกรรม เช่น พิธีไหว้ครู พิธีเปิดสถานที่ใหม่ พิธีกรรมทางศาสนา เช่น พิธีเจริญพระพุทธมนต์ การเทศน์มหาชาติ หรือแม้กระทั่งงานบำเพ็ญกุศลศพต่าง ๆ เป็นต้น

2. ใช้บรรเลงประกอบการแสดง เช่น การแสดงโขน และละครต่าง ๆ หรือแม้กระทั่งการแสดงลิเกของภาคกลางก็สามารถใช้วงปี่พาทย์เครื่องคู่บรรเลงประกอบได้ด้วย

3. ใช้บรรเลงเพื่อความบันเทิงทั่วไป เช่น บรรเลงประกอบการขับร้องหรือบรรเลงเฉพาะเครื่องดนตรีล้วน ๆ ไม่มีการขับร้องร่วมก็ได้ ที่สำคัญยังมีความเหมาะสมกว่าวงปี่พาทย์เครื่องห้าอีกด้วย

ทั้งเนื่องจากวงปี่พาทย์เครื่องคู่มีขนาดของวงในระดับกลาง ๆ ไม่เล็ก หรือไม่ใหญ่จนเกินไป การทำเพลงประกอบกิจกรรมต่าง ๆ ข้างต้นนั้นจะทำให้ได้เสียงที่ผสมกลมกลืนกันดีกว่าวงปี่พาทย์เครื่องห้าอีกด้วย

คลิก หน้าถัดไป