Nước Việt Nam ta là một nước nông nghiệp. Sản phẩm nông nghiệp chính là lúa gạo. Do đó có lẽ không ai mà không biết con trâu được thuần hóa lâu đời để cày bừa ruộng nương và sức trâu được dùng làm sức kéo cho nhiều công việc khác, như kéo xe trong việc chuyên chở.

Ngày nay do việc cơ giới hóa nông nghiệp, người ta không còn dùng trâu nữa mà dùng các loại máy cày máy kéo như những máy hiệu KUBOTA thông dụng. Lại nữa, việc thành thị hóa nông thôn đã làm cho những ruộng đồng bát ngát, “cò bay thẳng cánh, chó chạy cong đuôi”, nhất là những ruộng đồng miền Tây, đồng bằng sông Cửu Long dần dần biến mất ...

Hình ảnh cày bừa vất vả trên ruộng đồng, hình ảnh những mục đồng, là những đứa trẻ được thuê để chăn trâu, nâm trâu, long trâu, hay ngồi trên lưng trâu thổi sáo hay thả diều vào những buổi hoàng hôn dẫn trâu về thôn xóm không còn nữa ...

Song những hình ảnh ấy hãy còn được lưu giữ trong tâm hồn người dân, những vị có tinh thần hoài cổ, và những giá trị văn hóa vẫn sẽ được lưu giữ, bảo tồn, qua thi ca và âm nhạc hoặc qua những hiện vật, những tác phẩm nghệ thuật độc đáo ...

Trong Văn Học dân gian và văn chương bác học Việt Nam, ta có thể tìm thấy vô số ca dao, đồng dao, thành ngữ, tục ngữ, ... thơ văn nói về con trâu và cảnh mục đồng chăn trâu.

Về điêu khắc và hội họa cũng tương tự, hình ảnh con trậu, cảnh mục đồng chăn trâu đã được nhiều nghệ nhân ghi lại bằng những nét vẽ sống động và những chạm trổ khéo léo tinh vi ...

I. Văn Học