Trần Xuân An - NGHĨ THÊM VỀ PHAN CHÂU TRINH (1872-1905-1926), NHÀ CÁCH MẠNG QUỐC GIA CHỦ NGHĨA MỘT TRĂM NĂM TRƯỚC
NGHĨ THÊM VỀ PHAN CHÂU TRINH (1872-1905-1926),
NHÀ CÁCH MẠNG QUỐC GIA CHỦ NGHĨA MỘT TRĂM NĂM TRƯỚC
Trần Xuân An
Cần phải hiểu “bất bạo động” trong văn cảnh câu trích đúng với tinh thần cách mạng của Phan Châu Trinh. Bất bạo động không có nghĩa là bạo động, dĩ nhiên đã rõ. Nhưng bất bạo động cũng không phải là im lặng, cúi đầu nhẫn nhục dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Phong trào đấu tranh đòi giảm sưu thuế ở Quảng Nam là một minh chứng. “Thư thất điều” tố cáo vua bù nhìn Khải Định là minh chứng thứ hai. Đến khi đã mang bệnh tật, tuổi chưa cao nhưng sức đã yếu, được Pháp cho về nước, Phan Châu Trinh vẫn diễn thuyết, hô hào, vận động cho dân quyền, – minh chứng thứ ba. Đó là ba ấn tượng sâu sắc nhất về Phan Châu Trinh, trên ấn tượng tổng thể về ông là một nhà cách mạng trong khuôn khổ hợp pháp nhưng vẫn suốt đời bị tù đày, biệt xứ.
Cũng cần hiểu “bất vọng ngoại” dĩ nhiên là không nên, không thể trông mong vào sự “bảo hộ” giả dối của thực dân Pháp mà đất nước được giàu mạnh, và còn có nghĩa là không nên, không thể chỉ trông mong vào sự cứu giúp của bất kì cường quốc nào để chống thực dân Pháp. Trông mong (vọng) như thế khác nào với cái ách trên cổ ngồi chờ sung rụng! Sự trợ giúp của nước ngoài, nếu có, chỉ có tác dụng một khi ta có nội lực cách mạng, về tinh thần cũng như vật chất.
Từ đâu dân tộc chúng ta thuở đó có được tinh thần cũng như vật chất đủ để cách mạng? Phan Châu Trinh xác định: “không gì bằng học”. Học để duy tân, học theo tinh thần “khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh”. Đó là, khai mở trí óc nhân dân theo kịp với đà tiến nhân loại, trọng khoa học kĩ thuật – công nghệ, chống học tập kiểu từ chương, hư văn; hướng theo tinh thần dân quyền, dân chủ; nâng cao ý chí, nghị lực, sinh khí của dân tộc vốn bị tiêu trầm, tự ti trước nền văn minh cơ khí của thực dân Pháp và Phương Tây nói chung; nâng cao quyết tâm tiến bộ để giành độc lập, tự do dân tộc; nâng cao đời sống nhân dân, thoát khỏi cảnh nghèo, để có thực lực vật chất nhằm giành độc lập, tự do…
Chỉ với nội lực tinh thần và vật chất như thế, nhân dân ta mới có thể tự chủ và phát huy có hiệu quả nếu có sự trợ giúp của nước ngoài nào đó, mặc dù ở thời Phan Châu Trinh, chủ nghĩa thực dân Phương Tây đang hoành hành, Trung Hoa nhà Thanh vẫn hòng chia chác với Pháp đất nước ta, Nhật Bản đang nuôi mộng phát xít và trong thực tế đã và đang xâm lược bán đảo Triều Tiên (gồm cả Nam Hàn, Bắc Hàn).
Hiện nay, đất nước ta đứng trước sự xâm lược, bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông, trong đó có biển đảo thuộc chủ quyền nước ta (Hoàng Sa, Trường Sa), đồng thời Trung Quốc đang lũng đoạn nước ta về kinh tế, và dĩ nhiên không thể không gây áp lực về chính trị, trong đó có lĩnh vực nhân sự… Không những thế, Trung Quốc còn cho thấy vai trò điều tiết của Trung Quốc đối với hai dòng sông quan trọng ở Việt Nam: sông Hồng, sông Cửu Long (Mê Kông)…
Tuy vậy, nhưng Việt Nam ngày nay và thế giới ngày nay, đầu thế kỉ XXI, không phải ở thời nửa sau thế kỉ XIX và nửa đầu thế kỉ XX. Hiện nay, Việt Nam có thể tự lực, tự cường và đủ nội lực để đương đầu với Trung Quốc. Hiện nay, toàn thế giới đã bước vào thời đại bùng nổ thông tin, thời đại internet, điện thoại viễn thông toàn cầu… Thời, thế, cơ đã khác trước quá xa! Do đó, học tập và suy nghĩ về tư tưởng, cuộc đời nhà cách mạng chủ hoà, quốc gia chủ nghĩa Phan Châu Trinh (1872-1926), không có nghĩa là chúng ta không thấy được thời, thế, cơ của dân tộc ta, đất nước ta cũng như bối cảnh thế giới hiện nay. Việt Nam không thể nại lí do gì để khiếp nhược, nhẫn nhục trước Trung Quốc, không thể nại lí do gì để nhẫn nhục, chịu mất hẳn Hoàng Sa và những bãi, đá khác như Gạc Ma tại Trường Sa. Phải nhanh chóng thu hồi. Phải nhanh chóng độc lập về kinh tế, chính trị… Và liệu Việt Nam chúng ta, với trình độ chất xám và công nghệ hiện đại của mình, đã thử tìm phương án nào để chủ động về nguồn nước sông Mê Kông, sông Hồng? Hồ chứa? Đập ngăn mặn?...
Trước mắt, đưa cái tên Lê-nin và cả Mác cũng như danh tính của lãnh tụ kính yêu Hồ Chí Minh ra khỏi Hiến pháp bằng một cuộc tu chính Hiến pháp. Đó là nhân dân ta, Đảng và Nhà nước hiện nay tự cởi trói, tự giải phóng khỏi cái ách chư hầu Nga Sô (tôn thờ lãnh tụ chính trị Nga và nước ngoài), để tăng thêm nội lực dân tộc trước hiểm hoạ bành trướng của Trung Quốc.
Học tập tinh thần Phan Châu Trinh với ý thức và quyết tâm đó, trong thời, thế, cơ hiện tại của chúng ta ngày nay. Và học tập tinh thần Hồ Chí Minh cũng với tâm thế và hiện trạng thời thế như vậy.
T.X.A.
28-03-2016 (HB16)
Trân trọng mời đọc thêm:
CẢM NGHĨ VỀ LỊCH SỬ VÀ NHÀ YÊU NƯỚC QUỐC GIA CHỦ NGHĨA: PHAN CHÂU TRINH
https://txawriter.wordpress.com/2016/03/26/cam-nghi-ve-lich-su-va-nha-yeu-nuoc...
TÁI BÚT VỀ NGƯỜI: HỒ CHÍ MINH
Trần Xuân An
kính yêu Người từng viết
xong giặc, sống lão nhàn
sách Người không là gạch
xây tù, giam đầu dân
thư viện, rừng hoa lá
triệu chim, muôn thứ cây
Kinh Chúa bên Kinh Phật
kề Sách Người, hương bay
ai tôn Người: giáo chủ
tháo quyền lực khỏi thân
rước Người khỏi hiến pháp
chính trị không cá nhân
qua sông, lìa bè pháp
Phật cõng bè, sao đi
ôm sách Người, sao bước
nếu cần, về trích ghi
không ai là tuyệt đối
tuyệt đối là xà lim
chính trị, không giáo chủ
mạch sống không đứng im.
T.X.A.
11:25 – 15:16, 23-04-2016 (HB16)
https://txawriter.files.wordpress.com/2016/03/txa_tai-but-ve-nguoi_23-03hb16.jpg