Trần Xuân An - Chùm thơ 8 bài cuối tập Chiếc cầu Chiến Tranh Lạnh

.

Tập thơ 17 (hoàn chỉnh) + các bài 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 & 30 (tức là chùm thơ 8 bài của tập thơ thứ 18)

23. bài 23 ~ HOA VONG ƯU, ĐỔI MỚI VÀ ĐỔI MỚI

24. bài 24 ~ NGÀY TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP NĂM NAY

25. bài 25 ~ NGÔI ĐÌNH PHAN HUYÊN

26. bài 26 ~ THƯỚC ĐO CỦA SỬ VÀ VĂN

27. bài 27 ~ MÙA HOA HỒNG BÁO HIẾU

28. bài 28 ~ BIỆN CHỨNG ĐỎ – VÀNG

29. bài 29 ~ HAI CHIẾC CẦU, HAI CHIẾC CÂN

30. bài 30 ~ BÌNH TÂM VỚI THƠ HOÀ GIẢI

.

Đã công bố trên Facebook

.

bài 23

HOA VONG ƯU,

ĐỔI MỚI VÀ ĐỔI MỚI

Trần Xuân An

chiến tranh là biện chứng

hoà bình màu hoa huyên (*)

phủ định của phủ định

quá khứ đào mai nguyên

trổ thêm nhánh Ý Hệ

vươn về thời xa xôi

nhìn chiến tranh cho thật

vẫn trên thân cây tôi

trổ vươn cành Đổi Mới

mọi chân trời xa xôi

năm ngoại xâm thành bạn

tôi trên đất nước tôi

tôi cũng là biện chứng

bình tâm màu hoa huyên

mới để mới hơn nữa

sách viết cành cũ nguyên.

T.X.A.

31-8-2017 (HB17)

(*) Cũng có nơi gọi là hoa hiên. Loại hoa này có màu sắc đặc trưng, tiêu biểu như màu nghệ, màu gạch nung, nhưng tươi sáng (sắc độ trung hoà giữa đỏ nguyên và vàng nguyên).

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1927219937551948

bài 24

NGÀY TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP NĂM NAY

Trần Xuân An

con đường vàng, Mỹ còn đang lợi dụng Pháp

con đường đỏ, Nga và Tàu ngồi trong đầu

chín năm, trước ngày cầu Hiền Lương chia cắt…

Tuyên ngôn Độc lập để dành cho mai sau

hoà giải là thấu hiểu vì sao như vậy

lịch sử hỡi ơi, chất chứa mạch buồn sâu

Luận cương Xô viết? (1) Đồng minh sao có Pháp?

như rắn ngành y, dấu hỏi vợi lòng đau! (2)

Quốc khánh nước mình cứ như Ngày Thầy thuốc

cũng Ngày Nhà thơ, bút nhả mực – dấu than

Tuyên ngôn Độc lập, nếu thật, là hoà giải

hiển hiện sống trong đời, không phải nghĩa trang

Tuyên ngôn Độc lập không phải con đường đỏ

quốc hiệu – con đường vàng, dân chủ quốc gia

cùng quốc kì Tháng Tám đỏ màu cộng sản

Chiến tranh Lạnh lưu vào Quốc khánh nước ta

trật tự lưỡng cực Yalta hình thành trước (3)

hai Khối chia nhau, sẽ chia cắt Việt Nam?

đau vận nước, trách ngoại cường và tự vấn

Tuyên ngôn Độc lập vẫn ngời sáng nghìn năm

dứt nội chiến – chống chéo ngoại cường xâm lược

tôi mười chín tuổi, Ngày Tuyên ngôn đã xa

mừng hoà bình, dù chỉ một bên toàn thắng

viết cho người đã khuất, người chưa sinh ra…

T.X.A.

01-9-2017 (HB17)

.

(1) Luận cương 1930 do TBT. Trần Phú viết, mang đậm chất Xô viết, như phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh 1930-1931.

(2) Biểu trưng Tổ chức Y tế thế giới (WHO: World Health Organization): Rắn nhả nọc độc; thuốc vừa có tác dụng chữa bệnh nhưng cũng là chất độc…

(3) Từ sau ngày 4 – ngày 11 tháng 02-1945, Việt Nam thuộc khu vực bị phân chia, mà khu vực Đông Nam Á này sẽ chịu sự chi phối của Mỹ và Phương Tây (trong đó có thực dân Pháp). Nhưng rồi cũng hình thành theo trật tự lưỡng cực – hai Khối, đứng đầu là Nga và Mỹ.

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1928004364140172

bài 25

NGÔI ĐÌNH PHAN HUYÊN

Trần Xuân An

mười ba tuổi, xa quê đi học

điển huyên đường khiến mắt rưng nhoà (*)

nhớ quán nhà, bên đình phố huyện

tâm con khuây khoả – vong ưu hoa

ngực con thành ngôi đình thờ sống

mẹ sao đành cỏ phía bắc vườn

chiến tranh, đổ nhà, mơ hoá gạch

xây sinh từ của mẹ kính thương

lòng hiếu thuở học trò ngông ngạo

nên bút danh, nghĩa Người Mẹ thôi

con cầm bút, chăm lo, thương chữ

sách không là lũ trẻ mồ côi

tuổi nhỏ, học sách xưa, báo hiếu

xa mẹ, bút danh huyên ấm hồn

nay đình không đạt, đền không đạt

mộ mẹ hương khói trong thơ con.

T.X.A.

02-9-2017 (12-7 Đinh Dậu HB17, mùa báo hiếu)

(*) Theo điển tích xưa, trong văn chương cổ, hoa huyên (hoa hiên, kim châm, vong ưu – quên hết mọi phiền lo), trồng ở phía bắc ngôi nhà, là biểu tượng về Người Mẹ.

Cụ thể hơn, HUYÊN ĐƯỜNG (đường: 堂): nhà có trồng hoa huyên, thường được rút gọn thành một từ ghép là nhà huyên; HUYÊN ĐÌNH (2 chữ đình: 亭, nhà nhỏ, ngôi đình làng ; 庭, sân trước), thường được dùng với chữ huyên thứ hai: sân có trồng hoa huyên. Cả hai từ đều có nghĩa là người mẹ.

Tôi cảm thấy xúc động hơn với nghĩa: ngôi đình làng có trồng hoa huyên. Do đó, tôi lấy bút danh là Huyên Đình, Phan Huyên Đình (trong tâm tôi, có ngôi đình thờ sống người mẹ họ Phan).

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1928030010804274

bài 26

THƯỚC ĐO CỦA SỬ VÀ VĂN

Trần Xuân An

đo thực chất nhân vật lịch sử

biết lấy thước gì?

có kẻ cam chịu tiếng tay sai

nhưng cháy bỏng lòng cứu nước

đo nhân cách chăng?

kẻ vì lợi, xa hoa, kẻ vì danh, trong sạch

giết hại người yêu nước chăng?

yêu nước vẫn đối phương chăng

nếu chính kiến khác?

đo tôn giáo, trào lưu tư tưởng, gốc gác?

hậu thuẫn bên ngoài, hậu thuẫn nhân dân?

chỉ biết đo bằng thành quả cuối cùng?

nhưng thành quả cuối cùng chưa đạt?

để đo được

phải gộp lại tất

thước đo hẳn muôn nơi, muôn thuở chung

đặt trong bối cảnh xa, gần, và thế nước

có những nhân vật anh hùng trong sử

khiến đời sau khóc thét

bàn tay nhuốm máu, kinh hoàng

có những tên như thể chân tu

nhưng phản quốc

không giết một ai

nhưng dìm chết dân tộc

bút sử lạnh lùng

cần lời bình chăng?

bút văn chương cảm xúc

cần chăng tỉnh người

đôi khi tự giật tóc?

đạo đức học cho tuổi học trò ngây thơ?

đạo đức học cho người trưởng thành, bản lĩnh?

có đạo đức học riêng về giới làm chính trị?

văn ơi, sử ơi, đừng loạng choạng, hư vô

và nhà chính trị ơi, đừng hòng lừa hậu thế.

T.X.A.

04-9-2017 (HB17)

.

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1928823670724908

bài 27

MÙA HOA HỒNG BÁO HIẾU

Trần Xuân An

Vu lan mới với bông hồng

đỏ hay trắng vẫn tấm lòng rằm nguyên

nhớ cụ bà thầy Kiền Liên

đau con quý tộc, nẻo thiền tìm đi

oán y bát, hoá sân si

bà mẹ hiền bỗng khác gì quỷ ma

nếu rằm để kể tội bà

thì Vu lan tự xưa xa vắng chùa

thầy Liên cứu mẹ bao mùa

là cứu trăng, ố vì chưa hiểu thiền

nguyệt cầm chịu án đảo huyền

vì thương con, mẹ Kiền Liên chống chùa

chuông chùa rộng tiếng hương đưa

tâm bà trăng sáng dẫu mưa, quên phiền

ơn phúc hậu mẹ ta hiền

mẹ còn, hồng thắm, mẹ thiêng, trong hồng.

T.X.A.

04-9-2017 (14-7 Đinh dậu HB17)

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1929053980701877

bài 28

BIỆN CHỨNG ĐỎ – VÀNG

Trần Xuân An

không phải chiêu hồn bao người lính vàng

các anh bị lịch sử phủ định rồi,

nhưng chưa ai thôi thở

tôi thấy ở bao người lính đỏ

mỗi người sống một nửa các anh

không phải chiêu hồn nền kinh tế vàng

mọi doanh nhân nhỏ to bị phủ định rồi,

lại đầy sinh khí

lớn mạnh lên ở bao người diệt vàng như quỷ

tôi thấy không còn đỏ đã úa, mà ửng màu hoa hiên

nói nội chiến đỏ – vàng, chống chéo ngoại xâm

là biện chứng

tôi cố nhìn nhận máu xương oan hận

dù sao cũng qua rồi, thành sức bật mới nước mình

biện chứng đỏ – vàng, phủ định đỏ lẫn vàng

là khẳng định màu hoa hiên, gạch hay nghệ

màu Đổi mới thật ra là thế

cho dù ai kia còn rực đỏ, rực vàng

các anh hai phe, hai miền

vẫn còn nguyên quá khứ, đúng như sự thật

đỏ phủ định vàng,

đỏ phải phủ định mình thành khác

chỉ thương mấy triệu hương hồn chiến tranh

lịch sử dân tộc không bao giờ có thể quên

trong lịch sử loài người, ý hệ thành bom đạn

30 năm trong 46 năm, Chiến tranh Lạnh

dù sao quả đất xanh cũng chín, ửng màu

tôi chẳng phải nhẫn tâm đâu

khi nói dân tộc ta luận chiến bằng xương máu

biện chứng bằng khổ đau, oan hận,

thét gào chiến đấu

bởi giờ nói đều vô nghĩa thì chỉ thêm đau!

dù sao quả đất xanh cũng chín, ửng màu

quả cam? quả bưởi? quả nho đen? quả táo đỏ?

thật ra chỉ màu lá cây, màu biển xanh rực rỡ

thấm đậm sắc nắng ngời chính ngọ,

hoàng hôn, hừng đông

nếu các cặp tình nhân hôn nhau trên mặt trăng

chắc chắn thấy quả đất cũng phản quang sắc nắng

màu hoa hiên, màu gạch, màu nghệ, màu môi thắm

hay quả đất là vầng nguyệt của trăng?

tháng bảy chiêu hồn chi thực thể vàng

các anh đều còn sống trong hiện hành đỏ

thực thể đỏ đâu còn đỏ nữa! Biện chứng đó

đỏ thành màu nghệ, màu gạch, màu hoa hiên

nói vậy nhưng đâu phải thế, ơi ruột thịt hai miền

mấy triệu người chết, trong hôm nay, hồn còn sống

xin chiêu hồn họ,

là chiêu hồn chúng ta, hồn nòi giống

1945-1991, dựng bia màu gạch nung

trong mỗi người Việt Nam.

T.X.A.

sáng 06-9-2017

(16-7 Đinh dậu HB17, mùa báo hiếu)

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1929681280639147

bài 29

HAI CHIẾC CẦU, HAI CHIẾC CÂN

Trần Xuân An

có hàng vạn người dựng ven đường lều trại

từ bờ sông này đến giáp ranh tỉnh kia

bồn chồn, xót xa hay quyết rời nơi chôn nhau cắt rốn

họ bạc phơ, lếch thếch, mắt trẻ thơ đầm đìa

họ vào theo phe Đồng Minh có Mỹ

sau khi mừng vui Pháp tàn mộng tái xâm lăng?

họ vào theo Quốc gia Việt Nam triều Nguyễn

chiến đấu hơn sáu năm, giành lại nửa nước vàng?

họ vào theo chân Thiên Chúa

Chúa đã rời nửa nước đỏ từ đây?

họ vào theo chân Đức Phật

bên kia sông, chùa còn hương khói đêm ngày?

sông Bến Hải của Quảng Trị quê hương đó

bây giờ tôi mới tin, còn gánh thêm nỗi đau này

sách cũ lược ghi, di cư bằng đường không, đường biển

thật ra còn đường bộ, ùn tắc bên cầu đắng cay!

sông Bến Hải hỏi ai đánh tan giặc Pháp

gió trả lời, lưỡng cực Yalta,

Đông Nam Á đỏ đâu

cầu Hiền Lương buồn hai miền chống chéo

bắn chéo hai phía ngoại cường chỗ dựa phía sau

cầu Hiền Lương thành chiếc cân lịch sử

cân ấy lại là cầu Ga qua sông Thạch Hãn trong kia

cân nào cũng gãy,

Đại lộ Kinh hoàng, thoát vào, đẫm máu

Mỹ cũng cuốn cờ. Người vượt biên theo di tản, xa lìa

sự thật lịch sử rõ ràng thế đó

cầu Hiền Lương, cầu Ga thêm một nét đau

tôi muốn đem bài thơ hai mai vàng, ba đào đỏ (*)

đặt trên hai chiếc cân lịch sử là hai chiếc cầu.

T.X.A.

trước 05:12 chiều 08-9-2017 HB17

.

(*) Xem bài “Sử trong Rằm tháng bảy” trong tập thơ này:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1922507501356525

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1930596427214299

bài 30

BÌNH TÂM VỚI THƠ HOÀ GIẢI

Trần Xuân An

chiến tranh,

nhiều nỗi đau cùng nỗi đau xương máu

nhưng bên thắng, dịu vơi, bay quá núi cao

bên bại, đào sâu vực sâu té xuống

thôi, hưu lâu rồi, họ rủ nhau,

ra bình nguyên trà rượu đi nào

rất dân dã, cởi hết áo, đánh trần cho chân thật

mặt phải đây, lộn trái chiến tranh đây

tôi cũng đọc thơ tôi viết về

bên đỏ thắng nhiều giặc ngoại

cả thơ tôi viết về

bên vàng chống các ngoại xâm

từ phía khác,

trắng tay

các anh cựu đỏ, cựu vàng thất thập

mỗi bên chống bốn ngoại xâm (*),

tôi chưa cầm súng bao giờ

các anh chừa Mỹ hoặc Nga Xô, tôi chống tất

để hoà giải đỉnh cao, vực sâu…

Xin bình tâm với thơ.

T.X.A.

trước 22:01 tối 08-9-2017 HB17

.

(*) Xem bài thơ “Thuở ấy, Miền Nam” trong tập thơ này:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1925986454341963

Đã công bố trên Facebook:

https ://www. facebook. com/tranxuanan.writer/posts/1930731950534080