erotiseis anixneysis anoias

Ένα πολύ συχνό ερώτημα των ανθρώπων που η ηλικία τους προχωρά, αλλά και όσων ζουν μαζί με τέτοια πρόσωπα, είναι το πώς θα καταλάβουν ότι ξεκινούν να εμφανίζουν κάποια μορφή άνοιας. Συχνά καταφεύγουν στον αυτοέλεγχο της μνήμης τους, πολλές φορές με ψυχαναγκαστικό τρόπο ή ανησυχούν άδικα παρατηρώντας τον εαυτό τους να κάνει ασήμαντες παραλήψεις, θεωρώντας ότι αυτές υποδηλώνουν μια αδυσώπητα επερχόμενη άνοια.

Ο οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει κενά της μνήμης του, π.χ. να ξεχνά πού έβαλε τα κλειδιά του, να ξεχνά ότι μπήκε σε ένα συγκεκριμένο δωμάτιο ή πού πάρκαρε το αυτοκίνητο του σε ένα μεγάλο παρκινγκ και τα παραπάνω, όταν εμφανίζονται μεμονωμένα, είναι καλοήθη και απίθανο να έχουν κλινική σημασία. Από την άλλη, η λεπτομερής ανάμνηση απομακρυσμένων στο χρόνο συμβάντων της ζωής, δεν αποκλείει μια άνοια, αφού οι μακρινές μνήμες προσβάλλονται τελευταίες στην πορεία της νόσου.

Μερικές χρήσιμες ερωτήσεις, που μπορούν να βοηθήσουν στη διαλεύκανση των παραπάνω είναι αυτές που ακολουθούν.

1. Επαναλαμβάνει το άτομο υπερβολικά τα ίδια πράγματα;

2. Ξεχνά το άτομο σημαντικές λεπτομέρειες πρόσφατων συζητήσεων ή συμβάντων;

3. Έχει το άτομο μεγαλύτερη τάση, σε σχέση με το παρελθόν, να ξεχνά πού τοποθέτησε πράγματα;

4. Μήπως δεν μπορεί να παραθέσει ορισμένους τίτλους πρόσφατων ειδήσεων που προσέλκυσαν την προσοχή του;

5. Έχει το άτομο δυσκολία στην εύρεση λέξεων (αδυναμίας εύρεσης συγκεκριμένης λέξης ή χρήση σχετιζόμενων αλλά όχι απόλυτα εύστοχων λέξεων);

6. Έχει το άτομο δυσκολία στην εφαρμογή σύνθετων οδηγιών ή χάνεται κατά τη διάρκεια συνομιλιών;

7. Αποφεύγει το άτομο την ανάγνωση ή τη γραφή λόγω προβλημάτων στην αναγνώριση ή στην ανάμνηση λέξεων;

8. Καταφεύγει το άτομο στη χρήση γενικοτήτων ή χρησιμοποιεί περιφραστικό λόγο και αντωνυμίες όπως «ο πώς τον λένε» για ένα πρόσωπο ή «αυτό το πράγμα» κ.λπ.;

9. Έχει το άτομο δυσκολίες στην αντιμετώπιση των οικονομικών ζητημάτων (καθυστέρηση ή παράληψη πληρωμών, δυσκολίες στο χειρισμό του τραπεζικού λογαριασμού ή των επιταγών ή στο χειρισμό των φορολογικών ζητημάτων);

10. Μήπως δεν λαμβάνει το άτομο τα φάρμακά του με συνέπεια χωρίς να χρειάζεται να του το υπενθυμίσει κανείς;

11. Μήπως δεν μπορεί το άτομο να οργανώσει και να προετοιμάσει ένα μεγάλο γεύμα για πολλούς καλεσμένους σε μια γιορτή;

12. Μήπως δεν μπορεί το άτομο να αναλάβει ταυτόχρονα δραστηριότητες με αποτελεσματικό τρόπο;

13. Έχει το άτομο ποτέ χαθεί κατά τη διάρκεια της οδήγησης;

14. Έχει ποτέ κάποιος άλλος γυρίσει το άτομο πίσω στο σπίτι του;

15. Έχει το άτομο δυσκολίες στην αναγνώριση οικείων προσώπων ή μελών της οικογένειας ή στενών φίλων;

16. Έχει το άτομο δυσκολίες στο ντύσιμο, στο να φορέσει ένα ρούχο δοσμένο ανάποδα ή γυρισμένο «τα μέσα έξω»;

Εάν η απάντηση είναι «ΝΑΙ» έστω και σε μία ερώτηση, δικαιολογείται περαιτέρω έλεγχος σε νευρολόγο και μάλιστα σε επαναληπτική βάση, εφόσον τα συμπτώματα αυτά συνεχιστούν, ο οποίος μπορεί να επιβεβαιώσει ή και να αποκλείσει την άνοια.