การศึกษาวิชาอาชีพ หมายถึง กิจกรรมทั้งหมด ทั้งในและนอกสถานศึกษา ที่จัดไว้เพื่อเพิ่มพูนความชำนาญ และสมารถนำไปประกอบอาชีพได้ รวมทั้งการฝึกฝน ฝึกหัด และแนะแนวอาชีพในโรงเรียน หรือการฝึกหัดการทำงาน
อาชีพอิสระหมายถึง การประกอบการงานมีรายได้ โดยจัดและประกอบด้วยตนเอง เป็นเจ้าของกิจการเอง
การแบ่งประเภทของอาชีพอิสระ สามารถแบ่งได้หลายลักษณะ ในที่นี้จะแบ่งประเภทของอาชีพอิสระออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ
1. อาชีพผู้ผลิต หมายถึงผู้ที่ทำการผลิตวัตถุสิ่งของเครื่องใช้ออกมาจำหน่าย เช่น การผลิตรถยนต์ ผลิตเครื่องใช้ในบ้าน เกษตรกร เป็นต้น
2. อาชีพผู้ให้บริการ เป็นการดำเนินกิจการเพื่ออำนวยความสะดวดให้กับลูกค้า เช่น ร้านซ่อมรถยนต์ ร้านตัดผม พ่อค้า การโรงแรม เป็นต้น
1. ศึกษาข้อมูลการประกอบอาชีพ
การตัดสินใจเลือกอาชีพ ใดๆ ควรมีความรู้ดังต่อไปนี้
1.1. อาชีพการผลิต ควรศึกษาลักษณะของสินค้าที่ต้องผลิต ประเภทของสินค้า วัสดุ อุปกรณ์ แหล่งทรัพยากร เงินทุน ความต้องการของลูกค้า แรงงาน ต้นทุนการผลิต ค่าใช้จ่ายต่างๆ เป็นต้น ต้องมีข้อมูลเพียงพอเพื่อประกอบการตัดสินใจ
1.2. อาชีพการบริการ ควรศึกษาลักษณะของอาชีพการบริการ ความต้องการของลูกค้า ขนบธรรมเนียมประเพณี ทรัพยากร เงินทุน แรงงาน ต้นทุน ค่าใช้จ่ายต่าง ๆ
1.3. การพิจารณาความรู้ความสามารถของตนเอง งานบางอย่างอาจเป็นงานที่สร้างรายได้ได้ดี หรือเป็นงานที่เรามีความสนใจ ถ้าเราขาดความรู้ความสามารในงานนั้นๆ ก็ยากที่เราจะทำงานได้ประสบผลสำเร็จ แต่ถ้าเรามีความสนใจหรือตั้งใจจริงเราก็สามารถศึกษาหาตวามรู้เพิ่มเติมได้
2. ศึกษาหาความรู้และฝึกทักษะ
เป็นการศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมเฉพาะทาง เพื่อที่จะทำงานในด้านที่เรามีความสนใจอยากทำ หรือแม้กระทั่งงานที่เราทำอยู่แล้วก็ควรศึกษาหาความรู้และเทคนิกการทำงานใหม่ๆ เพิ่มเติมเสมอ เพราะโลกของเรามีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
3. วางแผนการดำเนินการ การจัดการ
การทำงานใดๆ ที่มีการวางแผนที่ดี ย่อมมีโอกาสประสบผลสำเร็จได้มากกว่าการทำงานที่ไม่มีการวางแผน ความรู้และประสบการณ์ ที่นักเรียนได้เรียนมาในบทก่อน เป็นส่วนหนึ่งที่จะช่วยให้ผู้เรียนสามารถที่จะวางแผนการทำงานได้ดี
4. การคิดต้นทุน กำไร
กิจการ ที่ขาดการวางแผนด้านการเงินที่ดี มักจะมีปัญหาเสมอ การคิดต้นทุนจะต้องคิดให้ละเอียดถี่ถ้วนไม่ว่าจะเป็นเรื่องค่าวัสดุ ค่าแรงงาน ค่าขนส่ง ภาษี ค่าเช่าที่ดิน เป็นต้น จากนั้นค่อยบวกด้วยกำไรที่เราต้องการ จะได้เป็นราคาของสินค้าและบริการ การคิกกำไรที่มากเกินไปจะทำให้ราคาของสินค้าหรือบริการมีราคาแพงทำให้ขายสินค้าหรือบริการได้ยาก แต่ถ้าคิกกำไรตำเกินไปก็จะไม่คุ้มต่อการลงทุน หลักการในการตั้งราคาสินค้าหรือบริการ อย่างหนึ่งควรพิจารณาจากราคาของสินค้าหรือบริการชนิดเดียวกัน คุณภาพระดับเดียวกันที่มีอยู่ก่อนแล้วเป็นองค์ประกอบหนึ่งในการพิจารณา
5. การขายผลผลิตหรือขายการให้บริการ
ไม่ว่าสินค้าหรือบริการนั้นจะมีคุณภาพดีเพียงใด หากขาดเทคนิกและวิธีการขายที่ดีก็ยากที่จะขายสินค้าหรือบริการนั้นได้ ผู้ประกอบอาชีพอิสระนอกจากจะศึกษาวิธีการผลิตที่ดีแล้วควรจะศึกษาวิธีการขายที่ดีด้วย เช่นศึกษาวิธีการโฆษณาประชาสัมพันธ์ การบรรจุหีบห่อให้สวยงามน่าสนใจ เป็นต้น
6. การปรับปรุง หรือการเปลี่ยนแปลงอาชีพ
การประกอบอาชีพใดๆ ควรศึกษาเทคนิควิธีการเพื่อปรับปรุงให้มีรายได้คงเดิมหรือเพิ่มมากขึ้นจากเดิมเสมอ หารการประกอบอาชีพที่มีรายได้ลดลงทุกวันจนแทบไม่คุ้มทุน และเราได้พยายามปรับปรุงจนเต็มความสามารถแล้วยังไม่ดีขึ้น ก็ควรเปลี่ยนอาชีพไปทำอาชีพอื่น เพราะอาชีพนั้นไม่ประสบผลสำเร็วแล้ว