การประเมินผลงาน
การประเมินเป็นกระบวนการรวบรวมข้อมูลมาวิเคราะห์ เพื่อสรุปตัดสินคุณค่าของงาน ว่า
ได้ผลดีหรือไม่ การประเมินเป็นขั้นตอนหนึ่งในกระบวนการทำงาน ที่จะทำให้ทราบว่าการที่มีการวางแผนงานที่ดี กำหนดสิ่งที่จะทำ วิธีการที่จะทำ และการปฏิบัติงานตามแผนนั้น ใดบรรลุผลตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้หรือไม่การทำงานดีหรือไม่ดี โดยสรุปแล้วการประเมินการทำงานคือ กระบวนการในการเก็บวิเคราะห์ข้อมูลของการดำเนินงาน และทำให้ทราบถึงข้อเด่น และข้อด้อยของงานอย่างมีระบบ แล้วตัดสินใจว่าจะปรับปรุงการทำงานนั้นหรือไม่ อย่างไร
ดังนั้นการประเมินจึงเป็นขั้นตอนที่ขาดเสียมิได้ เพราะการประเมินจะทำให้ทราบว่าการปฏิบัติงานเป็นไปตามทิศทางที่ต้องการหรือไม่ เป็นเครื่องมือในการชี้ให้เห็นข้อดี ข้อด้อยของงาน รวมทั้งบอกความสำเร็จหรือไม่สำเร็จของงาน
องค์ประกอบที่สำคัญของการประเมินผลงาน มี 3 ประการ คือ
1. การวัด เป็นกระบวนการใช้เครื่องมือที่ดี ที่เหมาะสมไปรวบรวมข้อมูล จากการทำงานให้ได้ค่าออกมาเป็นตัวเลข
2. เกณฑ์ คือมาตรฐานที่วางเอาไว้เป็นตัวเปรียบเทียบตัดสินคุณค่าของงาน
3. การตัดสิน เป็นการตีคุณค่า ชี้ขาด สรุปผล โดยเปรียบเทียบผลการทำงานกับเกณฑ์ที่
กำหนด
การประเมินผลงาน ควรประเมินการทำงานให้ครบวงจรของการทำงาน คือทำการ
ประเมินก่อนการดำเนินงาน การประเมินระหว่างการดำเนินงาน การประเมินหลังการดำเนินงาน
1. การประเมินก่อนการดำเนินงาน เป็นการประเมินก่อนที่จะลงมือทำงาน เพื่อช่วยใน
การตัดสินใจว่า งานนั้นมีความเหมาะสม และมีผลตอบแทนคุ้มที่จะทำหรือไม่
- ความเหมาะสมของงาน เป็นการศึกษาดูว่า งานที่จะทำ มีความจำเป็นที่จะ
ต้องทำมากน้อยเพียงใด มีข้อจำกัดในการทำงานหรือไม่ และเป็นการศึกษาความเป็นไปได้ของงานนั้นว่าเมื่อลงมือปฏิบัติแล้วมีโอกาสที่จะประสบผลสำเร็จมากน้อยเพียงใด
- ผลตอบแทนของงาน ผลที่ได้จากการทำงาน ทั้งทางตรง และทางอ้อมมีความ
คุ้มกับการลงทุน ทั้งทางด้านทรัพยากร แรงงาน และเวลาหรือไม่
2. การประเมินระหว่างการดำเนินงาน เป็นการประเมินที่จัดทำขึ้นในระหว่างการทำงาน
เพื่อตรวจสอบว่างานที่ปฏิบัติอยู่นั้นเป็นไปตามแผนที่ปฏิบัติหรือไม่ มีปัญหา อุปสรรคหรือไม่ อย่างไร ทั้งนี้เพื่อที่จะได้หาทางในการดำเนินการป้องกัน แก้ไข หรือระงับการทำงานนั้น หากประเมินว่าถ้าทำต่อไปตามแผนอาจทำให้เกิดอันตรายหรือความเสียหาย
3. การประเมินหลังการดำเนินงาน เป็นการประเมินหลังจากการทำงานได้ผลงานออกมาแล้วเพื่อศึกษาข้อมูลต่อไปนี้
3.1 การทำงานบรรลุวัตถุประสงค์ที่วางไว้หรือไม่
3.2 ผลงานที่ได้คุ้มค่ากับการลงทุนหรือไม่
3.3 มีผลพลอยได้จากการทำงานหรือไม่ อย่างไร
3.4 จุดเด่นที่ควรส่งเสริม และจุดบกพร่องที่ควรปรับปรุง
3.5 ผลสรุปรวมของงานเป็นอย่างไร