Schans van Kleine-Brogel

HISTORISCH:

Reeds in 1593 is er melding van een "scantse" in Kleine Brogel. Zij moet reeds vroeger door de gemeente zijn opgericht. De schans bezat een poort en een brug (herstellingswerken uit 1754 zijn gekend). Tevens was er een schanshuis met strooien dak (vermeldingen in 1747-1756-1769-1776). Er groeiden op de schans wissen en hout die regelmatig werden verkocht (vermeldingen in 1752, 1781, 1785, 1791, 1819, 1826). In 1781 plantte men nog bomen met "ris terom en doorens terom". De schans werd verhuurd voor 12 gulden in 1760, in 1766 en in 1767. In 1784 bedroeg de huur 14 gulden. De schansvest werd verhuurd aan 6 gulden in 1750, aan 3 gulden in 1767, aan 2 gulden in 1779.

In maart 1825 werd het perceel verkocht aan Pieter Antoon Groenen koopman ('teut') en landbouwer voor 305 gulden.

In het huidige landschap is de schans volledig verdwenen. Enkel 4 stoere eiken zijn nog stille getuigen.

(naar een tekst van J.Cuyvers).

KARTOGRAFISCH: (Google+)

• Kleine-Brogel is een deelgemeente van Peer.
• Kaart: Ferraris. De situering van de schans ten westen van het centrum van Kleine Brogel.
• Kaart : Vergelijkbaar zicht uit de Atlas der Buurtwegen.
• Kaart : uittreksel uit de Atlas der Buurtwegen. Detail van de schans. Aan de westelijke zijde is de afronding van twee hoekbastions merkbaar.
• Satellietbeeld rechts: Situering van de schans. Heden rest er niets meer van deze schans.
• Kaart : militaire kaart Vandermaelen (1851) met weergave van de schans van Kleine Brogel.
• Overname kadasterplan 1998 + Luchtfoto + topografische kaart met waterlopen (via Marijke Wouters, Ruimte en Erfgoed, Limburg).
• Uittreksel uit het digitaal kadasterplan van 2012. De schans is hier nog duidelijk weergegeven en benoemd. Het betrof perceel nr. 304, de gracht: nr. 305. Ten westen is vermeld: De Schans Bemden, ten zuiden: Schans Veld.