Meldert

De naam Meldert stamt deels uit het Germaans en deels uit het Latijn. Meldert verwijst naar het woord melde (soort wilde spinazie + achtervoegsel aarde). Zo zou Meldert dus melde-akker kunnen betekenen. Malen klonk in het oud-Germaans als mellen. Erd of ert betekent aarde, plaats of veld. Meldert zou dan betekenen: plaats waar een molen staat. In de gewesttaal noemt men de molenaar de maalder of de mulder. De "u" klinkt op vele plaatsen als een doffe "e". Het volk voegt bij sommige woorden een "d" of "t" voor de welluidendheid. Ook bij het woord mulder (klink als melder) wordt een "t" toegevoegd en muldert betekent dan eenvoudig bij de molenaar of bij den mu(e)ldert. Deze laatste uitleg stemt overeen met de vondsten die men hier is tegengekomen. Men heeft fundamenten gevonden van een zeer oude watermolen op de Zwarte Beek, niet ver van de dorpskom. Zo zou de betekenis van Meldert dus zijn: bij de molenaar, of zoals men hem in de gewesttaal noemt, bij den mu(e)ldert.

In Meldert waren 2 schansen: in Geenmeer (oude schans) en in Schuilebroek (nieuwe schans).

(info hierover is ook vermeld op de website van de Mannenbond van Meldert)

In het boekje Schaffen door de eeuwen heen oppert Frans Claes S.J. de mogelijkheid van een derde schans. Deze wordt gesitueerd vlak bij de grens met Schaffen. Onder Schaffen bevindt zich immers een perceel dat Schanshaag genoemd werd (in 1857, BN 35049, 54/2), juist ten noorden van de Beringenbaan bij de Zwarterlng, waar Schaffen weer aan de weg komt. De Veldbeek vormt daar de natuurlijke grens tussen Schaffen en Meldert en vormde mogelijk een natuurlijke grens voor de schans.

Er zijn geen andere verwijzingen naar deze mogelijke schans terug gevonden (Fr. Claes, G. Hanegreefs, Fr. Loix en N. Reynders, Schaffen door de eeuwen heen, pag. 95-98, Oostbrabantse werkgemeenschap, Tielt-Winge, 1989.)

  • Kaart: in de Ferrarisatlas (1777) zie je rechts op de foto (bovenaan) de Geenmeerschans. Dichter bij het centrum bevond zich een omwalde hoeve. Nog dichter bij het centrum resideerden de heren van Meldert.
  • Zuidelijker bevindt zich de grote schans van Mellaer (Meldelaer) die echter op grondgebied Lummen ligt (zie aldaar).
  • Kaart rechts: de atlas der buurtwegen (1842-45) toont nog dezelfde versterkte locaties.
  • Meldert is een deelgemeente van Lummen