Oude Schans

ALGEMEEN:

Straat: Demerstraat

Oppervlakte:

Waterbevoorrading: Demer

Oudste vermelding: 1666 - Oprichtingsjaar:

Terreinkenmerken: Geheel bebost.

Lambertcoördinaten: X: Y:

HISTORISCH:

De oude schans wordt vernoemd in aktes van schenking en deling van 20.11.1766 ("huis en stal"). Op 24.10.1793 worden twee perceeltjes hof verkocht op de oude schans. Een akte van 03.12.1789 vermeldt: "huis en moeshof op de oude schans".

In de Atlas van Ferraris is er geen duidelijke weergave van deze schans. Op een oude kaart van het stromingsgebied van de Demer met weergave van het Schulens Broeck (1769) is de oude schans wel vermeld. Er is slechts een erg korte afstand tussen de oude en de nieuwe schans.

Bij vergelijking van deze aanduiding met de Atlas van Ferraris komt men tot een site met opgesplitste kleine perceeltjes en verspreide bebouwing die op die wijze de situering kunnen bevestigen (vergelijk vb. met de Nieuwe Schans in Zelem). Van deze bebouwing rest er momenteel helemaal niets meer.

Verdere gegevens zijn mij niet bekend. Alle info is welkom.

TOPONYMIE: Schansstraat, De Oude Schans (kaart Schulens Broek- Demerbeheer)

KARTOGRAFISCH: (Google+)

  • Kaart: Kaart uit het Archief van de Raad van Brabant, Rijksarchief Anderlecht, Processen van de gemeenten, 1666. Uittreksel met vermelding van de nieuwe en de oude schans. Opvallend wordt hier de naam schRans gebruikt.
  • Kaart: Villaret, 1748. Duidelijke weergave van beide schansen. Bij de oude schans is vermeld: pont ruiné. Via een brug kon men verder wegvluchten in het moerassig overstromingsgebied van de Demer.
  • Kaart: uittreksel kaart van het inundatiegebied van de Demer tussen Diest en Lummen uit 1769 van J.B.Joris met voorstelling van het Schulens Broeck. De oude schans is rood omcirkeld net iets ten zuid-westen van de Nieuwe Schans.
  • Kaart: detail uit dezelfde kaart (in kleur). + detail van de schans.
  • Kaart: wanneer de site van de oude schans wordt overgehaald naar de Atlas der Buurtwegen lijkt het te gaan om de omcirkelde site. Dit lijk bevestigd door de opstapeling van kleine perceeltjes. Deze schans was behoorlijk dicht bij het centrum gelegen.
  • Kaart: overname van recent kadasterplan met weergave van de site. Hier zijn alle sporen verdwenen.
  • Uittreksel uit het digitaal kadasterplan van 2012. De schans bevond zich op de perceelsnummers 670e - 678b. Net ten zuiden ervan kronkelt de Demer voorbij.
Kaart uit het Archief van de Raad van Brabant, Rijksarchief Anderlecht, Processen van de gemeenten, 1666. Uittreksel met de nieuwe en de oude schrans.
Villaret-kaart, 1748
Detail-Uittreksel uit een figuratieve kaart van het Demerbekken, 1769
Kadastraal plan
Digitaal kadasterplan 2012.

BIBLIOGRAFIE & INFO:

  • Het beheer van de Demer tijdens de 17de en 18de eeuw, Johan Breugelmans, Algemeen Rijksarchief Brussel, 2001.