Plaatsingsdatum: 12-mrt-2012 14:07:32
PARIJS - Een homohuwelijk, dat kan niet in Frankrijk. En het is helemaal vreemd als het om twee moslims gaat. Toch vierden Qiyaam Jantjiens en Ludovic Zehad hun huwelijk, met een imam die daaraan zijn zegen gaf.
Qiyaam Jantjiens en Ludovic Zehad bidden samen in hun huis in Sevran.
© Nigel Dickinson
'We willen niet verbergen wie we zijn'.
Ludovic Lofti Mohammed Zehad (34) weet wel het een en ander over discriminatie. Hij is moslim in de Parijse banlieue, en homo. Sinds kort zelfs getrouwd: in augustus vorig jaar huwde hij in Kaapstad met zijn Zuid-Afrikaanse vriend Qiyaam Jantjiens (29), die hij daar een paar jaar eerder had leren kennen. Na een lange-afstandsrelatie van enkele jaren wonen ze nu samen in Sevran.
Maar dat huwelijk wordt in Frankrijk niet erkend. Voor de Franse wet is Zehad vrijgezel. Hij kan geen samenlevingscontract tekenen met Jantjiens. Dan zijn er ook nog problemen met de papieren van Jantjiens, die op een toeristenvisum is binnengekomen. 'Het is vermoeiend, die papierwinkel', geeft Zehad toe. 'Maar wij willen niet verbergen wie we zijn: getrouwde homoseksuele moslims. We willen het taboe doorbreken alsof dat niet zou bestaan. Alsof wij niet bestaan.'
Toch moeten Zehad en Jantjiens hun liefde maar al te vaak verbergen. Hand in hand de deur uit wandelen is er voor hen in de noordelijke banlieue van Parijs niet bij. Ook in de meer volkse buurten van de hoofdstad zelf, waar vaak veel migranten en moslims wonen, kan je je geaardheid maar beter wat verbergen. 'We willen de mensen niet provoceren, maar we willen wel het bewustzijn over homofilie en islam aanwakkeren.'
Daarom besloten Zehad en Jantjiens om een oecumenische dienst met een priester, een rabbijn en een imam te organiseren, om hun huwelijk te vieren met hun Franse vrienden. De imam heet Jamal en komt uit Mauritius. Hij is lid van HM2F, de organisatie voor homoseksuele moslims in Frankrijk, waar Zehad woordvoerder van is en die ruim 250 leden telt. Het is de grootste organisatie voor homoseksuele moslims in Europa, en Zehad en Jantjiens wilden met hun 'moslimhomohuwelijk' hun vrienden een hart onder de riem steken.
Een imam die verbonden is aan een moskee en mee wilde werken aan deze viering, bleek niet te vinden. In zijn moskee in Sevran, waar Zehad elke vrijdag heen gaat, distantieerde de imam zich van het huwelijk. Maar het gaat ook weer niet zo ver dat Ludovic geweigerd wordt. Jantjiens gaat naar een moskee in Parijs.
'Eigenlijk heeft het overgrote deel van de moslims er geen mening over. Ook al omdat ze denken dat het niet bestaat', zegt Zehad. 'Dan heb je twee kleine minderheden: de progressieve moslims die ons steunen, of die vinden dat het kan zolang het maar niet gepraktiseerd wordt. En de homofobe moslims die ons haatmail sturen, en zeggen dat een homohuwelijk binnen de islam niet kan.
Volgens Zehad, die binnenkort met een proefschrift over islam en seksuele diversiteit promoveert als cultureel antropoloog, heeft die laatste groep meer te maken met de Arabische machocultuur dan met de islam. In de Koran staat niets over homofilie, maar in oude islamgeschriften wordt de herenliefde wel beschreven, en werd er tolerant mee omgegaan, aldus Zehad.
Zehads proefschrift verschijnt later deze maand in een handelseditie, om het debat verder te stimuleren. Hij hoopt dat het voor jonge homomoslims makkelijker wordt zich te uiten. 'Toen ik 17 was, was ik erg religieus, en net toen besefte ik ook homo te zijn. Dat was een shock voor mezelf, zo zou het niet mogen zijn.' Gelukkig had Zehad begrijpende ouders, net als Jantjiens, die opgroeide in een streng protestants milieu en zich in 2000 bekeerde tot de islam, omdat hij die opener vond.
Grapjes
'Ik ondervond in Zuid-Afrika weinig problemen,' vertelt Jantjiens in het Afrikaans, als kleurling zijn moedertaal. 'Onder kleurlingen worden er wel grapjes over gemaakt, maar dat is alles. In de zwarte gemeenschap is er meer homofobie. Ik dacht wel altijd dat het er in Europa progressiever aan toe ging dan bij ons. Dus ik vond het raar om te horen dat we in Zuid-Afrika voor de wet konden trouwen, maar dat ons huwelijk hier niet wordt erkend.'
Dat ze niet in een moskee konden trouwen, maakt hun huwelijk voor hen niet minder religieus. 'Imam is een sociale rol binnen de moslimgemeenschap. Het betekent “voorop lopen,, je verantwoordelijkheid nemen. Alle goede moslims moeten imam zijn.'
De Standaard, 12.03.12
Dirk Vandenberghe