3 урок

Ф. Рәхимғолова. Еңеү көнө. Муса Гәрәев.

Хәйерле иртә! Бөгөн Фәүзиә Рәхимғолованың "Еңеү көнө" шиғыры менән танышырбыҙ. Сегодня прочитаем стихотворение "День Победы" Ф.Рахимгуловой и прочитаем текст об отважном летчике М. Гарееве.

Поэтесса раскрывает мир в его ярких многообразных красках. При этом ее художественный арсенал широк: многозначность слова, иносказание, образные сравнения, новеллические приемы, неожиданные повороты событий, поэтика сказок, загадок, волшебные превращения. Юное поколение познает окружающий мир, смысл жизни, красоту родной земли через разнообразные поэтические формы и образы.

Биография. Нажми на стрелку

Фәүзиә Абдулла ҡыҙы Рәхимғолова 1921 йылдың 15 декабрендә Башҡорт АССР-ының Ишембай районы Йәнырыҫ ауылында тыуған.

Йәшләй етем ҡалған Фәүзиә интернатта тәрбиләнә. 1935 йылда Өфө педагогия техникумына уҡырға инә. 1938 йылда К. А. Тимирязев исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия институтында уҡый башлай.

Бөйөк Ватан һуғышы башланғас, моторҙар эшләү заводына эшкә бара. Һуғыштан һуң 7 йыл уҡыта, завуч булып эшләй, 2 йыл балалар китапханаһында, бер нисә йыл «Пионер» журналында бүлек мөдире була.

Артабан республика культура-ағартыу методик кабинетында методист, мәктәптә уҡытыусы, мәғариф бүлегендә инспектор була.

1953-54 йылдарҙа «Пионер» (хәҙерге «Аманат» журналындында хеҙмәт һала.

1965—1968 йылдарҙа Мәскәүҙә СССР Яҙыусылар союзының Юғары әҙәби курстарында уҡый.

1968 йылда Кәтибә Кинйәбулатова, Рәми Ғарипов һәм Әнисә Таһирова менән берлектә Фәүзиә Рәхимғолова «Башҡортостан ҡыҙы» журналын сығара башлауҙа туранан-тура ҡатнаша һәм баҫмала 1971 йылға тиклем эшләй.

1982 йылда Фәүзиә Рәхимғоловаға «Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре» тигән маҡтаулы исем бирелә[1].

Әҙип 1996 йылдың 21 октябрендә Өфөлә вафат була, тыуған ауылында ерләнгән.


Шиғырҙы уҡы. Прочитай стихотворение.

Еңеү көнө .

Ветерандар атлап бара,

Орден, миҙал таҡҡандар,

Улар бит дошманды ҡырып,

Еңеү яулап ҡайтҡандар.

Һаҡлайыҡ ҡарт һалдаттарҙы,

Ҡәҙер-хөрмәт итәйек.

Еңеү көнө менән ҡотлап,

Сәскә бүләк итәйек!

Ҡәҙер-хөрмәт итәйек!

Прочитай текст с переводом

Муса Гәрәев — ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы. Ул Хәрби авиация мәктәбен һәм Хәрби академия тамамлаған. Муса Гәрәев 250-гә яҡын хәрби осош яһаған. Ул 1942 йылдан алып фронтта була. Сталинград янындағы, Донбасс, Ҡырым, Белоруссия, Польша, Германиялағы һуғыштарҙа була. Мәскәүҙә Еңеү парадында ҡатнаша. Ул өс Ҡыҙыл Йондоҙ ордены менән наградланған. Муса Гәрәев һуғыштан һуң авиация полкы командиры булып хеҙмәт итә.

Муса Гареев-дважды герой Советского Союза. Он окончил Школу военной авиации и Военную академию. Муса Гареев совершил около 250 военных полетов. Он с 1942 года был на фронте. Участвовал в боях под Сталинградом, в Донбассе, Крыму, Белоруссии, Польши, Германии. Участник Парада Победы в Москве. Награжден орденами Красной Звезды. Муса Гареев после войны служил командиром авиационного полка.

Өй эше.

Муса Гәрәев тураһындағы башҡортса текстан 7 яңғыҙлыҡ исемде күсереп яҙ. Из башкирского текста про М.Гареева выпиши 7 имен собственных. (Например: имена, названия городов, стран ит.д.)