Η ΟΣΙΑ ΘΩΜΑ'Ι'Σ (Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ ΕΚ ΛΕΣΒΟΥ) Η ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ 3 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
H όσια Θωμαίς γεννήθηκε στις αρχες του Ι’ αιώνος (910-913) στην αγιοτόκο Λέσβο (Μυτιλήνη) από πλουσίους και ευσεβείς γοvείς,τόν Μιχαηλ και την Καλή. Ήταν δε καρπός θερμών προσευχών των γονέων της προς την υπεραγία Θεοτόκο να αποκτήσουν παιδί, διότι ήσαν άτεκνοι. Στη Μυτιλήνη ή Αγία έζησε τα 25 πρώτα χρόνια της ζωης της. Και τα υπόλοιπα στην Κωνσταντινούπολη, στην περιοχή της Χαλκηδόνος. 'Ένας ήταν ό πόθος της Αγίας να κοσμεί την ψυχή της με την θεοσέβεια και τις αρετές του Αγίου Πνεύματος. Σε ηλικία 24 ετών πιεζομένη από τούς γονείς της - και ενώ ή ίδια ποθούσε πολύ τον δρόμο της αφιερώσεως προς τον Κύριο ενυμφεύθη. Δυστυχώς όμως ό σύζυγός της Στέφανος ήταν σκληρός,της εφέρετο με βιαιότητα. Πολλές φορές την ταπείνωνε. Και ή Αγία αντέτασσε στη βάρβαρη συμπεριφορά του υπομονή, πραότητα και βαθειά ανεξικακία. Βλέποντας τις πληγές από τα κτυπήματα πού της προξενούσε ό σύζυγός της δοξολογούσε τον Κύριο πού την αξίωνε ενός τόσο σκληρού σταυρού, από τον όποιο μπορούσε πλούτον αρετών να καλλιεργήσει. Με την αγάπη της προσπαθούσε να κατευνάζει τις εκρήξεις του συζύγου της. Και ποτέ δεν παρεπονείτο.Αρκετές φορές ή Αγία περνούσε τη νύκτα της προσευχόμενη μέσα στον ιερό Ναό των Βλαχερνών. Και αντλούσε από την επικοινωνία της με τον Θεό δύναμη για τον αγώνα της ημέρας. Προσηύχετο όχι μόνο για τα δικά της θέματα αλλά και για όλο τον κόσμο. Αγκάλιαζε με την προσευχή της όλους τούς πονεμένους και όλους όσους σήκωναν πειρασμούς. Επειδή δε ήξερε ή Αγία από πόνο, κατανοούσε τούς δυστυχείς και έπασχε μαζί τους. Δεν έμενε όμως στους στοχασμούς. την αγάπη της την έδειχνε και έμπρακτα. Ή ζωή της ήταν μια διαρκής θυσία και διακονία προς τούς πάσχοντας πτωχούς και ασθενείς. Όλους τούς ενίσχυε και τούς παρηγορούσε. Παρηγορούσε τους πενθούντας με λόγους ελπίδος και πίστεως στην Ανάσταση. 'Ιδιαίτερα όμως συμπαθής ήταν προς τούς ανθρώπους πού παρέσυρε ή αμαρτία και περισσότερο προς τις αποστατημένες γυναίκες. Γι' αυτές ή Αγία ήταν σωσίβιο σωτηρίας. Γιατί με τον στοργικό και αφυπνιστικό της λόγω τις οδηγούσε στη μετάνοια και στο λιμάνι της Εκκλησιάς, στην αγκάλη του στοργικού Πατέρα και Θεού μας.Hταν πραγματικά ή Αγία ένας ανθρωπος του Θεού με πλούσια αρετή και ευσέβεια. Είχε προσανατολίσει το βλέμμα της στη Βασιλεία των ουρανών και εφάρμοζε με ακρίβεια τις επιταγές του Ευαγγελίου, χωρίς να διαμαρτύρεται για τις δυσκολίες και τα προβλήματά της.
Για το ήθος της αυτό και την οσιότητα της την τιμούσε πολύ ό κόσμος, την άνεγνώριζε ως αγιον άνθρωπο, αφού µάλιστα οι προσευχές της θαυματουργούσαν. Πολλοί ασθενείς µε την δύναµι της προσευχής της θεραπεύθηκαν.Σύντομα ή όσία Θωµα’ί’ς ολοκλήρωσε κατ' ανθρωπον τον αγώνα της πνευματικής της ζωης. Ό Κύριος της ζωης και του θανάτου έκρινε ότι έπρεπε να αφήσει τα εγκόσμια και να απέλθει στα σκηνώµατα του ουρανού χαρίζοντας της «στέφανον αθανασίας». 'Έτσι σε µικρή σχετικά ηλικία, 38 χρονών, όσιακά και ειρηνικά έκοιµήθη αφού έξεπλήρωσε το χρέος της αγάπης και άφησε παράδειγµα άγογγύστου υπομονής σηκώνοντας επί 13 χρόνια τον βαρύ σταυρό του δυστρόπου συζύγου της, αλλά και αφού υπηρέτησε τον Κύριο στο πρόσωπο των πτωχών και των πονεµένων.Ή ταφή της έγινε στην γυναικεία ιερά Μονή - όπου είχε γίνει ηγουμένη η µητέρα της - και ώνοµάζετο «τα µικρα Ρωμαίου» ή«τα Ρωμαίου» στην Κωνσταντινούπολι και εύρίσκετο κτισμένη στον έβδομο λόφο της Κωνσταντινουπόλεως µεταξύ των πυλών του Πολυανδρίου και της Σηλυβρίας.Σαράντα ημέρες µετά την ταφή της έγινε ή ανακομιδή του ιερού της Λειψάνου και τοποθετήθηκε σε πολυτελή λάρνακα µέσα στο Καθολικό της Μονής. 'Έχουμε δε µαρτυρία ότι εφαίνοντο στα «άθλητικα της χέρια τα οιδήματα» από τα κτυπήµατα του συζύγου της. Ή µνήµη της ετελείτο πανηγυρικά στην Κωνσταντινούπολι κάθε πρώτη Ιανουαρίου µέχρι τον 10ο αιώνα. Μετά όμως µετετέθη η µνήµη της στις τρεις Ιανουαρίου, για να εορτάζεται µε περισσότερη λαμπρότητα, επειδή συνέπιπτε µε την Δεσποτική εορτή της Περιτομής του Κυρίου και την µνήµη του Μεγάλου Βασιλείου.Ή Όσια και µετά τον θάνατό της έπιτελούσε θαύματα. Ό τάφος της έγινε µεγάλο προσκύνημα. Και εκεί οι πιστοί εναπέθεταν τις αγωνίες και τα προβλήματα τους. Εκεί λέγεται ότι έφθασε κάποτε και ό σύζυγός της κυριευμένος από πονηρό πνεύμα. Και ζητώντας χάρη και έλεος από την όσια σύζυγό του λυτρώθηκε από τα δαιμόνια.
Δίκαια η Αγία µας ώνοµάσθη «προστάτις του συζυγικού βίου και συµφιλιώτρια των συζύγων». Σε µιά εποχή όπου ό θεσμός της οικογένειας διέρχεται κρίσι και οι άνθρωποι είναι έτοιμοι µε την παραμικρή άφορµη να διαλύσουν τον άγιο δεσμό του γάμου, ή άγία Θωµα’ί’ς έρχεται να µας διδάξει το µεγαλο µάθηµα της ανεξικακίας και της ύποµονης.Ή ευγένεια, ή καλοσύνη και η άνεκτικότης του (της συζύγου προς την (τον) σύζυγο γίνονται κυματοθραύστης πού διαλύει όλα τα κύματα των δύσκολων στιγμών, 'Όποιος υποχωρεί πρώτος - χάριν του Κυρίου - είναι και ό νικητής. Και η αγάπη πάντα νικά! Λοιπόν «ανεχόμενοι αλλήλων έν αγάπη» πάντα θα κερδίζουµε τους άλλους. Και ή ειρήνη του Χριστού θεό βασιλεύει στα σπίτια µας.
«Ανδρείως έφερες τας του συζύγου σου πληγάς και µώλωπας και πικρά σκώµµατα, εν άπηνεία χαλεπή και γνώμη θηριοτρόπω, Θωµαίς πανθαύµαστε... διό και θαυµαστως εδοξάσθης παρά Χριστού του στεφοδότου» (Κάθισμα Β' Στιχολογίας Όρθρου).