Αναρτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου, 2011
Έχει κερδίσει το στοίχηµα. Γιατί έχει κερδίσει τα παιδιά. Δεν είναι τυχαίο πως διατηρεί ακόµη επικοινωνία µε παλιούς της µαθητές, παρά το γεγονός ότι αρκετοί από αυτούς είναι σχεδόν 40 χρονών.
Στο 2ο Λύκειο Αγίου Δηµητρίου, όπου υπηρετεί ως φιλόλογος εδώ και 13 χρόνια (από τα 27 συνολικά που εργάζεται ως καθηγήτρια), η κυρία Σοφία Νινιού είναι υπεύθυνη για το πολιτιστικό και το περιβαλλοντικό πρόγραµµα του σχολείου, τα οποία γνωρίζουν πρωτόγνωρη επιτυχία και συµµετοχή. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πέρσι, η περιβαλλοντική οµάδα του σχολείου ξεπέρασε τα 110 άτοµα! Το κλειδί της επιτυχίας της; Ότι δουλεύει µε κάθε παιδί µόνο του και µε όλα τα παιδιά µαζί.
Τι σηµαίνει αυτό; Ότι κάθε παιδί έχει το χώρο του να εκφραστεί, µέσα σε ένα πλαίσιο που µοιάζει µεν κατακερµατισµένο, είναι όµως πολύ αποδοτικό. Το σύνολο σπάει σε οµάδες, σε παρέες που δουλεύουν µαζί. Δε συγκεντρώνει, παρά σπάνια, όλα τα παιδιά µαζί για πρόβες και δραστηριότητες, γιατί αυτό και δύσκολο είναι (δεδοµένων των διαφορετικών και πιεστικών ωραρίων των εφήβων) και δυσλειτουργικό.
«Αν έφερνα τα παιδιά όλα µαζί, θα γινόταν φασαρία, θα ήθελε το καθένα να κάνει το δικό του. Θα έπρεπε να πειθαρχήσουν, να µείνουν ακίνητα για να γίνει δουλειά. Αν όµως έµεναν ακίνητα, θα χανόταν η οικειότητα που χρειάζεται για να εκφραστεί κανείς. Άρα δε θα έβγαινε τίποτα», τονίζει. Ο καθηγητής, επισηµαίνει η ίδια, οφείλει να δηµιουργήσει ένα κλίµα χαλαρότητας. Την ίδια τακτική εξάλλου, ακολουθεί και στην τάξη. «Ποτέ δεν πιέζω κάποιον να δουλέψει ή να διαβάσει. Εγώ θα παραµείνω στη ζωή του παιδιού το πολύ για 1-2 χρόνια ακόµη. Το παιδί πρέπει να µάθει να υπάρχει, χωρίς εµένα ή τη µαµά του. Πρέπει να µάθει το ίδιο να ελέγχει τον εαυτό του».
Η Σοφία Νινιού επενδύει στη σχέση της µε τους µαθητές, τη «χτίζει» µέρα µε τη µέρα. Η σχέση αυτή έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: ειλικρίνεια και εµπιστοσύνη. «Η εµπιστοσύνη κερδίζεται, όταν βεβαιωθούν, πως ό,τι υπόσχοµαι το κάνω. Είναι βασικό επίσης να µην υπάρχει τρόµος µέσα στην τάξη, αλλά ειλικρίνεια. Δε θέλω να µε φοβούνται τα παιδιά, θέλω να µε σέβονται», σηµειώνει.
Δε βάζει εµπόδια και φραγµούς στην επικοινωνία της µε τους µαθητές. Όλοι τους µπορούν να επικοινωνήσουν µαζί της, να συζητήσουν µαζί της ό,τι τους απασχολεί, είτε στο διάλειµµα, είτε στο κινητό της. Σηµαντική ώθηση σε αυτήν την επικοινωνία έχει δώσει και η τεχνολογία. Μαθητές και καθηγήτρια, συνοµιλούν µέσω e-mail, αλλά και µέσω facebook. «Οι µαθητές µου ξέρουν ότι είµαι ο άνθρωπος τον οποίο µπορούν απόλυτα να εµπιστευθούν και να πουν τα πάντα. Θέλω να είµαι ο ενήλικας στον οποίο µπορούν να έχουν εµπιστοσύνη, ο ενήλικας που έχει τον τρόπο να βρίσκει τη λύση στο οτιδήποτε», υπογραµµίζει.
Στοιχεία
Ποια στοιχεία όµως είναι, σύµφωνα µε την κυρία Νινιού, απαραίτητα για να είναι επιτυχηµένος ένας εκπαιδευτικός; «Βασίζοµαι πάρα πολύ στο πάρε-δώσε το ψυχικό, γι΄ αυτό και επιδιώκω να διεγείρω πρώτα το συναίσθηµα του άλλου, ώστε να µπορέσει να λειτουργήσει και να µου δώσει τον καλύτερό του εαυτό. Είναι δύσκολο να εµπνεύσεις τον άλλο να κάνει το καλύτερό του. Αυτό επιτυγχάνεται µετά από µάχη. Δε µπαίνω στην τάξη, να πω το µάθηµά µου σαν κασέτα, και να φύγω. Θέλω το µάθηµα να βγαίνει από τα παιδιά. Όσο περνάνε τα χρόνια όµως, αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο, γιατί η µέθοδος εκπαίδευσης έχει κασετοποιηθεί, έχει γίνει παθητική και µηχανιστική. Έτσι, δίνεις στα παιδιά την ελευθερία να µιλήσουν και να δεν έχουν τι να πουν. Τους δίνεις την ελευθερία να γράψουν ένα δηµιουργικό κείµενο και δεν ξέρουν τι να γράψουν»…
Εκτιµά, πως η νοµοθεσία έχει στερήσει σε ένα βαθµό τη διδασκαλία από την παιδαγωγική της διάσταση. «Δεν υπάρχει η πολυτέλεια να µην κάνεις αυτό το µάθηµα και να κάνεις κάτι άλλο. Αυτό είναι τραγικό. Δεν µπορεί να έχει γίνει ένα συνταρακτικό γεγονός είτε µέσα στο σχολείο, είτε ατοµικό ενός παιδιού, είτε εθνικό, είτε διεθνές και να το περάσεις έτσι, επειδή σε πιέζει η ύλη, που πρέπει να βγει».
Η επιλογή
Πώς όµως έφτασε στην επιλογή να γίνει εκπαιδευτικός; «Ήξερα από το δηµοτικό ότι θέλω να γίνω δασκάλα. Τα περισσότερα παιδιά βέβαια το λένε αυτό σε µικρή ηλικία, γιατί η δασκάλα είναι το πιο αγαπηµένο τους πρόσωπο µετά τη µαµά. Όταν όµως πήγα στην Α’ Γυµνασίου, είδα ότι υπάρχει εξειδίκευση στα µαθήµατα. Σκέφθηκα λοιπόν τότε πως, ως δασκάλα, εφόσον αγαπούσα τα φιλολογικά µαθήµατα, δε θα µπορούσα να γεννήσω το ενδιαφέρον στα παιδιά για τα υπόλοιπα µαθήµατα. Έτσι, αποφάσισα να γίνω φιλόλογος.
Στη Β’ Γυµνασίου είχα βρει και τη σχολή που ήθελα να περάσω, το τµήµα και την πόλη. Ήθελα το τµήµα Βυζαντινών Νεοελληνικών Σπουδών Θεσσαλονίκης.
Γι΄ αυτό και µερικές φορές εντυπωσιάζοµαι που σήµερα τα παιδιά φτάνουν στην Γ’ Λυκείου και δεν ξέρουν τι θέλουν να κάνουν στη ζωή τους. Πιστεύω πως γι’ αυτό φταίει το γεγονός, ότι δεν υπάρχουν κίνητρα, ερεθίσµατα που θα δώσουν σε κάθε παιδί να δει τι έχει µέσα του και να το βγάλει προς τα έξω. Τα σηµερινά παιδιά έχουν ελευθερία στο να βγουν, όµως δεν έχουν τη δυνατότητα να σκεφθούν ελεύθερα, να αποφασίσουν ελεύθερα, να βρουν τον εαυτό τους, να δουν το βάθος των πραγµάτων».
Υπάρχουν στοιχεία του επαγγέλµατός σας που βγαίνουν στην καθηµερινή ζωή;
100%. Απλώς ήµουν πάρα πολύ τυχερή που, την πρώτη χρονιά που βγήκα στη δουλειά, κατάλαβα ότι φερόµουν σε όλο τον κόσµο σαν να είµαι καθηγήτρια, οπότε το «µάζεψα» αµέσως. Στις πρώτες κιόλας µέρες δουλειάς, κατάλαβα ότι είχα επιτακτικό τόνο κι ότι ήµουν πολύ επεξηγηµατική. Ευτυχώς τα είδα όλα αυτά εγκαίρως και προσπάθησα να τα διορθώσω. Αυτό ίσως βοήθησε και τη συµπεριφορά µου στην τάξη, καθώς µου επέτρεψε να δίνω στους άλλους χώρο να υπάρχουν, χωρίς να τους καταστρατηγώ.
Τι σας έχει προσφέρει η συγκεκριµένη δουλειά, στα 27 χρόνια που είστε στο επάγγελµα;
Μπαίνοντας στο σχολείο, συνειδητοποίησα πόσο µεγάλη δύναµη έχω. Και πήρα την απόφαση να µην τη χρησιµοποιήσω. Πήρα την απόφαση ότι θα αγωνιστώ να υπάρχω µέσα στην τάξη, να επιβάλλοµαι, µε την παρουσία µου και τον ειλικρινή µου τρόπο, µε το χαρακτήρα µου, µε αυτό που είµαι και όχι µε τη δύναµη που µου δίνει η θέση µου. Έτσι έµαθα τρόπους να ενεργοποιώ τόσο τα καλά στοιχεία των άλλων, όσο και τα δικά µου.
Ποια είναι η γνώµη σας για τους νέους εκπαιδευτικούς;
Δεν ξέρω πού θα την πάνε την εκπαίδευση. Οι περισσότεροι γίνονται καθηγητές γιατί θεωρούν ότι είναι µία θέση στο δηµόσιο, µια εύκολη δουλειά µε λίγες ώρες απασχόλησης. Κάποιος βρίσκει ότι είναι εξαιρετικά συµφέρουσα και βολική η δουλειά του καθηγητή, γιατί δε δουλεύει πάρα πολλές µέρες το χρόνο και έχει µικρό ωράριο. Δεν υπάρχει ωράριο όµως αν θέλεις να είσαι σωστός. Γιατί έχεις ζωές ανθρώπων στο µυαλό σου όλη µέρα.
Της Νεκταρίας Καρακώστα