ΟΜΟΛΟΓΙΑ
ΝΑ ΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΜΑΣ
Στους χαλεπούς καιρούς μας είναι συχνό το φαινόμενο στα λεωφορεία, στα τραίνα, στους χώρους εργασίας, στο δρόμο, παντού να ακούγονται άσχημες λέξεις, χυδαίες εκφράσεις, ανήθικοι λόγοι, βλασφημίες. Είναι γνωστό επίσης ότι διακηρύσσονται ψευδείς αντιλήψεις ακόμη και από διδασκαλικές έδρες όλων των βαθμίδων. Ή σκηνή πού δημιουργείται είναι ζοφερή και προκαλεί δυσφορία και αγανάκτηση. Αποκλείεται όσοι παρευρίσκονται και τα ακούν όλα αυτά να συμφωνούν, αλλά οι πιο πολλοί δεν ανοίγουν το στόμα τους να μιλήσουν, να διαμαρτυρηθούν, να υποστηρίξουν το ορθό, να στηλιτεύσουν το κακό. Είναι τόσο ανεκτική ή κοινωνία μας, πού κοντεύουν να ισοπεδωθούν τα πάντα και παρ' όλα αυτά οι πιο πολλοί αδρανούν, παρακολουθούν αδιαμαρτύρητα τα τεκταινόμενα. Δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλία να αποδοκιμάσουν το κακό, να ομολογήσουν την πίστη μας. Ιδίως όταν οι πολέμιοι είναι θρασείς και αδίστακτοι- όταν ειρωνεύονται, συκοφαντούν, αδικούν, αποφεύγουν πολλοί να έλθουν σε μετωπική σύγκρουση, προτιμούν την σιωπή, δειλιάζουν και δεν μιλούν. Λείπει ή ανδρεία, ή γενναιότητα, το σθένος, ή παρρησία, ή τόλμη, ό ηρωισμός, το πνεύμα της θυσίας. Δεν θέλουν να εκτεθούν στις κακοτοπιές.
Αλλά γιατί δειλιάζουμε; Δεν μας έδωσε ό Θεός «πνεύμα δειλίας», για να φοβόμαστε τις απειλές και τούς διωγμούς. Μας έδωσε «πνεύμα δυνάμεως», για να αντέχουμε στους πειρασμούς (Β' Τιμ. α' 7). Άς φαίνεται αρνητικό το περιβάλλον. Άς είναι αντίξοες οι συνθήκες. Να ηχεί στα αυτιά μας ό λόγος του Πνεύματος: «Μή φοβοΰ, άλλά λάλει και μή σιωπήσης... διότι λαός έστί μοι πολύς έν τη πόλει ταύτη» (Πράξ. ιη' 9-10). Υπάρχουν καλοπροαίρετες ψυχές πού θα στηριχθούν, εάν ακούσουν την ώρα εκείνη έναν καλό λόγο. Γιατί να ακούεται μόνο το ψευδές, το διαστρεβλωμένο, το επιβλαβές; Να ακούεται και το ορθό, το ωφέλιμο, το εποικοδομητικό. Με τρόπο ευγενικό, ήρεμο, καλό, αλλά και θαρρετό.
Για να τον πούμε τον καλό τον λόγο, θα δώσει την Χάρι και την ευλογία του ό Θεός. Αλλά χρειάζεται να έχουμε κι εμείς ένθεο ζήλο όπως ό θείος Παύλος, όπως όλοι οι Άγιοι, για να δώσουμε μαρτυρία για τον Χριστό. Να παρακαλούμε τον Θεό να μας βοηθεί όπως έκαναν οι πρώτοι Χριστιανοί, καθώς μας πληροφορεί το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων. Να λέμε κι εμείς μαζί τους: «Και τα νυν, Κύριε, έπιδε έπί τάς άπειλάς αυτών, και δός τοις δούλοις σου μετά παρρησίας πάσης λαλείν τον λόγον σου» (Πράξ. δ' 29). Ρίξε το προστατευτικό βλέμμα σου επάνω μας στις απειλές και τις φοβέρες τους και δώσε μας ενίσχυση και χάρι «να λαλούμε τον λόγον σου» με πολλή παρρησία, να μιλούμε για Σένα εκεί πού φαίνεται να βασιλεύει ή απιστία. Να δώσουμε αφορμή στους εχθρούς του Σταυρού του Χριστού, πού έμαθαν να πολεμούν την πίστη, να καταλάβουν ότι ματαιοπονούν.
Για τη νίκη δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία. Γιατί κατέχουμε την αλήθεια, πού λάμπει σαν τον ήλιο. «Ή αλήθεια και τούς εχθρούς έπιστομίζει»! Γιατί υπηρετούμε τον Κύριο, ό Όποιος μας ενισχύει μυστικά με την θεία του Χάρι και μας φωτίζει τί να πούμε και πώς να το πούμε. Γιατί συμπολεμούμε στο πλευρό του Χριστού, ό Όποιος «εξήλθε νικών και Ίνα νικήση» (Άποκ. ς' 2). Ακόμη και όταν αποθρασύνονται οι εχθροί και μας λοιδορούν ή μας διώχνουν με άγριες φωνές και χειρονομίες, στεφάνι δόξης αμάραντο μας πλέκουν. Και δεν υπάρχει πιο μεγάλη χαρά από την επιβράβευση της συνειδήσεως για την σταθερότητα μας στις ώρες τις δύσκολες των επιθέσεων των έχθρων και για το ότι θα μπορούμε να πούμε μυστικά και ταπεινά στον Κύριο: Χριστέ μου, δεν σε αρνήθηκα ποτέ!
Βεβαίως κανείς δεν αντιλέγει ότι οι Χριστιανοί θα έχουμε και διάκριση, θα είμαστε και συνετοί. Δεν θα ενεργούμε απερίσκεπτα, ασυλλόγιστα, χωρίς εκτίμηση των περιστάσεων, αλλά με προσοχή, με ώριμη σκέψη και σύνεση. «Φρόνιμοι ως οι όφεις και ακέραιοι ως αι περιστεραί» (Ματθ. Γ 16). Αλλά ταυτόχρονα θα είμαστε και αποφασιστικοί. Το γνήσιο πνεύμα του Ευαγγελίου είναι να ομολογούμε την πίστη μας. Να δίνουμε με θάρρος και παρρησία τη μαρτυρία μας, καθαρή και κρυστάλλινη την ομολογία μας, πειστική και ακαταμάχητη την απολογία μας. Με αυτή την θαρραλέα στάση πολλά κακά θα περιορισθούν και πολλά καλά θα προέλθουν.
Είναι καιρός να πνεύσει στην Πατρίδα μας και σ' όλο τον κόσμο ή αύρα της καλής ομολογίας. Το χαλαρό πνεύμα, πού υπάρχει τόσο διάχυτο στην κοινωνία μας, να περιοριστή. Έλεγε μακαριστός Γέροντας ότι στη βυζαντινή εποχή μια εικόνα αφαιρούσαν οι εικονομάχοι από την Εκκλησία και αντιδρούσε όλος ό κόσμος. Τώρα οι εχθροί της Εκκλησίας κοντεύουν να συλήσουν τα πάντα και ορισμένοι το σκέφτονται αν πρέπει ή όχι να μιλήσουν. Μερικοί λένε: 'Εμείς θα διορθώσουμε όλα τα κακώς κείμενα; Απαντούμε ότι εμείς θα κάνουμε ό,τι γίνεται ανθρωπίνως, και ό,τι δεν γίνεται θα το αφήνουμε στον Θεό. Έτσι θα έχουμε ήσυχη την συνείδησή μας ότι κάναμε εκείνο πού μπορούσαμε να κάνουμε.
Πάντως σε καμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται ή δειλία. «Ούκ έπαισχύνομαι το εύαγγέλιον του Χριστού» (Ρωμ. α' 16). Δεν ντρέπομαι να μιλήσω για τον Χριστό όπου χρειαστεί. Δεν ντρέπομαι να ομολογήσω την πίστη μου. Τον Χριστό μου πάντοτε θα αγαπώ. Τον Χριστό μου πάντοτε με παρρησία θα ομολογώ. Για τον Χριστό μου θα είμαι πάντοτε πρόθυμος όλους τούς εξευτελισμούς να υποστώ. Για τον Χριστό μου θα είμαι έτοιμος το αίμα μου να χύσω. «Τον Χριστόν μου παρακαλώ να με αξιώσει να χύσω το αίμα μου διά την άγάπην Του», έλεγε ό άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός.
Μη ξεχνούμε ότι όσους ομολογούν τον Χριστό, θα τούς ομολογήσει και ό Χριστός ως ιδικούς του κατά την ήμερα της Κρίσεως. «Πάς ούν όστις ομολογήσει έν έμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω κάγώ έν αύτώ έμπροσθεν του πατρός μου του έν ούρανοίς» (Ματθ. Γ 32). (Από τον «ΣΩΤΗΡΑ»)
Όμολογία της Όρθοδόξου πίστεως
«Πάς ούν όστις ομολογήσει έν έμοι έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω κάγώ εν αύτω έμπροσθεν του πατρός μου του εν ούρανοΐς» (Ματθ. 10,32) «'Ός γαρ εάν έπαισχυνθη με και τούς έμούς λόγους έν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και άμαρτωλώ, και ό υιός του ανθρώπου έπαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη έν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων των άγιων» (Μάρκ. 8,38)
Η Κυριακή μετά τις 14 Σεπτεμβρίου λέγεται «Κυριακή μετά την "Υψωσιν» του Σταύρου καί έχει τα μεθέορτα της μεγάλης αυτής εορτής.
Στο ευαγγέλιο ό Κύριος τονίζει τρία πράγματα. Τό πρώτο είνε ή ελευθερία, ότι ό άνθρωπος είνε ελεύθερος νά διάλεξη τό δρόμο του. Τό δεύτερο είνε ή αξία της ψυχής, ότι δεν υπάρχει στον κόσμο τίποτα πολυτιμότερο από τήν ψυχή μας. Καί τό τρίτο είνε ή όμολογία της πίστεως, ότι όσοι πιστεύουν στο Χριστό, παραδέχονται δηλαδή ότι δεν είνε απλώς ενας άνθρωπος, αλλά είνε ό Θεός, αυτοί πρέπει νά εινε τολμηροί και θαρραλέοι καί έχουν χρέος νά κηρύττουν παντού τήν πίστι τους. Μέ ομολογείς; λέει ό Χριστός· θα σέ ομολογήσω κ' εγώ ενώπιον τών αγγέλων. Μέ αρνείσαι; θά σέ αρνηθώ κ' εγώ. Ή όμολογία τής Όρθοδόξου πίστεως είνε ιερό καθήκον κάθε Χριστιανού.
Γεννάται τώρα τό ερώτημα· πώς, μέ ποιό τρόπο, νά ομολογούμε τό Χριστό; Μπορεί, αγαπητοί μου, καί ό πιο απλός Χριστιανός νά όμολογή τό Χριστό. Πώς;
Πρώτα - πρώτα μέ τό σημείο του σταυρού. Μόλις κάνης τό σταυρό σου, αμέσως φανερώνεις τί πιστεύεις, ξεχωρίζεις άπ' όλες τίς θρησκείες και ιδεολογίες του κόσμου. Γιατί έχουν κι αυτές τα σύμβολα τους· οί εβραίοι έχουν τό άστρο του Δαυΐδ καί τήν έπτάφωτη λυχνία, οί μασόνοι τό τρίγωνο ή τίς τρεις τελείες, οί μαρξισταί τό σφυροδρέπανο ή τήν υψωμένη γροθιά, οί μωαμεθανοί to μισοφέγγαρο. Κ' έμεϊς τα παιδιά του Χρίστου, πού βαπτισθήκαμε στήν ιερά κολυμβήθρα, έχουμε σημείο και σύμβολο υπέρτερο από κάθε άλλο τον τίμιο σταυρό. Μόλις κάνης τό σταυρό σου, ομολογείς ότι είσαι ορθόδοξος Χριστιανός.
Πρέπει όμως τό σταυρό νά τον κάνουμε κανονικά, όχι όπως μερικοί μοντέρνοι καί συχνά οί επίσημοι στις δοξολογίες, πού νομίζεις πώς παίζουν βιολί. Οχι! αυτό είνε εμπαιγμός. Είσαι Χριστιανός; κάνε τό σημείο του σταυρού κανονικά.
Ό δέ κανονικός σταυρός, όπως τον δίδαξε ό άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός καί οί αγράμματες γιαγιάδες μας, είνε· ενώνουμε τά τρία μας δάχτυλα (οί φράγκοι έχουν τά πέντε, εμείς τά τρία), καί εννοούμε-Αγία Τριάς, έλέησον τον κόσμον! Φέρνουμε τό χέρι στο μέτωπο, καί εννοούμε- Χριστέ, ήσουν στά ουράνια, πάνω άπ' τά άστρα. Μετά τό φέρνουμε κάτω, καί εννοούμε- Σ' ευχαριστούμε, Χριστέ, πού κατέβηκες στή γή καί πήρες σάρκα άπό τά άγνά αίματα τής ύπεραγίας Θεοτόκου. Κατόπιν φέρνουμε τό χέρι δεξιά στον ώμο, καί εννοούμε- «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης έν τη βασιλεία σου» (Λouk. 23,42). Τέλος τό φέρνουμε αριστερά, καί εννοούμε- Μή μέ βάλης στήν κόλασι, Κύριε. Αυτός είνε ό σταυρός. Όταν τον κάνης κανονικά, μέ πίστι, μέ αγάπη, μέ φόβο Θεού καί μέ χέρι καθαρό, κάνει θαύματα.
Τό 1912 ή πατρίδα μας είχε πόλεμο μέ τούς Τούρκους. Μικρές ήταν οί δυνάμεις μας, ουσιαστικά είχαμε ένα καράβι, τον «Αβέρωφ», ένω εκείνοι είχαν υπεροπλία. Αλλά πάνω στο καράβι ήταν Χριστιανοί λέοντες, μέ κυβερνήτη τον υπέροχο Παύλο Κουντουριώτη, τέκνο ενδόξου γενεάς. Αυτός είχε πάνω του τίμιο ξύλο. Εβγαλε λοιπόν τό σταυρό άπό τό στήθος του, τον έβαλε πάνω στή γέφυρα του πλοίου, έκανε τό σημείο του σταυρού, καί μέ τό ένα αυτό καράβι «μάντρωσε» στά στενά του Ελλησπόντου ολόκληρη τήν τουρκική άρμάδα.
Γι' αυτό μή ντρέπεσαι κ' έσύ νά κάνης τό σταυρό σου, είτε στο τραπέζι, είτε σέ αυτοκίνητο, αεροπλάνο ή τραίνο. Ομολογείς έτσι Χριστό. Κι όταν κλείσης τά μάτια, ένας σταυρός στον τάφο σου θά δηλώνη ότι είσαι ορθόδοξος
Πώς αλλιώς ομολογούμε τήν πίστι μας; Μέ τή γλώσσα. Γι' αυτό τήν έδωσε ό Θεός. Βρέθηκες μεταξύ απίστων; Άνοιξε τό στόμα σου καί ομολόγησε τήν πίστι στον Κύριο. Άκουσες βλαστήμια; Όφείλεις νά διαμαρτυρηθής, δπως αν ύβριζαν τον πάτερα ή τη μητέρα ή τή σύζυγο σου. Μία νεαρή γυναίκα ήρθε καί μου ζητούσε νά της δώσω διαζύγιο, διότι στο καφενείο τού χωριού, ενώπιον του συζύγου της, κάποιοι τήν κατηγορούσαν κι αυτός δέν είπε λέξι. Άντρα, πού δέν υπερασπίζεται τό όνομά μου, δέν τον θέλω! έλεγε. Καί δέν είχε άδικο. Πόσο μάλλον όταν ύβρίζωνται τά θεια;
Φταίνε αυτοί πού βλαστημούν, άλλά φταίνε κι αυτοί πού τους ακούνε καί δέ διαμαρτύρονται. Άν είσαι Χριστιανός, δέν θά σιωπήσης. Μίλησε, συμβούλεψε, επίπληξε. Τί είπε ό άγιος Κοσμάς· «Άν κάποιος ύβρίση τή μάνα ή τον πατέρα μου, τον συγχωρώ· άν βλαστημήση τό Χριστό καί τήν Παναγιά μου, δέν έχω μάτια νά τον δώ» (ήμ. έργ. σ. 199). Τό όνομα τής μάνας μας, τού πατέρα μας, τών αρχόντων μας είνε μεγάλο καί υψηλό, καί τό όνομα τού Χριστού καί τής Παναγίας δέν είνε; Γι' αυτό νά υπερασπίζεσαι τά όσια καί ιερά άποστομώνοντας τούς βλάσφημους. Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος λέει· Όταν ακούς βλάσφημο, συμβούλευσε τον μία,δύο, τρεις φορές· κι άν δέν άκούη, αφού έχεις χέρι, χτύπα τον. Χέρι, πού θα χτυπήση βλάστημο, θ' άγιάση. Ξέρω ένα χωριό στή Θράκη, πού ένώ προηγουμένως όλοι βλαστημοΰσαν, τώρα δέ βλαστημάει κανένας. Πώς έγινε αυτό; Πήγε εκεί ένας πρόσφυγας αγράμματος άλλα μέ πίστι βαθειά στο Θεό. Κι όταν κάποιος βλαστημούσε, πήγαινε στο σπίτι, τον συμβούλευε, έκλαιγε, παρακαλούσε, απειλούσε. Έτσι, ένας αυτός, έσβησε τι βλαστήμια.
Όμολόγησε λοιπόν τήν πίστι μέ τό σταυρό σου καί μέ τή γλώσσα σου.
Όμολόγησε ακόμη — πώς; Μέ τά έργα σου, μέ τή χριστιανική ζωή σου. Όταν ή ζωή τού Χριστιανού είνε σύμφωνη μέ τό Ευαγγέλιο καί τίς εντολές του Θεού, λάμπει καί επιβεβαιώνει τήν πίστι του. Αντιθέτως, δταν ένας λεγόμενος Χριστιανός δέν έχη ευσπλαχνία καί έλεος, άρπάζη καί κλέβη, δέν σέβεται τήν τιμή τού άλλου, τρέχη στά δικαστήρια καί παλαμίζη τό Ευαγγέλιο, διαπληκτίζεται μέ τή γυναίκα του καί παίρνη διαζύγιο, δέν πατάη στήν εκκλησία, δέν έξομολογήται καί δέν κοινωνή, τότε ή ζωή του αποτελεί βλασφημία· δίνει αφορμή στους άλλους νά κατηγορούν τή θρησκεία τού Χριστού.
Νά ομολογούμε λοιπόν τό Χριστό μέ τό σταυρό, μέ τή γλώσσα, μέ τά έργα· νά τον ομολογούμε τέλος —έδώ είνε τό δύσκολο— καί μέ τό αίμα μας. Δέν είμαι προφήτης ούτε υιός προφήτου- αμαρτωλός είμαι κι ανάξιος νά φιλήσω τά πόδια σας. Πιστεύω δμως στο Ευαγγέλιο καί στήν Άποκάλυψι, πού λένε ότι έρχονται φοβερές ήμερες. Θά μάς κοσκινίση ό Θεός. Θά γίνη διωγμός τρομερός εναντίον τής αγίας μας Εκκλησίας, καί τότε θά δούμε πόσοι θά είνε Χριστιανοί. Νά ομολογούμε όχι μόνο μέ τό χέρι, μέ τή γλώσσα καί μέ τον βίο μας· μακάρι ακόμα καί τή ζωή μας ν' αξιωθούμε νά δώσουμε για τό Χριστό. Όπως είπε ό άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός, «Σέ παρακαλώ. Κύριε, όπως εσύ έδωσες τό αίμα σου νια μένα. αξίωσε με νά δώσω κ' έγώ τό αίμα μου νιά σένα». Συνέλαβαν κάποιο Χριστιανό, έκεϊ πού μιλούσε γιά τον Κύριο, καί τού έκοψαν τή γλώσσα. Τότε εκείνος πήρε μέ τό δάχτυλο του αίμα άπό τό αιμόφυρτο στόμα του καί μ' αυτό έγραψε στον τοίχο- «Πιστεύω στο Χριστό». Τέτοια πίστι νά έχουμε κ' εμείς.
Αγαπητοί μου, τελείωσα. Οί προγονοί μας, τετρακόσα χρόνια κάτω άπό τούς Τούρκους, κράτησαν τήν πίστι τους καί πολλοί μαρτύρησαν ομολογώντας τό Χριστό. Εμείς, πού ζούμε σήμερα, νά προσέξουμε πολύ. Νά κρατήσουμε τήν πίστι τών πατέρων μας. Μή γινώμαστε κρυπτοχριστιανοί. Τί λέει τό Ευαγγέλιο; «Όποιοςος μέ όμολογήση, θά τον ομολογήσω· όποιος μ' άρνηθή, θά τον αρνηθώ».
Ή Όρθοδοξία δέ θέλει κρυπτοχριστιανούς· θέλει όμολογία, όχι κρυφτούλι σάν τά μικρά παιδιά. Θαρραλέοι καί τολμηροί, νά ομολογούμε παντού τήν Όρθόδοξο πίστι. Κι άν έρθουν ήμερες σκληρές, διωγμού καί αίματος καί μαρτυρίου, νά μείνουμε άφωσιωμένοι στο Χριστό. Κι άν όλοι γονατίσουν στο διάβολο, έσύ νά μή γονατίσης. Καί ένας νά μείνης, μή ύποστείλης τή σημαία, άλλά νά λές· Πιστεύω, Κύριε.
Δέ θά νικήση ό σατανάς. Θά νικήση ό Χριστός- ον, παίδες Ελλήνων, υμνείτε καί ύπερυψοϋτε εις πάντας τούς αιώνας- αμήν.
επίσκοπος Αυγουστίνος
(απομαγνητοφωνημένη ομιλία, ή οποία έγινε στόν ι. ναό Άγ. Τριάδος Πτολεμαίδος τήν 21-9-1980)
140_Ἡ ὁμολογία τοῦ Χριστοῦ εἰς τήν γενεάν μας - π.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (Γ' Νηστειῶν)
https://www.youtube.com/watch?v=xf9eqPuAD7Y