ΜΑΛΩΝΕΤΕ;
ΜΑΛΩΝΕΤΕ;
Μαλώνετε μπροστά στα παιδιά σας; «Πώς θέλετε νά σέβωμαι τους γονείς μου; Μαλώνουν κάθε τόσο και μέ τό παραμικρό. Έρχονται σε μένα γιά νά τους λύσω τις διαφορές. Γιά νά πώ ποιος από τους δύο έχει δίκιο».
Αυτά έλεγε ένα παιδί μέ σπαραγμό ψυχής και μέ συγκρατημένη αγανάκτηση. Πρόκειται γιά ένα φαινόμενο αρκετά σύνηθες στις οικογένειες: Γονείς που διαπληκτίζονται εμπρός στά παιδιά τους. Ανταλλάσσουν λέξεις πικρές, όχι σπάνια και ύβρεις, και μπορούν νά καταλήξουν και σέ χειροδικία. Δημιουργείται έτσι ένα κλίμα ψυχρότητος και ή οικογενειακή στέγη μεταβάλλεται σέ παγερή εστία. Και οί συνέπειες ξεσπούν περισσότερο δυσμενείς στά παιδιά.
Θλιβερό τό φαινόμενο. Κλονίζει άπό τά θεμέλια τό οικογενειακό οικοδόμημα και απειλεί μέ κατάρρευση ολόκληρο τό έργο της αγωγής. Καταστρέφει ανεπανόρθωτα πολλές φορές τό κύρος των γονέων, πού είναι απαραίτητο γιά τήν διαπαιδαγώγηση και καθοδήγηση των παιδιών. Γιά τήν εποχή μας ιδιαίτερα, πού υπάρχει έντονα μιά κρίση κύρους, τά περιστατικά αυτά τών διαπληκτισμών έρχονται νά καταφέρουν τή χαριστική βολή στό ευπαθές έργο τής αγωγής. Πρέπει, λοιπόν, οί γονείς μέ κάθε θυσία νά διασφαλίσουν τό κύρος τους. Νά τό διαφυλάξουν σαν κόρη οφθαλμού. Νά συνειδητοποιήσουν ότι δέν έχουν τό δικαίωμα νά δημιουργούν εμπρός στά παιδιά σκηνές έξάψεως, λογομαχίες και διαξιφισμούς, πού πληγώνουν τήν παιδική ευαισθησία και καταστρέφουν κάθε παιδευτική τους προσπάθεια. Ας δούμε μερικές πλευρές άπό τό μεγάλο αυτό θέμα πού άφορα κάθε οικογενειάρχη.
Τό κύρος τών γονέων, όπως σημειώθηκε, είναι απαραίτητο στό έργο τής αγωγής. Δίνει τό δικαίωμα στους γονείς νά ασκήσουν επιτυχώς τό δύσκολο αυτό έργο. Τους οπλίζει μέ τις απαραίτητες προϋποθέσεις γιά νά αντιμετωπίσουν τις ποικίλες άντιδράσεις, πού ορθώνονται στην επιτέλεση τού καθήκοντος τής ανατροφής. Τό κύρος αυτό τό έχει δώσει ό ίδιος ό Θεός. Θά ήταν αδύνατο, χωρίς τήν εξουσία αυτή, νά ασκήσουν τό έργο τους οί γονείς. Αυτό ακριβώς τό κύρος, πού ό Χριστός ενίσχυσε μέ τό μυστήριο τού γάμου, καλείται κάθε γονεύς νά διατήρηση και αυτή τή θεόσδοτη εξουσία νά άσκηση. Γι' αυτό ακριβώς ό πατέρας ή ή μητέρα πού διατηρούν τό θείο αυτό δώρο, τό κύρος, στέκονται ψηλά στή συνείδηση τού παιδιού, κατέχουν τήν πρώτη θέση στήν ψυχή του και εύκολα ασκούν τήν ευεργετική τους επιρροή.
Όταν όμως τά παιδιά βλέπουν τούς γονείς τους νά δημιουργούν μπροστά τους σκηνές πεζοδρομίου και νά ανταλλάζουν φράσεις βαριές, αυτόματα ξεπέφτουν στή συνείδηση τους. Τους είχαν πολύ ψηλά, τούς θεωρούσαν πρόσωπα ιερά και ξαφνικά διαπιστώνουν ότι οί γονείς τους είναι τόσο χαμηλά! Ή διάψευση αύτη τούς κοστίζει. Πληγώνει τήν παιδική ψυχή. Δημιουργεί τραύματα βαθιά. Ή αβεβαιότητα και ή ανασφάλεια είσορμά τότε μέσα τους. Αισθάνονται έντονα τήν έλλειψη του κύρους και τής εξουσίας. Ήθελαν κυβερνήτες στιβαρούς και τώρα νιώθουν έρμαια τών κυμάτων. Βλέπουν επάνω στά πράγματα τήν ασυνέπεια τών γονέων τους, πού δέν μπορούν νά επιβληθούν στον εαυτό τους, ένώ θέλουν νά επιβάλουν καλή αγωγή στά παιδιά τους! Και τότε άμείληκτη ή παιδική λογική, επαναστατημένη άπό τό κακό παράδειγμα, εκφράζεται μέ τις πιο ακραίες φράσεις. «Οι γονείς είναι υποκριτές. Μας επιβάλλουν μιά αγωγή, στήν οποία οί ίδιοι δέν πιστεύουν».
Οί γονείς επομένως πού έχουν χάσει τό κύρος τους στή συνείδηση τών παιδιών τους αδυνατούν νά επιδράσουν ευεργετικά και νά τά βοηθήσουν. Δέν είναι σπάνια τά περιστατικά πού τά παιδιά αύθαδιάζουν ύστερα άπό μιά λογομαχία τών γονέων. Αλλά και όταν δέν εξωτερικεύουν τήν πικρία τους, μένει βαθιά στήν ψυχή τους τό παράπονο γιά τήν ανάρμοστη στάση τού πατέρα και τής μητέρας. Είναι πλάνη νά νομίζουν οί γονείς πώς είναι δυνατόν νά διαπαιδαγωγήσουν τά παιδιά τους μόνο μέ προσταγές, απαγορεύσεις και συμβουλές. Όταν τό παράδειγμα έρχεται νά διάψευση τά λόγια, τότε τά αποτελέσματα είναι δυό φορές αρνητικά. Οί λόγοι φυσικά βοηθούν, τό παράδειγμα όμως διδάσκει και δίνει συγχρόνως και τή δύναμη γιά εφαρμογή.
Οί γονείς λοιπόν πρέπει νά σταθμίσουν τήν ευθύνη τους. Από τή στιγμή πού έφτιαξαν οικογένεια οί υποχρεώσεις τους αυξήθηκαν. Δέν μπορούν πιά νά συμπεριφέρωνται όπως πρώτα. Ή σκέψη ότι μιά βίαιη σκηνή μπορεί νά τραυματίση ισόβια τήν αγαπημένη ψυχή του παιδιού τους πρέπει νά τούς συγκράτηση.
Φυσικά ή ζωή τής οικογενείας παρουσιάζει δυσκολίες πολλές. Ή κόπωση, ό εκνευρισμός και τόσες άλλες αφορμές προκαλούν απρόβλεπτες παρεξηγήσεις. Προσοχή λοιπόν! Επιβολή στον εαυτό μας, γιά νά μπορέσουμε νά ασκήσουμε αγωγή μέ κύρος στά παιδιά μας.
«Να μου τα λες ήρεμα»
Κατάκοπος είχε επιστρέψει ό πατέρας στο σπίτι. Δούλευε σκληρά για να θρέψει την οικογένεια του με τα τρία μικρά του παιδιά. Εκείνη την ώρα ό πρώτος του γυιός πέντε χρονών έπαιζε ανέμελα έξω στην αυλή. Έκανε πολύ κρύο και φορούσε ελαφρά ρούχα. Ό πατέρας δεν άντεξε πού τον είδε έτσι. Δεν είχε όρεξη για κρυολογήματα και πνευμονίες και ξενύχτια. Με άγρια και δυνατή φωνή τον περιμάζεψε λέγοντας του:
-Πέρασε γρήγορα μέσα, Κωνσταντίνε, αμέσως τώρα και άσε τις παλληκαριές! Θ' αρρωστήσεις βαριά...Ό Κωνσταντίνος παράτησε την μπάλα, κατέβασε θυμωμένος το κεφάλι και μπαίνοντας στο σπίτι φώναξε στον πατέρα του: -Είσαι κακός! Άνοιξε μετά την πόρτα του σαλονιού, έπεσε στο πάτωμα και κλαίγοντας αναποδογύριζε τα χαλιά. Ή καρδούλα του μικρού παιδιού πήγαινε να σπάσει. Ήταν γεμάτη θυμό και αντίδραση.
-Συγχώρεσε με, Θεέ μου, για τη συμπεριφορά μου, μονολογούσε ό πατέρας βλέποντας το παιδί του οργισμένο. Πέρασε αρκετή ώρα και ό Κωνσταντίνος είχε αρχίσει να ηρεμεί. Απαλά ό πατέρας πλησίασε το παιδί του, το έπιασε από το χεράκι. Το πήγε στην κουζίνα. Άνοιξε τον καταψύκτη του ψυγείου και του είπε:
-Κωνσταντίνε, βάλε το χεράκισου μέσα.
-Ώ! κάνει κρύο, πάγωσε το χέρι μου.
-Έτσι, παιδί μου, και σύ, θα παγώσεις και θα κρυολογήσεις, αν δεν προσέχεις και δεν με ακούς. Συγγνώμη, παιδί μου, πού σου μίλησα προηγουμένως απότομα και σκληρά.
-Συγγνώμη και από μένα, μπαμπά, δεν θα το ξανακάνω, ψέλλισε ό Κωνσταντίνος, και αμέσως σκαρφάλωσε στη ζεστή αγκαλιά του καλού του πατέρα. Τον έσφιγγε και του έλεγε:
-Μπαμπά, άμα μου τα λες ήρεμα, τα καταλαβαίνω και σε ακούω. Άμα όμως μου τα λες άγρια, αντιδρώ. Ή ταπείνωση και ή αγάπη του πατέρα είχαν κερδίσει και πάλι την αγάπη του παιδιού του. Ό πατέρας δακρυσμένος ευχαριστούσε από μέσα του τον Θεό για το μεγάλο μάθημα πού του δίδαξε το αθώο μικρό παιδί του.
«Να μου τα λες ήρεμα και θα σ' ακούω».
Είναι ή φωνή ενός μικρού προς τον πατέρα του. Είναι ή φωνή - παράκληση όλων των παιδιών προς τούςγονείς τους. Ή τρυφερή ψυχή τους δεν μπορεί ν' αντέξει οργισμένες παρατηρήσεις.
Στον απότομο και σκληρό λόγο το παιδί τρομάζει, συστέλλεται, κλείνεται στον εαυτό του ή αντιδρά εξωτερικά με περισσότερο ή λιγότερο πείσμα. Όσο δίκαιη και αν είναι τότε ή υπόδειξη μας, πέφτει στο κενό. Το παιδί μας αδιαφορεί, χειροτερεύει... και μείς πονάμε.
Πόσο σοφός είναι ό λόγος της Αγίας μας Γραφής: «Οί πατέρες μή παροργίζετε τα τέκνα υμών» (Εφ. στ' 4)! Όσοι είστε πατέρες και έχετε μικρά παιδιά, μην τα ερεθίζετε και μην τα κινείτε σε θυμό και οργή με τον τρόπο σας.Τη δύσκολη λοιπόν ώρα -πού είμαστε κουρασμένοι από τη δουλειά ή πνιγμένοι στα προβλήματα μας - και βλέπουμε το παιδί μας να εκτρέπεται, μην αντιδρούμε αμέσως. Μετά από μια μυστική προσευχή ας το πλησιάσουμε στοργικά. Ας του εξηγήσουμε με απλά λόγια ή και με κάποιο εποπτικό παράδειγμα ότι αυτό πού κάνει δεν είναι σωστό, δεν το θέλει ό Κύριος, λυπάται και φεύγει ό άγγελος του από κοντά του.
Όσο πιο ταπεινά και όσο πιο ευγενικά και ήρεμα μιλήσουμε στο παιδί μας, τόσο πιο ευπρόσδεκτος θα γίνει ό λόγος μας στην αθώα ψυχή του. Αλλά και αν αντιδρά και επιμένει το παιδί μας στο δικό του θέλημα, με την καλοσύνη μας, κάποια στιγμή, θα το φωτίσει ό Θεόςνα δει το λάθος του και να ζητήσει συγγνώμη. Με βασική όμως πάντοτε την προϋπόθεση: οποιαδήποτε συμβουλή δίνουμε στα παιδιά μας, πρέπει πρώτα εμείς να την εφαρμόζουμε στη ζωή μας. Κι αν κάποτε μπροστά τους παρεκτραπούμε, μη διστάσουμε να τούς ζητήσουμε ταπεινά συγγνώμη.
Λοιπόν με ταπείνωση, με πραότητα και με υπομονή να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, τα παιδιά του Θεού.(Από τον «ΣΩΤΗΡΑ») ■