Ο απόστολος Πέτρος εις ένα του στίχο περιλαμβάνει σαφέστατα τον σκοπό πού έχουν τα χαρίσματα του άνθρωπου, τα όποια του εδόθησαν από τον Θεό. Ιδού ό περιεκτικός αυτός στίχος: «Έκαστος καθώς έλαβε χάρισμα, εις εαυτούς αυτό διακονούντες ώς καλοί οικονόμοι ποικίλης χάριτος Θεού» (Α' Πέτρ. δ' 10). Αξίζει να τον μελετήσουμε χάρις στην την μεγάλη πρακτική σημασία αυτού.
Ποιος δεν το ξέρει; Ό Θεός μας, ό Τριαδικός αληθινός Θεός μας, είναι γεμάτος από άγάπη διά το λογικό πλάσμα του, τον άνθρωπο. Διά τούτο και δείχνει την πολλή αυτήν εύνοια του με τα διάφορα χαρίσματα, πού του δωρίζει. Πρωτίστως, υπερφυσικά χαρίσματα, διά τα οποία κυρίως ομιλεί ό απόστολος Παύλος- δηλαδή δωρεές του Πνεύματος του 'Αγίου, όπως τα χαρίσματα των γλωσσών της αρχαίας Εκκλησίας, της προφητείας, των θαυμαστών θεραπειών, της ίερωσύνης και λοιπά. Και κατά δεύτερον, φυσικά προτερήματα, δηλαδή φυσικές ικανότητες, τις όποιες ημπορεί να χρησιμοποίηση ό άνθρωπος εις την οικογένεια, την κοινωνία, την Εκκλησία. Και διά τις όποιες ομιλεί κυρίως έδώ ό απόστολος Πέτρος.
Είδατε πώς τα χαρακτηρίζει ό θεόπνευστος απόστολος Πέτρος; Χαρίσματα «ποικίλης χάριτος Θεού»· δωρεάν ικανότητες της εύνοιας και της αγάπης του Θεού, ή οποία διανέμει ποικίλα και διάφορα χαρίσματα. Και προσέξατε πώς αρχίζει τον στίχο του; «Έκαστος καθώς έλαβε χάρισμα»· ό καθένας σας σύμφωνα με το χάρισμα πού έλαβε από τον Θεό δωρεάν. Δεν υπάρχει Χριστιανός χωρίς χάρισμα, χωρίς χαρίσματα. Από τον νεώτερον Χριστιανό μέχρι τον επί κεφαλής 'Επίσκοπο και μέχρι τούς επί κεφαλής Μαθητές και Αποστόλους του Κυρίου.
Είσαι διδάσκαλος, καθηγητής, έχεις εκκλησιαστική υπηρεσία; Το επάγγελμα σου προσφέρει άφθονο και δίκαιον χρήμα; Όλα αυτά είναι χρήσιμα χαρίσματα και διά την ωφέλεια του πλησίον. Επί τέλους, και εάν όλα αυτά σου λείπουν, δεν ημπορείς να πεις μίαν κατάλληλη συμβουλή εις τον άλλον; Μίαν επιτυχημένη προτροπή; Μίαν σοφή καθοδήγηση; Ένα παρηγορητικό λόγο; Μίαν κάποιαν βοήθεια να δώσεις; Δεν μπορείς να χρησιμοποίησης την θέση σου, την επιρροή σου, την φήμη σου, την μάθησή σου, την σύνεσή σου, την πείρα σου; Όλα αυτά και τόσα άλλα, και τόσα άλλα, είναι κατάλληλες ευκαιρίες διά την εξυπηρέτηση και των άλλων, και μάλιστα των άλλων.
Διότι αυτόν τον σκοπό δεν θέτει εις τα χαρίσματα ό απόστολος Πέτρος; «Εις εαυτούς αυτό διακονούντες ώς καλοί οικονόμοι»· ό καθένας σας σύμφωνα με το χάρισμα πού έλαβε από τον Θεό, ας το χρησιμοποιεί προς εξυπηρέτηση ό ένας των άλλων, σαν καλοί διαχειριστές της χάριτος του Θεού. Ό Απόστολος διά να τονίσει τον σκοπό των χαρισμάτων μας βάζει δύο λέξεις κοντά, το «διακονούντες» και το «οικονόμοι», οι όποιες αλληλοσυμπληρώνονται. «Διακονώ» σημαίνει προσφέρω εις τον άλλον παντός είδους υπηρεσία, παντός είδους εξυπηρέτηση. Και «οικονόμος» είναι -κατά την σχετική παραβολή του Κυρίου (Ματθ. κδ' 45 και Λουκ. ιβ' 42) —ό έμπιστος και μυαλωμένος δούλος, εις τον όποιον ό κύριος του ανέθεσε την φροντίδα να δίνη εις τούς άλλους δούλους την ανάλογη τροφή εις τον κατάλληλο χρόνο.
Επομένως δεν είμεθα ιδιοκτήτες των χαρισμάτων μας άλλα διαχειριστές αυτών. Και βεβαίως επιτρέπεται να κάνουμε χρήση των χαρισμάτων μας διά τον εαυτόν μας. Και τούτο κατά το αποστολικό χωρίον: «Μη τα εαυτών έκαστος σκοπείτε, άλλα και τα έτερων έκαστος» (Φιλιπ. β' 4)- μη επιδιώκετε καθένας τα συμφέροντα του ή εκείνα πού αρέσουν εις τον εαυτόν του, αλλά ας επιζητεί έκαστος και τα συμφέροντα των άλλων. Μέχρι του σημείου να θυσιάζετε — εάν ή αγάπη το καλέσει
— και τα ιδικά σας συμφέροντα χάριν των άλλων. Με άλλα λόγια, τα χαρίσματα μας εδόθησαν κυρίως διά τούς άλλους.
Διαχειριστές λοιπόν και όχι ιδιοκτήτες των χαρισμάτων μας. Όχι μόνον οι νεώτεροι Χριστιανοί αλλά και οι κορυφαίοι. Δεν ακούτε τον απόστολο Παύλο τί συνιστά διά τον Επίσκοπο; «Δεΐ τον έπίσκοπον άνέγκλητον είναι ώς Θεου οικονόμον» (Τίτ. α' 7)- πρέπει ό Επίσκοπος να είναι ακατηγόρητος, ως επιστάτης, εις τον όποιον ό Θεός ένεπιστεύθη την διεύθυνση του οίκου του- και διά την οποία εν καιρώ θα δώσει λόγο εις τον Θεό.
Αλλά ό απόστολος Παύλος διά το ύψιστο αξίωμα των Αποστόλων μέσα εις την Εκκλησία τα αυτά λόγια λέγει: Δεν είμαστε, γράφει, εμείς οι Απόστολοι οι δεσπότες αλλά οι δούλοι του Χριστού. Δεσπότης είναι ένας, ό Χριστός. Ιδού αυτούσια τα λόγια του: «Ούτως ημάς λογιζέσθω άνθρωπος, ώς ύπηρέτας Χρίστου και οικονόμους μυστηρίων Θεού» (Α' Κορ. δ' 1). Μη λοιπόν εμάς τούς Αποστόλους μας θεωρείτε αρχηγούς. Άλλ' έτσι ας μας θεωρεί ό καθένας σας, ως υπηρέτες δηλαδή του Χριστού και όχι ως οικοδεσπότες, άλλ' ως διαχειριστές των ουρανίων και άγνωστων αληθειών, τις όποιας μας απεκάλυψε ό Θεός.
Σε τελευταία ανάλυση το ρητό αυτό του θεοπνεύστου αποστόλου Πέτρου ανοίγει ενώπιον όλων μας ευρύτατο πεδίο δράσεως. Όλοι έχουμε ποικίλα χαρίσματα· είναι όλα δωρεά του άγιου Θεού. Εμείς είμεθα διαχειριστές όλων αυτών των χαρισμάτων. Αρκεί να τα χρησιμοποιούμε και να τα καλλιεργούμε εις τις σχέσεις μας με τούς άλλους. Έτσι με ξένο κεφάλαιο γεμίζουμε την έδώ ζωή μας με αμύθητα κέρδη της χριστιανικής αγάπης. Της αγάπης ή οποία καθιστά πανευτυχή την επίγειο ζωή μας και μάς εξασφαλίζει το εισιτήριο της αιωνίου μονίμου χαράς, το όποιον κατά τούς λόγους του Χριστού είναι εισιτήριο τηςαγάπης.
Λοιπόν... Λοιπόν... «Έκαστος καθώς έλαβε χάρισμα, εις εαυτούς αυτό διακονούντες ως καλοί οικονόμοι ποικίλης χάριτος Θεού».(Από τον "ΣΩΤΗΡΑ")
Γιατί εγώ να υστερώ;
Μέσα στην οικογένεια, στο χώρο εργασίας, στις κοινωνικές μας σχέσεις, συναναστρεφόμαστε καθημερινά με πολλούς ανθρώπους, πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους. Όλοι τους διαφέρουν, στο χαρακτήρα, στις ικανότητες, στα χαρίσματα τους. Κάποιοι ξεχωρίζουν σε έναν τομέα και άλλοι σε άλλον. Άλλοι είναι εσωστρεφείς, άλλοι διαχυτικοί. Άλλοι συναισθηματικοί και άλλοι άνθρωποι της ψυχρής λογικής. Κάποιοι έχουν εξωτερικά χαρίσματα, πού προκαλούν θαυμασμό, και άλλοι εσωτερικά, πού δεν φαίνονται, δεν εντυπωσιάζουν.
Σ’ αυτή λοιπόν την καθημερινή μας τριβή μαζί τους συμβαίνει κάποτε μέσα μας να κάνουμε συγκρίσεις, να μειονεκτούμε, να ζηλεύουμε. Γιατί να μην έχω κι εγώ εκείνο το χάρισμα;... Γιατί να υστερώ σε κείνο το θέμα ή το άλλο; Γιατί ό άλλος να υπερτερεί σε ομορφιά, σε δύναμη, σε λόγο, σε διανοητικά προσόντα; Έμενα με αδίκησε ό Θεός; Και έτσι συχνά αισθανόμαστε κατώτεροι, ανίκανοι, ελλειμματικοί. Μελαγχολούμε, μαραζώνουμε, υποφέρουμε. Και δημιουργούμε πρόβλημα και στον εαυτό μας και στους γύρω μας.
Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Μας αδίκησε ό Θεός;
Όχι βέβαια. Ό Θεός δεν αδίκησε κανένα. Σε όλους έδωσε χαρίσματα «κατά το μέτρον τής δωρεάς» του (Εφεσ. δ' 7). Σύμφωνα δηλαδή με το μέτρο της σοφίας και της δικαίας κρίσεως του, γνωρίζοντας προαιωνίως τον καθένα μας, τον χαρακτήρα μας, τις διαθέσεις μας και την αγάπη μας προς Αυτόν.
Κανείς δεν συγκεντρώνει στο πρόσωπο του όλα τα χαρίσματα. Άλλοι έχουν άλλα χαρίσματα, και άλλοι άλλα. Πρέπει επομένως ό καθένας μας να μένει ευχαριστημένος με τα πολλά και ιδιαίτερα προσωπικά του χαρίσματα, χωρίς να αισθάνεται ότι μειονεκτεί απέναντι στους αδελφούς του. Δυστυχώς όμως εμείς επειδή έχουμε άγνοια του εαυτού μας, θέλουμε διαρκώς κάτι ανώτερο, κάτι περισσότερο.
Είναι τραγικό να μας έχει χαρίσει ό Θεός τόσα πολλά χαρίσματα, και μείς αντί να χαιρόμαστε γι’ αυτά, να βασανιζόμαστε και να γογγύζουμε για τα άλλα πού δεν έχουμε και να ποθούμε διαρκώς κάτι άλλο, κάτι μεγαλύτερο, μένοντας ανικανοποίητοι, αξιολύπητοι, άδειοι. Έτσι όμως υποφέρουμε και δυσκολεύουμε και τούς άλλους. Υπάρχουν άνθρωποι πού αδίκησαν τον εαυτό τους, κατέστρεψαν την οικογένεια τους και την εργασία τους, επειδή είχαν κυριευθεί από το πάθος της ζήλειας. Ενώ άλλοι, πού δεν είχαν εξωτερικά εντυπωσιακά χαρίσματα, προόδευσαν πολύ περισσότερο από κάποιους ικανούς και σπουδαίους, δημιούργησαν πολύ καλύτερες οικογένειες και είχαν ασυγκρίτως ανώτερες επιτυχίες στα παιδιά τους και στις εργασίες τους, επειδή ακριβώς είχαν ταπείνωση.
Επιπλέον ό απόστολος Παύλος μας συνιστά να επιδιώκουμε τα χαρίσματα όχι τα μείζονα, αλλά τα «κρείττονα», τα ωφελιμότερα (Α' Κορ. ιβ' 31). Να επιδιώκουμε δηλαδή την αγάπη, την πίστη, την αγιότητα. Αυτά τα ανώτερα και ωφελιμότερα χαρίσματα ό Θεός τα δίνει σε όλους μας. Και αυτά πρέπει να αξιοποιήσουμε περισσότερο. Διαφορετικά χωρίς τα κρείττονα χαρίσματα, χωρίς την αγάπη για παράδειγμα, γινόμαστε «χαλκός ήχων ή κύμβαλον άλαλάζον» (Α' Κορ. ιγ' 1). Εάν δεν έχουμε αγάπη, γράφει ό καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας, δεν θα μας σώσουν οι διάφορες ικανότητες πού έχουμε. Ή αγάπη επιβάλλει να επιζητούμε τα χαρίσματα, πού ωφελούν τούς άλλους και όχι εκείνα πού διεγείρουν το θαυμασμό των άλλων για μάς.
Επομένως σε τελική ανάλυση αυτό πού προσδιορίζει κυρίως την αξία των χαρισμάτων μας δεν είναι αυτά καθεαυτό τα χαρίσματα αλλά ό τρόπος και ό σκοπός για τον όποιο τα χρησιμοποιούμε. Υπάρχει χάρισμα πού το χρησιμοποιεί κανείς για τον Θεό και τούς αδελφούς του ή αποκλειστικά για τον εαυτό του. Το κάθε χάρισμα λοιπόν πού το αξιοποιούμε για τη δόξα του Θεού, ας φαίνεται στα μάτια των ανθρώπων μικρό, ας μην εντυπωσιάζει. Δεν είναι μικρό. Είναι μεγάλο, διότι μπορεί να μάς ανοίξει τούς ουρανούς και να οδηγήσει στη σωτηρία και μάς και πολλούς άλλους γύρω μας.
Ας προσπαθήσουμε συνεπώς να ανιχνεύσουμε μέσα μας και να βρούμε ποιά χαρίσματα έδωσε ό Θεός σε μάς προσωπικά. Αν αυτά αρχίσουμε να τα καλλιεργούμε με τον καλύτερο τρόπο, τότε θα αλλάξει ή ζωή μας. Αξιοποιώντας ιδιαιτέρως τα συγκεκριμένα χαρίσματα, πού μάς έδωσε ό Θεός, θα δούμε θαυμαστές αλλοιώσεις του Θεού στη ζωή μας- θα γίνουμε καινούργιοι άνθρωποι, πνευματικοί, χαριτωμένοι. Και δοξολογητικά θα ευχαριστούμε τον Κύριο για όλα όσα μάς χάρισε, για όσα γνωρίζουμε και για όσα δεν γνωρίζουμε ακόμη.
Ας κάνουμε επομένως ένα νέο ξεκίνημα. Και οι καρποί θα είναι πλούσιοι και θαυμαστοί. (Από τον "ΣΩΤΗΡΑ")