Leesproblemen en Dyslexie
Verantwoordelijke
IB
Betrokkenen bij opstellen
IB, directie
Interpretatievrijheid
Vast
Geëvalueerd
-
Datum laatste wijziging
Opgesteld maart 2020 en klik HIER
==============================================================================
Doel
Deze kwaliteitskaart is gebaseerd op het Protocol Ernstige Leesproblemen en Dyslexie en het beleid EED van PRIMO. Het geeft inzicht hoe onze school omgaat met leerlingen met ernstige leesproblemen en dyslexie. Op alle scholen van de stichting wordt gewerkt volgens de richtlijnen van de protocollen. De Protocollen Leesproblemen en Dyslexie geven scholen concrete handvatten voor het vormgeven van beleid op het gebied van het signaleren, begeleiden en eventueel doorverwijzen van leerlingen met mogelijk dyslexie. Er zijn protocollen voor de verschillende jaarlagen. Wij maken gebruik van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor het SBO .
Aanpak
Als een leerling uitvalt bij het leesonderwijs en er ontstaat een vermoeden van dyslexie (EED) dient er op school extra ondersteuning te worden geboden op ondersteuningsniveau 2 en 3. Immers hardnekkigheid blijkt als er extra planmatige en intensieve didactische maatregelen zijn geboden die nauwelijks tot resultaat leiden. Onderstaand overzicht geeft de ondersteuningsniveaus weer met de bijbehorende stappen die gezet moeten worden door de school.
Er is sprake van gestapelde ondersteuning: de ondersteuning geboden op niveau twee blijft doorgaan wanneer deze ook op niveau 3 aangeboden wordt.
Ondersteuningsniveau 1: het bieden van goed lees- en spellingonderwijs in de klas.
Hierop wordt in dit document verder niet ingegaan. (Het bieden van verlengde instructie aan instructie zwakke leerlingen valt onder ondersteuningsniveau 1)
Ondersteuningsniveau 2: extra begeleiding in de klas
Het gaat hier om een vorm van begeleiding waarbij extra, aangepaste instructie en begeleide inoefening centraal staat. Dit betekent:
meer instructie, meer leestijd en meer oefentijd
aangepaste instructie in kleinere stappen, extra feedback en gelegenheid tot extra verwerking
gebruik maken van aanvullende materialen uit de lees- en spellingmethode. Eventueel materiaal uit andere methodes. Het verdient aanbeveling om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de methode die in de klas al gehanteerd wordt (Lijn 3, Zo leren Kinderen Lezen en Spellen, Staal)
evaluatie na 10-12 weken (herhaling aan de instructietafel is niet voldoende voor ondersteuningsniveau 2)
Ondersteuningsniveau 2 wordt geboden aan alle leerlingen die niet de basisdoelen halen op de hoofdmeetmomenten en als er sprake is van een onvoldoende beheersing van het beoogde AVI- niveau van dat moment. Als blijkt dat de ondersteuning op niveau 2 onvoldoende vooruitgang heeft opgeleverd wordt naast ondersteuningsniveau 2 ook ondersteuning op niveau 3 aangeboden. Het gaat om leerlingen die < minimum scoren.
Ondersteuningsniveau 3: de gestructureerde interventie
Het gaat hierbij om extra intensieve en systematische aanpak door het inzetten van een specifieke interventie. Leerkracht en IB er stemmen inhoud en aanpak af. Begeleiding mag gegeven worden door een leesspecialist, een RTer, de Intern Begeleider, een leerkracht of onderwijsassistent onder leiding van 1 van eerder genoemde specialisten
Inhoud van de interventie:
zeer intensieve begeleiding met een aanvullend leesprogramma/spellingprogramma of verdere intensivering vanuit de lees- spellingmethode
intensieve en systematische aanpak door het inzetten van een specifieke interventie
3x20 minuten (of in ieder geval in totaal 60 minuten) per week begeleiding
liefst individueel of anders in een groepje van maximaal 4 leerlingen
hulp gericht op de hiaten in de ontwikkeling van vaardigheden van de individuele leerling. Een nulmeting kan bestaan uit een kwalitatieve en kwantitatieve analyse van het leesgedrag met niveautoetsen als AVI, DMT en toetsen voor deelvaardigheden, PI woorddictee, CITO spelling.
hulp is omschreving in een handelingsplan
Geschikte remediërende methoden:
Connect Klanken en Letters (aanvang groep 3): gericht op het verbeteren van het klankbewustzijn, de letterkennis en de elementaire leeshandeling
Connect Woordherkenning (vanaf februari groep 3): gericht op het verbeteren van de woordherkenning van woorden met medeklinkersclusters en meerlettergrepige woorden.
Connect Vloeiend lezen (vanaf groep 4): Leeskilometers maken en het komen tot vloeiendheid. Ter bevordering van deze vloeiendheid wordt gebruik gemaakt van herhaald lezen. Binnen een Connectsessie wordt een tekst meerdere malen gelezen.
Ralfilezen: Ralfi (vanaf groep 5) is een methodiek om de leesvaardigheid te verbeteren bij kinderen, bij wie het lezen niet versnelt of automatiseert. De leerkracht of leesspecialist leest een tekst interactief voor, waarbij gebruik wordt gemaakt van open vragen. De leerlingen wijzen bij. De moeilijke of onbekende woorden uit de vorige sessies kunnen terug komen. Twee moeilijke woorden worden besproken. Daarna lezen de leerlingen de tekst hardop in koor, waarbij de leerkracht of leesspecialist meeleest. Tot slot lezen de leerlingen de tekst in duo's om en om. De leerkracht of leesspecialist loopt rond en observeert.
Om zorg op niveau 3 te waarborgen werken wij met een groeihulpplan voor lezen vanaf groep 2 tot midden groep 6.
Diagnostiek en behandeling door een zorginstituut
Een leerling kan voor vergoed onderzoek en behandeling worden aangemeld als de scores op 3 hoofdmetingen waren:
lezen: V- (min) score of E score (laagste 10 procent) of
Lezen: V score of lage D score (laagste 20%) en Spelling V-(min) score of E score (laagste 10%)
Leerlingen met ernstige lees en spellingproblemen en uitbehandelde EED leerlingen
Voor alle leerlingen met problematieken geldt dat we ondersteuning blijven bieden minstens op niveau 1 en 2 om aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen te kunnen voldoen binnen de verantwoordelijkheden die we als school hebben om passend onderwijs te bieden.
Ouder(s)/verzorger(s)
Twee keer per jaar (januari/februari en juni/juli) worden de didactische vorderingen van een leerling besproken met ouders. Indien er sprake is van een achterstand op lezen en/of spelling wordt dit nadrukkelijk benoemt door de leerkracht. De leerkracht geeft ouders aan welk niveau van ondersteuning aan hun kind geboden wordt. Bij ondersteuningsniveau 3 wordt besproken dat, indien de vooruitgang onvoldoende blijft, er mogelijke en EED traject ingezet gaat worden. Blijkt na twee keer een periode van 12 weken begeleiding dat de vooruitgang van een leerling onvoldoende is dan plant de leerkracht (eventueel met ondersteuning van de IBer) een vervolggesprek met ouders om de aanvraag voor onderzoek naar EED op te starten.
Registratie in ParnaSys
Ondersteuning op niveau 3 wordt door de leerkracht per leerling genoteerd in het Stappenplan protocol leesproblemen en dyslexie. (link werkt niet)
Overige info
Informatie voor ouders/ verzorgers/externen
Vragenlijst ouders m.b.t. onderzoek naar en mogelijk behandeling van Ernstige Enkelvoudige Dyslexie (EED)