ตัวบ่งชี้ที่ 3 การประพฤติตามกฎหมายและจริยธรรม (NCP-3)
หน่วยงานที่รับผิดชอบ : หน่วยจัดการงานทั่วไป, หน่วยทรัพยากรบุคคล, หน่วยยุทธศาสตร์และพัฒนาคุณภาพ
ผู้รับผิดชอบในการรวบรวม : สุพัตรา สุวรรณประเทศ, ปราณี เหมือนสิงห์, พิริญา อินทรกำแหง
โครงสร้าง
กระบวนการ ☑️
ผลลัพธ์
คำอธิบาย
การประพฤติตามกฎหมายและจริยธรรม หมายถึง กระบวนการที่สถาบันดำเนินการตามมาตรฐาน ข้อกำหนด กฏหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ และหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีหรือการ ดำเนินการตามหลักคุณธรรมและความโปร่งใสของการดำเนินงาน และการจัดการข้อร้องเรียน อุทธรณ์ ร้องทุกข์
หลักธรรมาภิบาล หมายถึง การปกครอง การบริหาร การจัดการ การควบคุม ดูแลกิจการต่าง ๆ ให้ เป็นไปในครรลองธรรม โดยยึดตามหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี (Good Governance) 10 ประการ ที่เหมาะสมจะนำมาปรับใช้ในหน่วยงานมี 10 ประการ ดังนี้
1. หลักประสิทธิผล (Effectiveness) คือ ผลการปฏิบัติราชการที่บรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายของ แผนการปฏิบัติราชการตามที่ได้รับงบประมาณมาดำเนินการ รวมถึงสามารถ เทียบเคียงกับส่วนราชการหรือ หน่วยงานที่มีภารกิจคล้ายคลึงกันและมีผลการปฏิบัติงานใน ระดับชั้นนำของประเทศเพื่อให้เกิดประโยชน์สุขต่อ ประชาชนโดยการปฏิบัติราชการ จะต้องมีทิศทางยุทธศาสตร์และเป้าประสงค์ที่ชัดเจนมีกระบวนการปฏิบัติงานและ ระบบงานที่เป็นมาตรฐานรวมถึงมีการติดตามประเมินผลและพัฒนาปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง และเป็นระบบ
2. หลักประสิทธิภาพ (Efficiency) คือ การบริหารราชการตามแนวทางการกำกับดูแลที่ดีที่ มีการออกแบบกระบวนการปฏิบัติงานโดยใช้เทคนิคและเครื่องมือการบริหารจัดการที่ เหมาะสมให้องค์การสามารถ ใช้ทรัพยากรทั้งด้านต้นทุน แรงงานและระยะเวลาให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อการพัฒนาขีดความสามารถในการปฏิบัติ ราชการตามภารกิจเพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกกลุ่ม
3. หลักการตอบสนอง (Responsiveness) คือ การให้บริการที่สามารถดำเนินการได้ภายในระยะเวลา ที่กำหนด และสร้างความเชื่อมั่น ความไว้วางใจ รวมถึงตอบสนองความคาดหวัง หรือความต้องการของประชาชน ผู้รับบริการ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่มีความหลากหลาย และมีความแตกต่าง
4. หลักภาระรับผิดชอบ (Accountability) คือ การแสดงความรับผิดชอบในการปฏิบัติหน้าที่และผลงาน ต่อเป้าหมายที่กำหนดไว้ โดยความรับผิดชอบนั้นควรอยู่ในระดับที่สนองต่อความคาดหวังของสาธารณะ รวมทั้งการ แสดงถึงความสำนึกในการรับผิดชอบต่อปัญหาสาธารณะ
5. หลักความโปร่งใส (Transparency) คือ กระบวนการเปิดเผยอย่างตรงไปตรงมาชี้แจงได้เมื่อมี ข้อสงสัยและสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารอันไม่ต้องห้ามตามกฎหมายได้อย่างเสรีโดยประชาชนสามารถรู้ทุกขั้นตอน ในการดำเนินกิจกรรมหรือกระบวนการต่างๆ และ สามารถตรวจสอบได้
6. หลักการมีส่วนร่วม (Participation) คือ กระบวนการที่ข้าราชการ ประชาชน และผู้มีส่วนได้เสีย ทุกกลุ่มมีโอกาสได้เข้าร่วมในการรับรู้เรียนรู้ ทำความเข้าใจ ร่วมแสดงทัศนะ ร่วมเสนอปัญหาหรือ ประเด็นที่สำคัญ ที่เกี่ยวข้อง ร่วมคิดแนวทาง ร่วมการแก้ไขปัญหา ร่วมในกระบวนการตัดสินใจ และร่วมกระบวนการพัฒนาในฐานะ หุ้นส่วนการพัฒนา
7. หลักการกระจายอำนาจ (Decentralization) คือ การถ่ายโอนอำนาจการตัดสินใจ ทรัพยากร และ ภารกิจจากส่วนราชการส่วนกลางให้แก่หน่วยการปกครองอื่นๆ (ราชการ บริหารส่วนท้องถิ่น) และภาคประชาชน ดำเนินการแทนโดยมีอิสระตามสมควรรวมถึงการ มอบอำนาจและความรับผิดชอบในการตัดสินใจและการดำเนินการให้แก่บุคลากร โดย มุ่งเน้นการสร้างความพึงพอใจในการให้บริการต่อผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้เสียการ ปรับปรุงกระบวนการ และเพิ่มผลิตภาพเพื่อผลการดำเนินงานที่ดีของส่วนราชการ
8. หลักนิติธรรม (Rule of Law) คือ การใช้อำนาจของกฎหมาย กฎระเบียบข้อบังคับในการบริหาร ราชการด้วยความเป็นธรรม ไม่เลือกปฏิบัติและคำนึงถึงสิทธิเสรีภาพของผู้มีส่วนได้เสีย
9. หลักความเสมอภาค (Equity) คือ การได้รับการปฏิบัติและได้รับบริการอย่างเท่าเทียมกัน โดยไม่มี การแบ่งแยกด้านชายหรือหญิง ถิ่นกำเนิด เชื้อชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการ สภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะ ของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม ความเชื่อทางศาสนา การศึกษา การฝึกอบรม และอื่นๆ
10. หลักมุ่งเน้นฉันทามติ (Consensus Oriented) คือ การหาข้อตกลงทั่วไปภายในกลุ่มผู้มีส่วนได้เสีย ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นข้อตกลงที่เกิดจากการใช้กระบวนการเพื่อหาข้อคิดเห็น จากกลุ่มบุคคลที่ได้รับประโยชน์และเสีย ประโยชน์ โดยเฉพาะกลุ่มที่ได้รับผลกระทบโดยตรงซึ่งต้องไม่มีข้อคัดค้านที่ยุติไม่ได้ในประเด็นที่สำคัญ โดยฉันทามติ ไม่จำเป็นต้องหมายความว่าเป็นความเห็นพ้องโดยเอกฉันท์
การประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (Integrity and Transparency Assessment : ITA) เป็นเครื่องมือการประเมินเชิงบวกเพื่อเป็นมาตรการป้องกันการทุจริต และ เป็นกลไกในการสร้างความตระหนักให้หน่วยงานภาครัฐมีการดำเนินงานอย่างโปร่งใสและมีคุณธรรม ซึ่ง ประกอบด้วย 10 ตัวชี้วัด ดังนี้
ตัวชี้วัดที่ 1 การปฏิบัติหน้าที่
ตัวชี้วัดที่ 2 การใช้งบประมาณ
ตัวชี้วัดที่ 3 การใช้อำนาจ
ตัวชี้วัดที่ 4 การใช้ทรัพย์สินของทางราชการ
ตัวชี้วัดที่ 5 การแก้ไขปัญหาการทุจริต
ตัวชี้วัดที่ 6 คุณภาพการดำเนินงาน
ตัวชี้วัดที่ 7 ประสิทธิภาพการสื่อสาร
ตัวชี้วัดที่ 8 การปรับปรุงระบบการทำงาน
ตัวชี้วัดที่ 9 การเปิดเผยข้อมูล
ตัวชี้วัดที่ 10 การป้องกันการทุจริต
เกณฑ์การพิจารณา
รายงานกระบวนการและแสดงหลักฐานผลการดำเนินงานให้ครอบคลุมประเด็นต่อไปนี้
1. ผู้นำประกาศเจตนารมย์ในการประพฤติปฏิบัติตามกฎระเบียบกฎหมายและจริยธรรม และการจัดการ ข้อร้องเรียน อุทธรณ์ ร้องทุกข์
2. ผู้นำมีการกำกับดูแลให้บุคลากรมีการประพฤติตามกฎหมายและจริยธรรม
3. ประเมินการประพฤติตามกฎระเบียบ กฎหมายและจริยธรรมของผู้นำ การกำกับดูแลให้บุคลากรใน องค์กรมีการประพฤติตามกฎหมายและจริยธรรม ครอบคลุมดังนี้
- ดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีหรือการดำเนินการตามหลัก คุณธรรมและ ความโปร่งใสของการดำเนินงาน
- ประเมินการรับรู้ของบุคลากรในเรื่อง การประพฤติปฏิบัติตามกฎระเบียบกฎหมายและจริยธรรม ของผู้นำ
- การจัดการข้อร้องเรียน อุทธรณ์ ร้องทุกข์
4. ทบทวนกระบวนการกำกับให้องค์กรมีการประพฤติ ปฏิบัติตามกฎระเบียบ กฎหมายและจริยธรรม ของผู้นำและบุคลากร การจัดการข้อร้องเรียน อุทธรณ์ ร้องทุกข์และปรับปรุงกระบวนการในข้อ 1 2 และข้อ 3
เกณฑ์การให้คะแนน
ไม่มีหลักฐานการดำเนินการทั้ง 4 ข้อ (0)
มีการดำเนินงานข้อ 1 (3)
มีการดำเนินงานข้อ 1 และ 2 (5)
มีการดำเนินงานข้อ 1 ถึง 3 (7)
มีครบทุกข้อ (10)
หลักฐานอ้างอิง
การประกาศเจตนารมณ์ในการประพฤติปฏิบัติตามกฎระเบียบกฎหมายและจริยธรรม และการจัดการ ข้อร้องเรียน อุทธรณ์ ร้องทุกข์
การนำหลักธรรมาภิบาลหรือการดำเนินการตามหลักคุณธรรมและ ความโปร่งใสของการดำเนินงานไปใช้
ระบบการจัดการข้อร้องเรียน อุทธรณ์ ร้องทุกข์