PEKİŞTİRMELİ SÖZLERİN YAZIMI
***Kelimeleri pekiştirirken kullanılan m-p-r-s sesleri pekiştirmeyi oluşturur. Bazen bunlar yetersiz kalabilir bir de ünlü türetir. Bu kelimeler bitişik yazılır.
Sözlerinin gerçek olmadı apaçık ortada.
Sapasağlam adam göçtü gitti.
Masmavi gökyüzü altında çocuklar gibi şeniz.
Dinlediklerinden sonra kafası karmakarışık oldu. (darmadağın)
SAYILARIN YAZIMI
**Saat, para tutarı, ölçü, istatistik verilere ilişkin sayılarda rakam kullanılır.
Halkın %25’i seçimlerde tercihini yaptı.
Bankanın ilgili hesabına 725 bin lirayı havale ettim.
25,3 kilogram madde ele geçirildi.
Uçak 17.30’da kalkacak.
1995’te liseden mezun oldum.
**Sayı ifadeleri harflerle yazılabilir ve her bir kelime ayrı yazılmalıdır.
Onunla üç ayda bir görüşürüm.
Alfabedeki yirmi dokuz harfin sekizi ünlüdür.
Bu ayın on ikinci günü, doğum günü
**Sayıların yazılışıyla ilgili ayrıntılar
Senet üstünde yazan borç “altıyüzelliTLonikikr.”
Bazı insanlar ellibir oynuyordu.
Tanımadığım insanlarla yüzbir oynamayı sevmiyorum.
Ellinci (50’nci) yılımızda çalışanlarımıza sürpriz hazırladık.
Bu soruşturma 8 milyar 112 milyon dolarlık vurgun ortaya çıkarıldı.
Yarışmada 4’üncü oldu.
Deneme sınavında 2’nci oldu.
KISALTMALARIN YAZILIŞI
**Büyük harflerle yapılan kısaltmalarda noktalama işareti kullanılmaz. Küçük harflerle yapılan kısaltmaların çoğunun sonunda nokta (.) bulunmalıdır.
RTÜK’ün açıklamaları…
TDK’nin çalışanları…
Prof. Dr. Aziz Sancar Nobel ödülünü aldı.
Av. Hasan Bey dışarı çıktı.
İskele Cad., Yalı Sok., 4/16 adresine bu siparişleri ulaştırın.
BOTAŞ’ın UNESCO’ya ASELSAN’da kelime gibi kısaltmalarda kelimenin okunuşuna göre ek gelir.
cm’yi kg’dan mm’den son kelimenin okunuşuna göre ek gelir.
Alm.dan İng.yi cm²ye m²ye
haz. (hazırlayan)
m (metre)
mm (milimetre)
T.C. (Türkiye Cumhuriyeti)
T. (Türkçe)
**Gün ve Ay İsimlerinin, Tarihlerin Yazılışı
Gün ve ay isimleri, özel bir günü karşıladıklarında ve belirli bir tarihi gösterdiklerinde büyük harfle başlar.
Okullar, eylülde açılacak.
Ankara’da mart da soğuk geçer ekim de.
Geçen yıl KPSS 11 Temmuz 2014 Pazar günü yapıldı.
Nisanın ikinci haftası da dâhil olacak bu hesaplamaya.
20 Şubat 1977 Perşembe günün dünyaya geldi.
***Gün sözcüğü Öğretmenler Günü, Anneler Günü gibi özel günleri karşılıyorsa büyük yazılır.
Onunla Nisan 2011’de tanıştık.
19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı ülkenin her yerinde coşkuyla kutlandı.
30 Ağustos 2015
30.08.2015
30/08/2015
30-08-2015
30.VIII.2015
İKİLEMELERİN YAZIMI
***İkilemeyi oluşturan kelimeler -birkaç istisna dışında- ayrı yazılırlar.
Bu kelimeler arasında noktalama işaretleri kullanılmamalıdır.
Sen de yaşadıklarımı az çok biliyorsun.
Saçma sapan konularla karşıma çıkma.
El ele vermişler nereye gidiyorlar? (İç içe-el ele-baş başa)
Sizi böyle gören el alem ne der?
Benimle böyle ileri geri konuşma.
Depodaki öteberiyi gözden geçir. (İsim)
Eve döndü, gelgelelim bizimle henüz konuşmadı.(bağlaç)
Alışverişe çıkınca kendisini iyi hisseder.
Gitgide daha sevimsiz oluyorsun.
***Öteberi / gelgelelim / gitgide / alışveriş***
*Evi altüst etti yine de bulamadı.
*Altı üstü elli kuruş; ne olacak canım, verirsin gider.
* Arkadaşıyla hoşbeş edip hasret giderdi.
* Üstüne fısfıs sıkarak dışarı çıktı.
*Kendi aralarında fıs fıs konuşuyorlardı
* Aldıklarını buzdolabına şipşak yerleştiriverdi.
* Bu akşam menüde cızbız köfte vardı.
YÖN İSİMLERİN YAZILIŞI
***Yön bildiren sözcükler, yer adlarından önce geliyorsa büyük harfle başlar. Kimi durumlarda ad aktarmasıyla kullanılır ve büyük harfle yazılır.
Bugün Batı Ege yağış alacak.
Bugün Egenin batısı yağış alacak.
Kuraklık Doğu Asya’yı zor durumda bıraktı.
Poyraz güneyden mi eser?
Tıp alanında Batı’yla yarışır olduk. (ad aktarması)
***BİRLEŞİK KELİMELERİN YAZILIŞI***
***Yazımı en çok karıştırılan belgisiz kelimeler***
Belgisiz Zamirler
Herhangi herhalde herkes
Her biri—-her bir—-her an—-her yer—-her şey—-her gün—-her zaman
Hiçbir—-hiçbiri—–hiçbir şey
Hiç kimse
Birkaçı—-biraz—-birçok—–birtakım(bazı)—–birbiri
Bir gün—-bir an—–bir yer—–bir şey——-bir sıra——bir zaman (ŞEY)
****BİRLEŞİK KELİMELERİN YAZILIŞI****
*Ses düşmesine uğrayan ya da ses türemesi örneklenen birleşik kelimeler bitişik yazılır.
Kaynana
Hissettim
Seyrederken
Ağlayıverdin
Hastane
*Yardımcı fiiller (etmek, kılmak, olmak, eylemek)
Fark etmek
Ayırt edememiş
Razı olduk
Terk etti
Park etmek
***Kelimelerden her ikisi ya da ikincisi birleşme sırasında anlam değişimine uğradığında bu birleşik kelimeler bitişik yazılır.***
Baharatçıdan keçiboynuzu şurubu ve akşamsefası tohumu aldım.
Baharatçıdan ayrık otu, meyan kökü ile kuş üzümü tohumu aldı.
Oltama takılan karagöz ve kızılkanat ile kafesteki yalıçapkını dikkatini çekti.
Oltama takılan dil balığı ve kafesteki çalı kuşu dikkatini çekti.
Alet çantasından kargaburnu ile bu deveboynu boruyu çıkartmamı istedi.
Yel değirmeninin resmedip toplu iğne ile panoya tutturmamı istedi.
Pastane vitrininde tavukgöğsü ve bülbülyuvası görünce dayanamadım.
Badem yağı ve irmik helvası ile konuklarını ağırladı.
Altıkardeş ve Samanyolu yıldız kümeleri birçok açıdan benzerdirler.
Çoban Yıldızı’nı görelim derken bir gök taşının düşüşüne tanık olduk.
Renk kataloğunda dikkatimi çeken renkler balköpüğü ve vişneçürüğüydü.
Renk kataloğunda dikkatimi çeken renkler bal rengi ve çivit mavisiydi.
Gözündeki itdirseği için hastaneye gitti, kabakulak olduğu ortaya çıktı.
Nakış dersinde balıksırtı ve civankaşı motiflerini gördüler.
Eloğluna güvenemezsin bu işte bir çapanoğlu çıkarsa hiç şaşırmam.(Oğlu ve kızı)
Basımevi ile kahvehane arasındaki yolu kazmışlar.
Çocukların ana dili eğitimi ailede başlar.
Derste dil bilgisi ile ilgili soruları yanıtladık.
Hava yoluyla ulaşım daha güvenli artık.
Çevre yoluyla Kızılay’a inmek artık daha kolay.
**** “alt, üst, üzeri” kelimeleri somut olarak bir yer ismi bildirmediğinde birleşik yazılır. Somut yer ismi olduklarında ayrı yazılırlar.****
Yer altı suları kaynakları bakımından zengin bir ülkedeyiz.
Akşamüzeri bilinçaltının girdaplarına yine kaptırdı kendini.
Bu ilaçları deri altına enjekte etmelisin.
Suçüstü yakalan hırsızlar gözaltına alındı.
***Emir kipiyle ve “r, mez, miş, di” ekleriyle çekimlenen kelimeler bitişik yazılır.
Çekyatın üstündeki yapbozun parçalarını bir kartona tutkal ile yapıştırmış.
Bu varyemez, gökdelenlerin arasında bu köhne gecekonduda yaşıyor.
Hünkarbeğendiyi ve imambayıldıyı burada yemeniz gerekirdi.
Biçerdöverin pazarlığını beni bir dedikoduya çekip oldubittiye getirdiler.
İSTİSNALAR
Başöğretmen Mustafa Bey’e bu dizi için başrol teklif edildi. “başhekim”
Kuzeybatıdan esen bu serin rüzgârlarla bir nefes aldık.
Yükseköğretim Kurulunun aldığı bu kararla birçok öğrenci okuldan uzaklaştı.
Sivrisinek yüzünden tatilimiz ziyan oldu.