YEDİ MEŞALECİLERİN ÖZELLİKLERİ (1928)
Öz şiire dahildir.
Meşale adlı ortak bir dergi çıkarmışlardır. Biri hikayeci altısı şair toplam yedi sanatçı
Cumhuriyet Döneminde bir beyanname ile ortaya çıkan ilk topluluk “Yedi Meşaleciler“dir. Türk edebiyatının ilk edebi topluluğu ise Fecriati’dir
Yedi Meşaleciler memleket edebiyatı anlayışına bir tepki olarak çıkmışlardır. Ayşe, Fatma edebiyatından bıktıklarını belirterek dikkatleri üzerlerine çekmişleridir.
“Beş Hececiler”i kuru ve cansız bir memleket edebiyatı yaptıklarını ileri sürerek eleştirmişlerdir.
Beş Hececiler’in taklidi olmaktan kurtulamamışlardır.
“Canlılık, samimiyet, sürekli yenilik” en önemli prensipleridir.
Şiirlerinde izlenimci bir ressam izi görülür.
Ziya Osman Saba (en etkili isim)
Hece ölçüsü kullanmışlar
Sanat için sanat
Kenan Hulusi Koray tek hikâyecidir.
Sembolizm
Bir gençlik hevesi olarak kalmış, edebiyata bir yenilik getirememişlerdir.
Hedeflerine ulaşamamışlardır.
NOT: Bu topluluk öz (saf) şiir anlayışına dahildir.
Not: Ahmet Haşim, Yahya Kemal de Öz Şiir akımına dahildir
TEMSİLCİLERİ
Cevdet Kudret Solak
Vasfi Mahir Kocatürk
Ziya Osman Saba
Sabri Esat Siyavuşgil
Yaşar Nabi Nayır
Muammer Lütfi Bahşi
Kenan Hulusi Koray
ŞİFRE: CVZ SYMK ceviz saymak
1- Ziya Osman Saba (1901-1957)
Orta halli insanın günlük yaşamını konu alan bir sanat anlayışla yazmaktır.
Grubun şiire en sadık ismidir, bu sanat anlayışla şiir yazmaya devam etmiştir ve grubun en başarılı şairidir.
Yunus Emre ve Mevlana geleneğinin modern çağda sesidir. (Herkesin hoşgörü içinde mutlu olmasını ister.)
Gözlemci ve dışa vurumcudur, insan sevgisi, çocukluk yılları temalarıdır.
Cumhuriyet döneminde ölümü güzel gören ilk sanatçıdır.
Şiir: Nefes Almak, Sebil ve Güvercinler, Geçen Zaman, Çocukluğum
Öykü: Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi (dokuz hikayesini derlediği bu eserinde: bir fotoğrafçıdaki fotoğraflara bakarak sahiplerinin hayatları üzerine hayallere dalışı anlatılır.)
Öykü: Değişen İstanbul
YAŞAR NABİ NAYIR (1908-1981)
1932’de başlayarak “Varlık” dergisini 48 yıl boyunca kendisi çıkarmıştır. Hala çıkmakta olan bu dergi edebiyatımızın en uzun soluklu yayını olmuştur. Dönemin genç şairlerinin tanınmasında önemli bir rol oynamıştır.
Bazac’ın eserleri başta olmak üzere Fransızcadan birçok eser tercüme etmiştir.
Cengiz Aytomatov’un Türkiye’de tanınmasına öncülük etmiştir.
Yayıncılıkla uğraşmıştır.
PEN yazarlar derneğinin başkanlığını yapmıştır.
UNESKO kariyer dergisinde Y. Nabi Nayır’la ilgili makale yazılmıştır.
Şiir: Onar Mısra, Kahramanlar
Öykü: Sevi Çıkmazı, Bu Da Bir Hikâyedir
Roman: Âdem ile Havva, Bir Kadın Söylüyor
Tiyatro: Köyün Namusu, Mete, İnkılâp Çocukları, Beş Devir
SABRİ ESAD SİYAVUŞGİL (1907-1968)
(bilim adamı)
Psikoloji-Fransızca çeviriler yapmıştır.
Psikoloji profesörüdür.
Yazarlığının şairliğinin önüne geçtiğini düşünerek şiir yazmayı bırakmıştır.
Empresyonist bir ressam tutumuyla eşya ve görünüm tasvirlerinde canlı şiirler yazmıştır.
Yedi arkadaşın çıkardığı ortak kitaba 14 şiirle katkıda bulunmuştur.
Şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmıştır.
Şiirlerinde empresyonizmin ve ekspresyonizmin etkileri görülür.
Eserleri:
Şiir: Odalar ve Sofalar
İnceleme: İstanbul’da Karagöz ve Karagöz’de İstanbul, Psikoloji ve Terbiye Bahisler
ODALAR VE SOFALAR
Evler, bir nara benzer,
Nar tanesi, sofalar,
Akşam, yol gibi gezer;
Sükûn, su gibi odalar.
Odada bir pancurun
Sofadadır güneşi;
Camlarda yanan korun
Düşer içime eşi.
Odada yığın yığın
Gölgenin salkımları;
Sofada yalnızlığın
Duyulur adımları.
Oda, içinden duyar
Oluktan düşenleri;
Sofa, geceyi oyar,
Dinler merdivenleri.
Toplar odam kuş gibi
Sofamın lâflarını.
Birer bibloymuş gibi
Süsler boş raflarını.
Beni duvar boyunca
Bir kum gibi ufalar
Odam uyku dolunca
Uyumayan sofalar.
KENAN HULUSİ KORAY (1906-1944)
İçlerinde tek hikâye yazarıdır.
Şiir yazmamıştır.
Halkı, işçiyi ve köylüyü konu edinmiştir.
Cumhuriyet döneminde korku hikâyeleri yazan ilk sanatçı
Kenan Hulusi Koray’ın özgün yanı olarak görülen korku türüne ilişkin ise üç hikayesi vardır:
“Tuhaf Bir Ölüm“, zor durumdaki hastalara kan vermesi ile tanınan Hüseyin’in ölümüyle başlıyor.
Vampir mit’ine bir gönderme gibidir “Gece Kuşu” hikayesi. Bir doktorun ağzından iletilir olup bitenler.
“Kavaklıkoz Hanında bir Vaka”, korku türündeki hikayelerin en başarılısı. Kenan Hulusi, bir hanı ürkütücü bir atmosfere büründürüyor. Dışarıdaki şiddetli tipiden bile daha soğuk bir havası var hanın. Loş ışıklar, taş duvarlar, sürekli harlatılması gereken ateş, koridordan gelen ayak sesleri ve hanın geçmişindeki kötü vakalar, ister istemez ölümcül bir olayın gerçekleşeceğine ilişkin beklenti yaratıyor okuyucuda. Krishnamurti’nin vurguladığı gibi, “sözcükler korkuyu çağırıyor”….
OSMANOFLAR: Kenan Hulusi, bu romanda bir Türk ailenin 20. yüzyılın başlarında yaşadığı etnik sıkıntıları ele almıştır.
Osmanoflar Kenan Hulusi Koray’ın yayımlanmış tek romanıdır.
Osmanoflar romanı Bulgaristan’da Karnabad bölgesinde iki yüz yıldan beri yerleşmiş köklü bir ailenin son dönemlerini anlatır.
Osmanof romanı aynı zaman ayrıntılı psikolojik tahlillerin yapıldığı eserlerden biridir. Romanın karakterleri olan Osmanof ailesinin bireyleri çeşitli olaylar karşısında verdikleri tepkilerle dikkati çekerler.
Hikâye: BİR YUDUM SU, BAHAR HİKÂYELERİ, SON ÖPÜŞ, BİR OTELDE YEDİ KİŞİ
Roman: OSMANOFLAR
VASFİ MAHİR KOCATÜRK (1907-1961)
(araştırmacı)
Tarihi konular
Epik şiir, Kahramanlık, Edebiyat Antolojisi
Vatan, millet sevgisi, ulusal bilinç, kahramanlık, fedakârlık şiirleriyle tanınmıştır.
**Yedi Meşalecilerde vatan, millet, kahramanlık gibi konuları işleyen tek şair.
Liseler için edebiyat kitabı yazmıştır.
Şiir: Tunç Sesleri, Geçmiş Geceler, Bizim Türküler, Ergenekon, Dağların Derdi
Oyun: On İnkılâp, Yaman, Sanatkâr
Derleme: Divan Şiiri Antolojisi, Tekke Şiiri Antolojisi, Saz Şiiri Antolojisi
CEVDET KUDRET SOLOK (1907-1992)
(grubun en yaşlısı)
Kötümser ve araştırmacı
Kendi yaşamını anlatmıştır.
Ziya Osman Saba’dan sonra şiire sadık kalan isimdir.
Tiyatro araştırması yapıyor.
Karagöz, roman ve hikâye incelemeleriyle edebiyat tarihi alanında çalışmıştır.
Şiir: Birinci Perde
Tiyatro: Tersine Akan Nehir, Rüya İçinde Rüya, Danyal ve Sara, Kurtlar
Roman: Sınıf Arkadaşları, Havada Bulut Yok, Karıncayı Tanırsınız (Süleyman’ın Dünyası) Adlı Bir Üçlemedir.
İnceleme: Karagöz, Türk Hikâye ve Roman Antolojisi, Ortaoyunu, Örnekleriyle Edebiyat Bilgileri
Öykü: Sokak
Dilleri Var Bizim Dile Benzemez: Cevdet Kudret’in denemelerini topladığı önemli bir eseridir.
Çeşitli yazılarının bulunduğu kitap:
MUAMMER LÜTFİ BAHŞİ (1903-1947)
ŞİİR KİTABI ÇIKARMAMIŞTIR.
(eseri yok)