ลุ่มชนเผ่าไทยทรงดำในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์นั้นมีการอาศัยอยู่ในพื้นที่ชนบทและบางส่วนของพื้นที่อำเภอเมืองและอำเภอใกล้เคียง โดยเฉพาะในเขตที่มีภูมิประเทศเป็นพื้นที่ราบและพื้นที่เชิงเขา ซึ่งชุมชนเหล่านี้ยังคงรักษาประเพณีและวิถีชีวิตดั้งเดิมของตัวเอง เช่น การทำเกษตรกรรมในแบบดั้งเดิม การใช้เครื่องมือการเกษตรพื้นบ้าน และการแต่งกายที่มีลักษณะเฉพาะตัว การดำรงชีวิตของกลุ่มชนเผ่าไทยทรงดำในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์เน้นไปที่การเกษตรกรรมเป็นหลัก โดยมักปลูกข้าว ผัก ผลไม้ และทำสวนในพื้นที่ที่เหมาะสม นอกจากนี้ยังมีการเลี้ยงสัตว์ เช่น หมู ไก่ และวัว เพื่อใช้ในการบริโภคและการค้าขายภายในชุมชน