ประวัติสุมนมาลาการ

>>> หน่วยที่ 8 พุทธสาวก พุทธสาวิกา และชาวพุทธตัวอย่าง

สาระการเรียนรู้

เรื่อง  ประวัติสุมนมาลาการ

ภาพที่ 8.4 สุมนมาลาการ ผู้สละชีวิตเป็นพุทธบูชา

ที่มา : จิตราภรณ์ บัวจำรัส, 2551.

            นายสุมนมาลาการ เป็นชาวเมืองราชคฤห์ เข้ามีหน้าที่นำดอกมะลิวันละ 8 ทะนาน ไปถวายพระเจ้าพิมพิสารแต่เช้าตรู่ทุกวัน ได้ทรัพย์วันละ 8 กหาปณะ ต่อมาเช้าวันหนึ่ง ขณะที่เขากำลังถือดอกไม้จะเข้าประตูเมือง พระพุทธเจ้าเสด็จออกบิณฑบาตพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์ ทรงเปล่งพระรัศมีด้วยพุทธานุภาพอันยิ่งใหญ่ เขาเห็นอัตภาพของพระพุทธเจ้าแล้วเกิดความเลื่อมใส พลางคิดว่า ถึงแม้จะถูกพระราชาเมื่อไม่ได้รับดอกไม้จะฆ่าเราหรือขับไล่เราออกจากเมืองก็ตาม เราก็จักบูชาพระพุทธเจ้า จึงนำดอกไม้ที่จะถวายพระราชาทั้ง 8 ทะนานบูชาพระพุทธเจ้า

            เมื่อถวายแล้วได้มีความปลาบปลื้มปิติยินดีเป็นยิ่งนักและได้ตามเสด็จพระพุทธเจ้าไปหน่อยหนึ่งแล้ว ก็ถือกระเช้าเปล่าเดินกลับบ้านไปด้วยสีหน้าอันเอิบอิ่ม

            เมื่อถึงบ้าน นายสุมนมาลาการได้เล่าเรื่องที่ตนได้นำดอกไม้บูชาพระพุทธเจ้าให้ภรรยาฟัง ถูกภรรยาซึ่งเป็นหญิงไม่มีศรัทธาในพระพุทธศาสนาด่าว่าเขาว่าจักนำความพินาศมาให้ตระกูลและรีบนำความเข้ากราบทูลพระราชา และทูลความที่ตนไม่เห็นดีเห็นงามด้วย ฝ่ายพระเจ้าพิมพิสาร พระองค์ทรงเต็มเปี่ยมด้วยศรัทธาในพระพุทธศาสนา เมื่อได้สดับดังนั้น ทรงทราบว่าหญิงนี้เป็นผู้ไม่มีศรัทธา จึงทรงทำเหมือนกับทรงกริ้ว แล้วรีบเสด็จไปเฝ้าพระพุทธเจ้า ถวายบังคมแล้วตามเสด็จไป

             พระพุทธเจ้าเมื่อจะทรงประกาศเกียรติคุณของนายมาลาการให้ปรากฎแก่มหาชนทั่วไป จึงประทับที่พระลานหลวงไม่เสด็จเข้าไปในพระราชวัง พระราชาได้ถวายภัตตาหารแด่พระพุทธเจ้าและภิกษุสงฆ์ ตามส่งพระพุทธเจ้าเสด็จกลับวัดเวฬุวันแล้ว จึงมีรับสั่งให้นายสุมนมาลาการเข้าเฝ้า เมื่อนายสุมนมาลามาเข้าเฝ้าแล้ว พระเจ้าพิมพิสารตรัสยกย่องสรรเสริญเขาว่าเป็นมหาบุรุษ แล้วพระราชทานสิ่งของ 8 ชนิด ได้แก่ ช้าง ม้า ทาส ทาสี เครื่องประดับ นารี อย่างละแปด และทรัพย์อีก 8 พันกหาปณะ และบ้านส่วยอีก 8 ตำบล ตกเย็นวันนั้น พระภิกษุทั้งหลายพากันสนทนาในโรงธรรม กล่าวถึงเรื่องการบูชาพระพุทธเจ้าของนายสุมนมาลาการแล้วได้รับของพระทาน 8 อย่างจากพระเจ้าพิมพิสาร พระพุทธเจ้าเสด็จมาตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย บุคคลทำกรรมใดแล้วไม่เดือดร้อนในภายหลัง เป็นผู้เอิบอิ่ม มีความสุขใจ นั่นแหละเรียกว่า กรรมดี

คุณธรรมที่ควรถือเป็นแบบอย่าง

 1. เป็นผู้มีความศรัทธา นายสุมนมาลาการ เป็นอุบาสกที่ควรเป็นแบบอย่างแก่พุทธศาสนิกชน ท่านได้เสียสละชีวิตเพื่อบูชาพระพุทธเจ้า นั่นคือ สละชีวิตเพื่อทำความดี รักษาความดีเอาไว้ แม้ชีวิตจะหาไม่ก็ตาม

 2. เป็นผู้ประกอบกรรมดี เมื่อเขาจะทำการบูชาพระพุทธเจ้าด้วยดอกไม้ แต่เกิดความลังเลว่า หากเรานำดอกไม้นี้ถวายพระพุทธเจ้า อาจถูกพระราชาฆ่าหรือขับไล่ออกจากเมือง แต่พระราชาทรงประทานทรัพย์เพียงพอแก่การเลี้ยงชีพเท่านั้น

แหล่งอ้างอิง

จรัส พยัคฆราชศํกดิ์และกวี อิศริวรรณ. หนังสือเรียนสาระการเรียนรู้พื้นฐาน พระพุทธศาสนา ช่วงชั้นที่ 4 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : วัฒนาพานิช, 2548

วิทยา ปานะบุตร. คู่มือเสริมการเรียนรู้ด้วยตนเอง ช่วงชั้นที่ 4 สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เพิ่มทรัพย์การพิมพ์, 2548

วิทย์ วิศทเวทย์ และเสถียรพงษ์ วรรณปก . พระพุทธศาสนา ม.6. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์, 2550.

สุมนมาลาการ. ( ม.ป.ป.) ที่มา : จิตราภรณ์ บัวจำรัส, 2551.