สาระการเรียนรู้_5-3

สาระการเรียนรู้

เรื่อง มงคลชีวิต

มงคลชีวิต 38 มีผู้รู้หลายท่านกล่าวว่า มงคล คือทางก้าวหน้า ความสุข ความเจริญ สำหรับพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ 2525 ให้ความหมายไว้ว่า มงคล คือเหตุที่นำมาซึ่งความเจริญ คำว่า มงคลชีวิต จึงมีความหมาย คือเหตุแห่งความสุขและความเจริญก้าวหน้าของชีวิต เป็นสูตร ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงไว้เป็นข้อควรประพฤติปฏิบัติ ซึ่งมีอยู่ 38 ประการด้วยกัน

มงคล เหตุแห่งความเจริญก้าวหน้า ความเจริญก้าวหน้ามี 4 ประการ คือ

1. ความเจริญก้าวหน้าด้วยสรรพสมบัติทั้งหลายทั้งมนุษย์สมบัติทิพย์สมบัติ และนิพพานสมบัติ

2. ความเจริญก้าวหน้าด้วยปัญญา อันเป็นเครื่องทำลายอุปสรรคของชีวิตและความชั่วความบาปต่าง ๆ

3. ความเจริญก้าวหน้าด้วยความดีงาม ทั้งทางกาย วาจา ในเบื้องต้น เบื้องกลาง และเบื้องสูง

4. ความเจริญก้าวหน้าด้วยประโยชน์ทั้ง 3 คือ

1) ประโยชน์ในโลกนี้ คือโลกมนุษย์

2) ประโยชน์ในโลกหน้า คือสวรรค์

3) ประโยชน์อย่างยิ่ง คือ พระนิพพาน

เมื่อเราประพฤติปฏิบัติตามมงคลทั้ง 38 ประการนี้ แม้เพียงมงคลในมงคลหนึ่งก็ตาม ก็ได้ชื่อว่าประกอบเหตุอันทำมาซึ่งความเจริญก้าวหน้าทั้ง 4 ประการนี้ ทำให้เราสามารถบำเพ็ญประโยชน์ทั้งแก่ตนเอง แก่ครอบครัวสังคม และแก่ชาวโลกได้เต็มที่

เหตุที่ต้องเรียนมงคลสูตร

มีสิ่งที่น่าคิดประการหนึ่งคือ การเกิดมาเป็นคน เพียงแค่ศึกษาหาความสูงๆเพื่อให้มีสติปัญญาที่จะทำมาหากินได้สะดวกสบายโดยไม่ติดขัดเท่านี้ยังไม่พอ ยังไม่แน่ว่าจะหาความสุขได้ เพราะความรู้ที่มีอยู่ในโลกทั่วไปเป็นความรู้เพื่อเลี้ยงปากท้อง คือส่วนที่เป็นทางกาย แต่ส่วนที่เป็นใจยังไม่มีอะไรไปเลี้ยงเนื่องจากคนเรา มีส่วนสำคัญอยู่ 2 ส่วน คือกายและใจ ในเมื่อกายต้องการอาหารเพื่อไปเลี้ยงให้พ้นจากความหิว ทำให้ร่างกายเกิดความเจริญเติบโต ใจก็เป็นเช่นเดียวกันต้องการ อาการคือ ธรรมะมาหล่อเลี้ยงเพื่อเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวให้พ้นจากความโลภ โกรธ หลง และเพื่อยกระดับจิตใจของเราให้สูงขึ้น จะได้พบกับความสุขควบคู่ไปกับการ ประกอบอาชีพเพื่อทำหากิน

ด้วยเหตุนี้เราจึงต้องมาเรียนธรรมะโดยเฉพาะเรื่องมงคลสูตร เพราะไม่เพียงมีความสำคัญดังกล่าว ยังง่ายต่อการทำความเข้าใจและการนำไปปฏิบัติใช้ อีกด้วย

มงคลชีวิตที่กำหนดให้เรียนในระดับนี้ ได้แก่

v ความเพียรเผากิเลส

v การประพฤติพรหมจรรย์

v การเห็นอริยสัจ

v การบรรลุนิพาน