Gelendel

HISTORISCH:

In Gelendel ontstond in de Middeleeuwen een dubbel aaneengegroeid driehoekig schapenkraalplein. Deze driehoek was in verschillende weiden verdeeld, waar de boeren hun schapen op verzamelden en lieten grazen. Na de achteruitgang van de schapenteelt werd er op de zuidwestelijke helft van het perceel een kapel en een schuttersboom opgericht.

Op de noordoostelijke helft kwam ca. 1600 een met water omringde gehuchtschans. Op een kaart die dateert omstreeks 1768 is de schans duidelijk te herkennen. Ze is vierkantig en heeft langs oost- en westzijde hoekbastions.

Op de Ferrariskaarten (1771-1778) is nog een gedeelte van de omgrachting zichtbaar, alsook is de wip van de Gilde Sint Antonius aanwezig. Op de latere Atlas der Buurtwegen (1841) is nog de volledige omgrachting zichtbaar, met langs de westelijk zijde de toegang tot de schans.

In 1841 was het eigendom van Pierre Joseph Hensemans, professor in Leuven.

Momenteel is het driehoekig perceel nog steeds zichtbaar. De watergracht van de schans werd in 1979 gedicht en de kapel werd in 1977-1978 heropgebouwd voorzien van een lindeboom en zitbank, omringd door een palmenhaag.

Kadastraal: Sectie a, 778h2, benaming perceel: Plein van Gelendel.

KARTOGRAFISCH: (Google+)

• Uittreksel uit het kaartenboek van de abdij van Tongerlo: weliswaar net in de plooi van de kaart, maar duidelijk zichtbaar: schans met 4 bastions.

• Uittreksel uit de Atlas der Buurtwegen. Ook hier is nog een volledige omgrachting weergegeven.

• Satellietbeeld : het lijkt alsof er in het akkerland nog verkleuringssporen zijn van de vroegere grachten.

• Uittreksel uit het digitaal kadasterplan (2012). De bedoelde schans bevond zich op percelen: 778h2 en 798l. Alle verwijzingen naar de voormalige schans zijn hier verdwenen.