Hoolsterberg

ALGEMEEN:

Straat: Vloedstraat, Eikestraat

Oppervlakte: ca 70a.

Waterbevoorrading: grondwater + gracht (?)

Oudste vermelding: Oprichtingsjaar:

Terreinkenmerken:

Lambertcoördinaten: X: Y:

HISTORISCH:

Het Balens kadasterplan van 1811 geeft in HooIsterbergen een meer uitgebreid bewoningspatroon dan voor het gehucht Hoolst, dat zich situeerde rond de watermolen.

De versterking lag tussen de huidige Eikstraat, Heikestraat en Vloedstraat. Het schansperceel is momenteel nog herkenbaar aan de perceelsvorm waarvan de oppervlakte nagenoeg 70 are bedroeg.

De wateraanvoer naar de schans gebeurde, zeer waarschijnlijk, langs een gracht die het laaggelegen driehoeksplein van Scheps ontwaterde naar de Grote Nete. Het grachtenplan werd, van het genoemd Balens kadasterplan 1811, overgebracht op de huidige tekening. De afvoer gebeurde langs een andere gracht die nabij de schans nog een tweede loop ontvangt, ter hoogte van de Heikestraat en die zorgt voor de afwatering van de Hermanshoeven.

Boringen op het schansterrein wezen duidelijk de diepte van de gracht aan. Deze lag op ongeveer 2.50 meter onder het maaiveld terwijl de vaste bodem op het schansperceel zelf, slechts 50 cm bedroeg. Het grondwaterpeil kwam onder het schansterrein voor op 1.40 meter. De boringen werden uitgevoerd in de zomer van 1994, die uitzonderlijk droog was. De schansgrachten schenen dus steeds met grondwater te zijn gevuld.

De schansgrachten werden pas in 1896 gedicht (Minuten Kadaster Mol. 1896 nr 32).

TOPONYMIE:

KARTOGRAFISCH: (Google+)

  • Kadasterplan 1811.
  • Overname van het huidige kadasterplan
  • Uittreksels uit de Atlas der Buurtwegen: Links de ligging tov. het gehuchtcentrum Hoolsterberg, rechts de situering tov. het nabijgelegen Scheps (met tevens weergave van de watermolen van Scheps).
  • Satellietbeelden. Overzicht van de omgeving. Detailopname
  • Uittreksel uit het digitaal kadasterplan (2012). De voormalige schans bevond zich op de percelen: 857b, 857c, 858 b. Er is geen rechtstreekse verwijzing meer naar de vroegere schans.
Digitaal kadasterplan

BIBLIOGRAFIE & INFO:

  • Frans Peeters, Staf Sannen en Martin Ver Bruggen, "Schansen in de voogdij Mol-Balen-Dessel", Heemkundige Kring Balen VZW, 1995.