Brasel

HISTORISCH:

De geschiedenis van de Boeretang vindt haar informatie in de rentmeestersrekeningen van 1406 waarin sprake is van de toelating anno 1370 door de hertogin van Brabant aan dame Hesemans gegeven om "de bekemolen" van Dessel te bouwen. Hierbij werd tevens in de Voogdij het alleen-recht gegeven voor het slaan van smout.

Zeventiende eeuwse documenten vermelden eigenaars van een reeks gronden, alsook van een molen en woonst ter streke van wat later als de Boeretang wordt aangeduid. Tevens wordt beweerd (en tegengesproken) dat de Boeretang ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) als schans zou opgericht zijn voor de inwoners van het gehucht Brasel. De oprichting van het hoevecomplex gebeurde alleszins op een -zowel economisch als defensief- strategische plaats: in een vruchtbaar, drassig gebied én op het kruispunt van belangrijke verbindingswegen naar de naburige dorpen.

Pas vanaf 1672 duiken in documenten concrete gegevens op betreffende de bebouwing van de site: in een lastencohier is er sprake van een “huys, schuere ende hoff”. De eerste naamvermelding van de hoeve zelf dateert van 1681. Hoeve en molen werden toen apart verpacht.

De publicaties waarnaar wordt verwezen achten het zeker dat de inderdaad oudere site hetzij het deel van de hoeve, hetzij het deel van de slagmolen werden gebruikt als toevluchtsoord. Mogelijk kan er op dit vlak een vergelijking worden gemaakt met de Bolderbergse winning in Zolder.

In 1715 kopen P. Van Baelen-Hannes de Boeretang via een lening van de abdij van Tongerlo. Aangezien zij de schulden niet konden betalen verkreeg Tongerlo opnieuw het beheer over de hoeve en landerijen. In 1747 herstelde Tongerlo de toen erg vervallen gebouwen met materialen afkomstig van één hunner hoeven in Millegem (Taxandria, 1933 nr 4).

In 1763 werd de Boeretang gekocht door F.B. Beltens welke de totaal versleten slagmolen herstelde in 1767. Op het einde van de 18de eeuw was de Boeretang tevens een afspanning. Wegens haar gunstige ligging aan het kruispunt van drukke wegen deed er menig bezoeker zijn opwachting.

In 1831 schreef Hendrik Conscience er zijn roman "Rikke-Tikke-Tak".

In 1910 is de hoeve in het bezit van Maria van Mol en in 1966 werd de slagmolen afgebroken en vervangen door een boerderij. De oude hoeve werd tot in 1989 nog uitgebaat als landbouwbedrijf.

KARTOGRAFISCH: (Google+)

• Kadastraal plan uit 1811 met inkleuringen.
• Weergave van de Boerentangsite in de Atlas der Buurtwegen. Op beide kaarten staat de molen (op de Witte Nete) mee afgebeeld.
• Uittreksel uit het digitaal kadasterplan (2012). De voormalige schans betrof de percelen: 1366b, 1369d, 1368a.