Uhin-higidura

Uhin-higidura dimentsio batean. Ekuazioa. Magnitudeen definizioa. Hedapen abiadura. Zeharkako uhinak eta luzetarako uhinak bereiztea. Adibideak.

Uhin-higidura: hedatzen den perturbazio bati espazioan uhin-higidura deitzen zaio, energia garraiatzen du , ez materia. Partikula batek bibratu egiten du eta bere ondoan dagoenei bibratu eragiten die, euren oreka-posizioaren inguruan.

Adibidez; soinua, argia, olatuak, lurrikarak…

Uhinak hedatu daitezke materialekin eta materialik gabe (argia bezala).

Uhin motak:

• • Mekanikoak edo materialak: Material bat behar dute hedatzeko eta Em garraiatzen dute.Adibidez: soinua, sokan, uretan.

  • Elektromagnetikoak: Ez dute materialik behar eta energia em garraiatzen dute: mikrouhinak, irrati-uhinak, argia..

Hedapen norabideari erreparatuz gero:

• • Luzetarakoak. hedapenak eta partikulen bibrazioak norabide bera dute, adibidez soinua.

  • Zeharkakoak: hedapena eta partikulen bibrazioa perpendikularrak dira. Elektromagnetiko guztiak eta mekanikoak solidoetan soilik (sokan adibidez)

Hedatzen diren dimentsio kopuruaren arabera:

• • Dimentsiobakarrak: Batean, sokan.

  • Bidimentsionalak: bitan, planoan: uretan

  • Tridimentsionalak: hirutan, espazioan: soinua.

Uhin harmonikoak (HHS)

Uhin sinplenak dira, soka batean ikus daitezkeenak, dimentsiobakarrekoak. Bere ekuazioa:

y (x,t) = A sin (ω t - kx +ϕ)

y: elongazioa

A: amplitudea (elongazio maximoa)

ω: Maiztasun angeluarra [ rad/s], oszilazio kopurua 2denboran

f: maiztasuna: segundo batean oszilazio kopurua.  f= 1/T

ϕ: hasierako fasea

k: uhin kopurua

v : hedapen abiadura

v: bibrazio abiadura dy/dt= - A cos(ωt - kx + ϕ)