Schoensmeer

Schoensmeer &, schoenpoets of schoencrème is een soort was om leren schoenen e.a. producten te onderhouden. Door schoensmeer te gebruiken zal het leer niet uitdrogen en de levensduur verlengen. Smeer de crème op het schone en droge leer. Laat het wat intrekken, en boen het dan op een doek zodat het gaat glanzen.

Zwarte schoensmeer kan je maken:

klop een ei en voeg daar 1 eetlepel azijn,2 eetlepels bier en 1 lepel roet aan toe. Goed mengen. Doe er eventueel een paar druppels koffie bij om de schoencrème extra glans te geven.

Of neem een derde plantaardige olie, een derde azijn en een derde deel stroop. Voor zwart smeer hier nog wat roet aan toevoegen.

Of gebruik bijenwas. Door te wrijven wordt die warm en dringt in het leer. Olie en vet kan je ook gebruiken.

Met de binnenkant van bananenschil (merg) kan je schoenen (lederwerk, zilverwerk, meubels ed.) door in- en opwrijven doen glanzen.

De schoenlappersplant (& Bergenia cordifolia, doorlevend) heeft was in de bladeren die vroeger door schoenmakers werd gebruikt om schoenen op te poetsen.

Zijn schoenen eetbaar?

Dan eet ik mijn schoenen op:

wordt gezegd als men er van overtuigd is dat iets niét zal gebeuren.

In The Gold Rush (1942) zie je hoe Charlie Chaplin voor Thanksgiving meesterlijk zijn rechterschoen klaarmaakt en oppeuzelt. (Hij was gemaakt van drop.) Ook in stripverhalen zwiert een zwerver nogal eens een schoen in de kookpot. Kan het? Al zeker niet voor synthetisch leder en rubberen of kunststof zolen.

Leder wordt gemaakt van huid. Dierenhuid is perfect eetbaar. We eten het van gevogelte, en als zwoerd van spek en gekookte ham. Het verschil tussen huid en leer: de behandeling om te verduurzamen. Dat gebeurt tegenwoordig meestal industrieel en chemisch. En daarna wordt het ook nog geverfd, en waterdicht gemaakt. En gepoetst. De promoterm ‘natuurlijk’ leder slaat op de huid, over de bewerking en producten krijg je geen info. Dus minsten moeilijk te verteren. Meestal giftig. Afgeraden.

Van belegerde mensen en ronddobberende schipbreukelingen zijn er verhalen over leer eten. Of de energie die je nodig hebt om het gerecht klaar te maken (wassen, snijden kauwen) en deels te verteren opweegt tegen de verkregen geringe voedingswaarde is twijfelachtig. Wel aannemelijk is dat leder kauwen helpt tegen het hongergevoel.

Gekookte gefrituurde varkenshuid (ook kip, schaap of rund) krijgt namen als pork rinds of cracklings, in Midden & Z.-Am, chicharrón (knabbelspek) en in Slavische staten: škvarky.

Ik vond nog dat een leather jacket eetbaar is! Dat ging over de Oligoplites saurus (vis).

¯ 'De eerste dagen zullen de schoenen nog wel wat knellen.'

'Geeft niet, ik draag ze toch pas volgende week!'

JW van Besouw