Fototoxische planten
Fototoxische & planten en stoffen
Het bekendste voorbeeld is reuzenberenklauw (Zie Ä Observeren om te leren). Chemische stoffen, in dit geval furocoumarine, reageren onder invloed van licht (UV)en zorgen voor huidirritatie (rode huid, jeuk, uitdroging, schilfering) of zelfs tweedegraads brandwonden. Vermijd contact. Te laat? Vermijd dan licht en zon. Was de huid langdurig) met lauw sop en spoel overvloedig met water.
Ook andere planten hebben fotosensibiliserende stoffen die fytofotodermatitis veroorzaken. De impact is individueel verschillend, en ook afhankelijk van huidtype (en gevoeligheid, behandelingen), geneesmiddelen ed. Licht verandert de chemische samenstelling van de stoffen. De chemische processen kunnen verhitting en een toxisch effect teweeg brengen.
Naast reuzenberenklauw kunnen ook (in mindere mate) andere schermbloemigen voor hinder zorgen: engelwortel, kervel, pastinaak, selderij, dille, lavas, peterselie, anijs. (Ik heb hier zelf nooit last van gehad. Misschien huidtype afhankelijk?) Soms zijn het vooral de etherische oliën die voldoende fototoxische stof bevatten, zoals bij engelwortel (wortelolie), komijn of wijnruit. Of peterselie (bladolie).
Vaak vermeld worden duizendblad (Achillea millefolium), duizendknoop (Persicaria), fluweelboom (Rhus), grote engelwortel (Angelica archangelica), pruikenboom (Cotinus coggygria), vuurwerkplant (Dictamnus albus), wijnruit (Ruta graveolens), wisselbloem (Lantana camara), wonderboom (Ricinus communis).
Evenals Sint-Janskruid (Hypericum perforatum) dat anthracinonderivaten bevat.
En boekweit (Fagopyrum esculentum) door de fagopyrine die het heeft.
Ook citrusvruchten, vooral koud geperst, zoals citroen, limoen, zure sinaasappel, mandarijn, pompelmoes en bergamot kunnen irriteren.
De nu verboden houtconserveringsmiddelen carbolineum en creosoot waren ook zeer fototoxisch. Zelf zonnebrandfilters met oxybenzone zijn riskant! Voor medicijnen die je gebruikt lees je best eens goed de bijsluiter.
¯ Als iets gratis is (op internet) ben je zelf het product (dat wordt verkocht).
Roger Halbheer