Verplanten

Bomen (ver)planten: (zon) oriëntatie & respecteren

Hierover vind ik zeer weinig info. Maar ik wil wel enkele verhalen en argumenten oplijsten die aangeven dat het zinvol kan zijn om op de boom vooraf de noord-zuid richting aan te duiden (krijt, geknoopt lint..) en die bij het planten te behouden.

De jaarringen van een boom zijn zelden perfect rond over 360°. Daar zal een reden voor zijn. De elfjarige zonnecyclus (minima en maxima van zonneactiviteit) is terug te vinden in de groeiringen. Tijdens maxima zijn de ringen dikker. Ook de oriëntatie kan hierin een rol spelen. Door de groeirichting aan te houden verstoor je de groeiwijze zo weinig mogelijk. De zonnekant zal zich beter gewapend hebben tegen hitte-invloed, terwijl de schors aan de regenkant ingesteld is op vocht. Brede jaarringen krijg je in een droge regio bij natte jaren, en in een koude regio bij warme seizoenen.

Bomen neigen naar het licht en structureren hun takken en bladeren op de best mogelijke manier om zoveel mogelijk zonlicht op te vangen voor hun fotosynthese. Als je de kruin verdraait, verstoor je deze efficiëntie.

Door zich in de mate van het mogelijke in een nieuwe optimale richting te oriënteren kan er torsie in de sapkanalen ontstaan. Hierdoor vernauwen de kanalen, hetgeen nadelig kan zijn voor de groei.

Ik neem aan dat deze bezwaren ernstiger gaan doorwegen naarmate de boom ouder is bij het verplanten. Misschien is dat gewoon de praktische wijsheid die schuilt in de wijze spreuk over het verplanten van oude bomen?

Oude bomen verplant men niet...

Betekent dat je oudjes niet meer moet verhuizen, dat overleven ze niet.

Voor bomen geldt dat ook. Hoewel we tegenwoordig wel middelen hebben om dat toch met succes te doen. Probleem is dat de kluit vaak onhandelbaar groot is, en dat je graafmachines, kranen en vrachtwagens nodig zal hebben. Maar het kan dus wel. Mits ook het nodige voorbereidende werk.

Bepaal eerst hoe groot de kluit zal worden. Vergis je niet, een boom met een kluit van bv. 60 cm is al loodzwaar. Die kan je in je eentje niet verplaatsen. Stel, we nemen een boompje van een jaar of 7, met een kluit van 70 cm.

Graaf rond de stam een diepe geul, zodat je een schijf krijgt van 50 tot 70 cm. Alle wortels zijn dan doorgestoken. Probeer ook op een diepte van 50 cm in de richting van de stam zoveel mogelijk wortels door te snijden. (Ä Zie ook: luchtsnoei.)

Vul de geul met compost en zand, los materiaal. Hierin kan de boom nieuwe worteltjes vormen. Die zijn nodig voor een goede hergroei op de nieuwe standplaats. Laat die geul niet uitdrogen.

Volgend jaar graaf je rond de oude geul de aarde weg. Graaf en wrik de boom los, met behoud van zoveel mogelijk wortels. Net onder de stam zitten waarschijnlijk de dikste en sterkste wortels. Snoei ook de kruin evenredig flink in.

Pak de kluit goed in, zodat de aarde niet van de wortels breekt (en daardoor ook wortels afbreekt). Als het kan met luchtig weefsel dat er (gedeeltelijk) rond kan blijven zitten.

En probeer dan de boom met kluit in het nieuwe plantgat vast te zetten.

¯ De meest geschikte tijd om een boom te planten is twintig jaar geleden.

De beste tijd daarna is nu. Chinees spreekwoord