Hoofdstuk 04. Bewustzijn en zijn lagere vorm
Swami: O, U is gekomen! Ik heb lang gekeken of U gekomen was. Ik wist dat U iemand bent die stipt komt. Blij U te zien.
Toegewijde: Wat ik verder ook zou negeren, zou ik Uw bevel negeren, Swami? Sterker nog, ik kijk reikhalzend uit naar de zestiende van elke maand om U te ontmoeten. Welk groter geluk kan ik krijgen? Welk beter voedsel kan ik nemen?
Swami: Heel goed! Dergelijk geloof (sraddha) en toewijding (bhakthi) zijn grote hulp op het ware pad. Hoeveel vreugdevoller is het om het ware, betekenisvolle en heilige doel te bereiken, beter dan slaap te verliezen en voedsel te verwerpen in het vruchteloze najagen van vluchtige wereldse bezigheden! Laat dat nu terzijde. Wat wilt U? Spreek, laat me zien.
Toegewijde: Swami, vorige maand zei U iets over bewustzijn (chit), en U was blij te kunnen zeggen dat U er deze maand meer over zou uitleggen. Sindsdien tel ik de dagen die voorbijgaan, zodat ik het van U kan weten. Eindelijk is de dag aangebroken. Vertel me er alstublieft over.
Swami: Heeft U begrepen wat er tot nu toe is verteld? Begrijpen betekent niet alleen maar overvallen! Heeft U door oefening en ervaring in gedachten, woord en daad, en met volledige gelijkmoedigheid, de ware aard van de wereld gerealiseerd, dat de wereld onwerkelijk is?
Toegewijde: Alleen door dat te begrijpen, nietwaar, Swami, kan men ooit ondergedompeld raken in gedachten aan Sai, de Heer, en alle andere activiteiten en plichten opgeven? Als ik niet zoveel had begrepen, zou ik deze kostbare tijd hebben verspild.
Swami: Goed, mijn beste zoon! Wat zou de boer verdrietig zijn als de zaden die hij plantte niet zouden ontkiemen en een oogst zouden opleveren! Dat geldt ook voor mij als de zaden van ware wijsheid die ik zaai niet als goede jonge boompjes opkomen en geen goede oogst opleveren. Aan de andere kant, als ze goed groeien en een oogst van gelukzaligheid (ananda) als vrucht dragen, wat ben ik dan gelukkig! Dat is Mijn eten. Dit is de onbaatzuchtige dienst (seva) die U mij zou moeten bewijzen. Er is niets hoger dan dit. Zonder de goede en ware woorden, die ter wille van U zijn gesproken, weg te gooien, als U ze in praktijk brengt en er vreugde uit haalt, is de essentie van die vreugde mijn voedsel. Als U aldus naar mijn woorden handelt en ze in praktijk brengt, zal ik U graag meer vertellen, hoeveel dingen U ook vraagt. Als het gezegde mag verslechteren zonder dat het in gebruik wordt genomen, als mensen mij komen vragen om te spreken en nog eens te spreken, wat valt er dan te zeggen? Als iedereen begint te oefenen, zoals U doet, zal de wereld geen problemen hebben; onwaarheid zal zich niet manifesteren.
Toegewijde: Swami! De genade van de Heer is de basisbehoefte om de goddelijke woorden in praktijk te brengen, net als voor al het andere. Zonder dat kan er niets gebeuren. Het is altijd aanwezig, zoals U zei. Net zoals de zon verborgen is door mist, kan genade belemmerd worden door de duisternis van ‘ik’ en ‘mijn’. Maar deze kunnen worden overwonnen door oefening en discipline. Dat is de reden waarom het, als we de betekenis van wat we horen en volgen goed begrijpen, zo gemakkelijk is. Dit is mijn ervaring; Ik weet het niet van anderen.
Swami: Zeker, zeker. Wat U zegt klopt. U heeft het goed begrepen. Als er verschillende interpretaties worden gegeven, zonder de betekenis te begrijpen, wordt de werkelijkheid vervormd. En als er een verkeerd gevoel aan wordt toegeschreven, vervalst het de Werkelijkheid. Maar als het duidelijk wordt begrepen, wordt de praktijk gemakkelijk. Denk hier eens over na. Worden ze allemaal tegelijkertijd geboren? Sterven ze allemaal tegelijk? Op dezelfde manier zal de hoogste wijsheid op verschillende tijdstippen in deze of gene persoon aan het licht komen. Als men lied na lied blijft zingen, leert men muziek. Dus ook als ik spreek en blijf spreken, zal iedereen de Werkelijkheid begrijpen. Het is niet mijn missie om te zwijgen omdat mensen het niet begrijpen. Aan hen moet het één, twee keer en indien nodig vaker worden meegedeeld.
Toegewijde: Swami, we zijn als brokken ijzer; de Heer is als de magneet. Beide zijn gerelateerd aan elkaar. Maar als dat stuk ijzer veranderd moet worden in een gebruiksvoorwerp in Gods handen, moet het verhit worden in het vuur van angst en geslagen worden door de hamer van pijn, zodat het kan gehoorzamen en reageren. Dus om van brokken ijzer zoals wij instrumenten te maken, moet U veel moeite doen. U heeft gezegd dat dit Uw missie is. Vertel me nu alstublieft over bewustzijn (chit), waar U vorige maand over sprak.
Swami: Ja. Bewustzijn heeft een andere naam: puur bewustzijn (suddha sathwa). Het is net zo tegengesteld aan het onzuivere bewustzijn als kennis (vidya) is aan onwetendheid (a-vidya). Onzuiver bewustzijn is net zo inherent aan het zuivere als duisternis inherent is aan licht. Omdat er veel woorden worden gesproken, raak niet in de war, mijn lieve zoon! Kennis-onwetendheid, wijsheid-domheid (jnana-ajnana), puur-onzuiver bewustzijn – duiden allemaal op hetzelfde idee, niet op verschillende. Ik zal U nog een vraag stellen. Heeft U het woord gehoord dat het tegenovergestelde is van ‘natuur (prakriti)’?
Toegewijde: Ik heb het gehoord, Swami. Toen ik grammatica studeerde, leerde ik dat het tegenovergestelde van prakriti vikriti is.
Swami: Wat betekent vikriti?
Toegewijde: Vikriti betekent veranderd, getransformeerd, afgeleid (vikara). Agni (vuur) is het origineel; aggi, het afgeleide woord. Zo is ook jama afgeleid van yama (beheersing van de innerlijke zintuigen), janna van yajna (ritueel), enzovoort.
Swami: Zo staat ook de natuur van de Heer (prakriti) bekend als kennis (vidya), en de afgeleide of lagere vorm ervan (vikriti) staat bekend als onwetendheid (a-vidya). Want kennis of puur bewustzijn (suddha-sathwa), onwetendheid (a-vidya) of onzuiver bewustzijn is de lagere vorm.
Toegewijde: Hoe komt dat, Swami? Kennis (vidya) straalt in de Heer en onwetendheid (a-vidya) is alleen zichtbaar vanwege kennis. Dat wil zeggen dat het universele kosmische principe in de Heer ligt, en dit principe zelf lijkt van individu tot individu verschillend te zijn; de verschijning van individuen wordt veroorzaakt door de uiterlijke kenmerken van naam en vorm. Deze kracht van onwetendheid (a-vidya-sakthi) manifesteert zich ook als een onafscheidelijke entiteit. Want de Heer is het enige bestaan. Daarom is dat ene bestaan de basis voor het universele en het bijzondere, zowel voor de totaliteit als voor de schijnbare delen. Dit is Uw bedoeling, nietwaar, Swami?
Swami: Daarom wordt de Heer waarheid (sathya) en Brahman genoemd. Deze waarheid is ondeelbaar (akhanda). Het is non-duaal (a-dwaitha). Het kent geen einde. In de Upanishads wordt deze waarheid, die wordt geassocieerd met de ongemanifesteerde kracht van illusie (maya-sakthi), het Volle (Purna), ‘Dat (Adah)’ genoemd. De waarheid die verband houdt met de gemanifesteerde kracht van illusie wordt het Volle (Purna) genoemd, “Dit (Idam)”. Dit is het geheim van de Upanishadische mantra “Purnamadah Purnamida …”.
Toegewijde: O, wat een voortreffelijk onderwijs! Net alsof U een vrucht in de hand geeft, geschild en klaar om te eten! Deze gemanifesteerde totale kosmos (purna) kwam voort uit de volheid (Purna) van de ongemanifesteerde, ondeelbare Werkelijkheid – dit is waar U over sprak, nietwaar?
Swami: Om deze reden zeggen we Vasudevas-sarvamidam, Sarvamkhalvidam Brahma, enzovoort. De woorden Vasudeva en Brahma zijn verschillend, maar er is helemaal geen verschil in betekenis. Heeft U begrepen?
Toegewijde: Het lijkt allemaal op nectar, Swami. Maar tot nu toe heeft U me niet verteld wie ik ben.
Swami: Dit is voorlopig genoeg. Volgende maand zal ik uw twijfels oplossen met illustratieve voorbeelden. Begrijp goed wat er is verteld. Oefening; vergeet het niet en leg opzij. Mediteer erover. Nou, U kunt nu met verlof gaan.