🩺 SBAR – Chuẩn hóa giao tiếp trong bệnh viện để nâng cao chất lượng và an toàn người bệnh

🔹 Thực trạng cần nhìn nhận

Trong môi trường bệnh viện, mỗi ngày có hàng trăm, hàng nghìn thông tin được truyền đạt giữa các nhân viên y tế:  giữa bác sĩ và điều dưỡng, giữa điều dưỡng với nhau, giữa các khoa phòng, hay giữa các tua trực.

Thế nhưng, thông tin sai lệch, thiếu sót hoặc truyền đạt không rõ ràng lại là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sai sót chuyên môn, chậm xử trí và giảm an toàn người bệnh.

Không ít tình huống đáng tiếc xảy ra chỉ vì:

• Người báo cáo nói không rõ trọng tâm, người nghe không nắm được ý chính;

• Bàn giao thiếu thông tin quan trọng;

• Báo cáo khẩn nhưng không theo trình tự, khiến người tiếp nhận không đánh giá được mức độ nguy cấp;

• Mỗi cá nhân lại có cách nói, cách trình bày khác nhau, không có ngôn ngữ chung.

Chính sự thiếu chuẩn hóa trong giao tiếp này khiến cho chuỗi an toàn người bệnh bị gián đoạn, ảnh hưởng đến chất lượng điều trị và hiệu quả phối hợp giữa các thành viên trong nhóm chăm sóc.

🔹 Cần một “ngôn ngữ chung” trong giao tiếp chuyên môn

Để khắc phục thực trạng trên, nhiều hệ thống y tế trên thế giới – và cả trong nước – đã áp dụng mô hình SBAR như một chuẩn mực giao tiếp an toàn giữa nhân viên y tế.

SBAR giúp mỗi cuộc trao đổi trở nên ngắn gọn, rõ ràng, có cấu trúc và có hành động tiếp theo, thay vì truyền đạt rời rạc hoặc cảm tính như trước đây.

💬 SBAR là gì?

SBAR là viết tắt của 4 bước:

• S – Situation (Tình huống): Nói rõ vấn đề đang xảy ra.

• B – Background (Bối cảnh): Tóm tắt các thông tin liên quan.

• A – Assessment (Đánh giá): Nêu nhận định chuyên môn.

• R – Recommendation (Đề xuất): Đưa ra hướng xử trí hoặc yêu cầu hỗ trợ.

🧩 1. Situation – Nói rõ tình huống đang xảy ra

Bắt đầu bằng việc giới thiệu nhanh và cụ thể:

“Em là điều dưỡng Lan ở khoa Hậu sản. Em đang gọi báo về bệnh nhân Nguyễn Thị A, 32 tuổi, sau sinh thường được 2 giờ, hiện đang ra máu nhiều, mạch 110 lần/phút, huyết áp 85/60.”

→ Giúp người nghe nắm được ngay vấn đề chính cần xử lý, không mất thời gian vòng vo.

🧩 2. Background – Cung cấp bối cảnh liên quan

Trình bày tóm tắt các thông tin quan trọng:

“Bệnh nhân không có bệnh nội khoa trước đó, sinh thường, mất máu khoảng 200ml, đã được tiêm oxytocin sau sổ nhau.”

→ Giúp người nghe hiểu nền bệnh lý và hoàn cảnh dẫn đến tình huống hiện tại.

🧩 3. Assessment – Nêu đánh giá của bản thân

“Em nghi ngờ bệnh nhân đang băng huyết sau sinh do đờ tử cung, hiện tử cung mềm, không co tốt.”

→ Thể hiện sự chủ động, phân tích và trách nhiệm chuyên môn của người báo cáo, chứ không chỉ “chuyển thông tin”.

🧩 4. Recommendation – Đưa ra đề xuất cụ thể

“Em đề nghị bác sĩ xuống đánh giá ngay, đồng thời cho truyền dịch nhanh, chuẩn bị oxytocin truyền tĩnh mạch và catheter tiểu để theo dõi lượng nước tiểu.”

→ Là phần kết nối hành động – giúp thông tin không chỉ được nghe, mà còn được phản hồi và xử lý.

🌟 Lợi ích của SBAR

• Chuẩn hóa giao tiếp:
  Mọi nhân viên, ở bất kỳ vị trí nào, đều có cùng “ngôn ngữ chung” khi báo cáo, bàn giao hay hội chẩn.

• Giảm sai sót và tăng an toàn:
  Trình tự rõ ràng giúp tránh bỏ sót thông tin quan trọng, giảm nhầm lẫn trong xử lý.

• Tăng hiệu quả làm việc nhóm:
  Người nghe hiểu nhanh, người nói trình bày mạch lạc, tiết kiệm thời gian trong tình huống khẩn cấp.

• Nâng cao văn hóa chất lượng:
  SBAR không chỉ là kỹ thuật, mà còn thể hiện thái độ chuyên nghiệp, trách nhiệm và tôn trọng đồng nghiệp, hướng đến mục tiêu chung là an toàn và hài lòng của người bệnh.

❤️ Thông điệp

“SBAR không chỉ là kỹ thuật giao tiếp, mà là biểu hiện của văn hóa chất lượng, văn hóa tôn trọng và tinh thần trách nhiệm trong mỗi lời nói của người thầy thuốc.”

“Một bệnh viện có giao tiếp chuẩn SBAR là một bệnh viện có văn hóa chất lượng vững chắc. Ở đó, mọi lời nói đều có trách nhiệm, mọi thông tin đều được truyền đi an toàn, và mọi hành động đều hướng đến mục tiêu cao nhất – an toàn cho người bệnh.”