Mga Alituntunin sa Pamamahagi ng mga polyeto,
aklat o anumang babasahin sa Iglesia
Panimula
Ang Sabbath ay isang banal na araw na iniutos ng Diyos upang maging panahon ng kapahingahan, pagsamba, at espirituwal na paglago. Gayunpaman, may mga tanong kung naaangkop ba o hindi ang pamamahagi ng polyeto, tracts, at iba pang nakaimprentang babasahin sa araw na ito. Upang maunawaan ang isyung ito, ating susuriin ang tatlong mahahalagang bahagi:
1 Ipinagbabawal ba ang pamamahagi ng babasahin sa araw ng Sabbath?
2 Ano ang ginawa ng mga unang Adventista patungkol sa pamamahagi ng babasahin sa Sabbath?
3 Ano ang tamang alituntunin sa pamamahagi ng mga ito upang manatili sa diwa ng Sabbath?
Sa pagtalakay sa mga bahaging ito, ating titingnan ang Biblia, Spirit of Prophecy (SOP), at Shepherd’s Rod (SRod) upang matiyak na ang ating pananaw ay batay sa kalooban ng Diyos at sa tamang prinsipyo ng pananampalataya.
1. Ipinagbabawal ba ang Pamamahagi ng Babasahin sa Sabbath?
May mga nagtatanong kung ang pamamahagi ng polyeto o tracts ay isang paglabag sa Sabbath, sapagkat maaaring ituring itong isang gawain o labor.
Ngunit ayon sa Biblia at SOP, hindi ipinagbabawal ang paggawa ng mabuti sa araw ng Sabbath:
“Matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng Sabbath.” (Mateo 12:12)
Sa halip na tingnan ito bilang isang karaniwang gawain, dapat itong maging bahagi ng espirituwal na gawain sa pagpapalaganap ng ebanghelyo. Kaya't ang tanong ay hindi lamang kung maaari o hindi, kundi paano ito dapat isagawa nang may paggalang sa kabanalan ng Sabbath.
2. Ano ang Ginawa ng mga Unang Adventista Patungkol sa Pamamahagi ng Babasahin sa Sabbath?
Ang mga unang Adventista, kabilang na si Ellen G. White at ang kanyang mga kasamahan, ay ginamit ang mga babasahin bilang isang pangunahing paraan ng ebanghelismo. Sa ilang mga pagkakataon, sila ay namahagi ng babasahin sa Sabbath, ngunit sa maingat at mahinahong paraan, na hindi nagiging sagabal sa pagsamba o nagpapakita ng komersyalismo.
“Ang gawain ni Cristo sa pangangaral ng ebanghelyo at pagpapagaling ng may sakit ay lubos na kaayon ng kautusan.” (Desire of Ages, p. 204)
Sa kasaysayan, ang mga Adventista ay hindi nagbebenta ng aklat sa Sabbath, ngunit sila ay nagbabasa, nag-aaral, at namamahagi ng mga babasahin bilang bahagi ng kanilang espirituwal na gawain.
3. Ano ang Tamang Alituntunin sa Pamamahagi ng Babasahin sa Sabbath?
Upang ang ating pamamahagi ng babasahin sa Sabbath ay manatiling alinsunod sa diwa ng araw na ito, dapat nating sundin ang ilang mahahalagang alituntunin:
✔ Panatilihin ang Kabanalan ng Sabbath – Iwasan ang paggawa nito sa paraang tila isang negosyo o pangkaraniwang gawain.
✔ Gawing Bahagi ng Pagmimisyon – Huwag ipilit sa mga hindi interesado, kundi ibahagi ito sa mga taong handang tumanggap ng katotohanan.
✔ Iwasan ang Pagbebenta – Huwag gamitin ang Sabbath para sa anumang transaksyong may kaugnayan sa pananalapi.
✔ Mamahagi Nang May Paggalang – Iwasan ang paggambala sa pagsamba at gawin ito nang may panalangin.
✔ Gamitin ang Sabbath sa Pagbabasa at Pag-aaral – Hikayatin ang iba na magbasa at magnilay sa mga espirituwal na aklat.
Sa liwanag ng Biblia, SOP, at SRod, makikita natin na ang pamamahagi ng babasahin sa Sabbath ay hindi ipinagbabawal, ngunit ito ay dapat gawin sa paraang nagpaparangal sa Diyos at hindi lumalabag sa diwa ng banal na araw na ito. Ito ay dapat maging isang bahagi ng espirituwal na gawain sa pagpapalaganap ng katotohanan at hindi isang karaniwang gawain o negosyo.
Nawa’y bigyan tayo ng karunungan ng Diyos upang maipamahagi ang Kanyang salita sa tamang paraan, nang may kabanalan at pagpapakumbaba.
Unang Bahagi
Usaping Espiritwal Tungkol sa Pamimigay ng mga Babasahin sa Araw ng Sabbath
Ang Sabbath ay isang banal na araw na itinakda ng Diyos para sa kapahingahan at espirituwal na pagninilay-nilay. Ito ay isang araw ng pagsamba, pagtigil mula sa makamundong gawain, at paglapit sa Diyos. Subalit, ito rin ay isang araw ng paggawa ng mabuti, gaya ng itinuro ni Cristo:
“Matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng Sabbath.” (Mateo 12:12).
Dahil dito, lumilitaw ang tanong: Maaari bang mamahagi ng mga trakt, polyeto, o aklat sa Sabbath? Ang ilan ay nangangamba na ito ay maaaring maging isang uri ng gawain na sumasalungat sa diwa ng Sabbath, habang ang iba naman ay naniniwalang ito ay bahagi ng paggawa ng mabuti at pagpapalaganap ng ebanghelyo.
Mahalagang unawain na ang Biblia, ang Spirit of Prophecy (SOP), at ang Shepherd’s Rod ay hindi nagbabawal sa libreng pamamahagi ng babasahing espirituwal sa araw ng Sabbath. Gayunman, may malinaw na prinsipyo na dapat sundin upang hindi malabag ang kabanalan ng araw na ito. Ang maling paraan ng pamamahagi—gaya ng pagbebenta ng babasahin o paggawa nito sa paraang tila isang pangkaraniwang gawain—ay maaaring magdulot ng pagsuway sa utos ng Diyos.
Sa pagtalakay natin sa isyung ito, ating suriin ang mga alituntuning nakasulat sa Kasulatan, sa mga sinulat ni Ellen G. White, at sa mga aral ng Shepherd’s Rod upang makita ang tamang balanse sa pagitan ng pagpapalaganap ng katotohanan at pangangalaga sa kabanalan ng Sabbath.
Nawa'y ang ating pag-aaral ay magdulot ng kaliwanagan at mas malalim na pag-unawa sa tamang paraan ng paglilingkod sa Diyos sa araw na Kanyang itinalaga bilang isang banal na kapahingahan.
Ipinagbabawal ba ang pamamahagi ng babasahin tulad ng trakt, polyeto, at aklat sa Sabbath ayon sa Biblia, Spirit of Prophecy (SOP), at Shepherd’s Rod (SRod)?
Ang Biblia, ang Spirit of Prophecy (SOP), at ang Shepherd’s Rod (SRod) ay hindi tahasang nagbabawal sa pamamahagi ng mga trakt, polyeto, o aklat sa araw ng Sabbath. Gayunpaman, dapat isaalang-alang ang mga prinsipyo tungkol sa tamang pagdiriwang ng Sabbath.
1. Mga Prinsipyo ng Biblia sa Pagdiriwang ng Sabbath
Ang ikaapat na utos ay nagsasaad:
“Alalahanin mo ang araw ng Sabbath upang ipangilin ito. Anim na araw kang gagawa at iyong gagawin ang lahat ng iyong gawain:
Ngunit ang ikapitong araw ay Sabbath ng Panginoon mong Dios: huwag kang gagawa ng anomang gawa...” (Exodo 20:8-10).
Itinuro ni Cristo na ang Sabbath ay isang araw ng awa at paggawa ng mabuti:
“Matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng Sabbath.” (Mateo 12:12).
Ang pamamahagi ng babasahing pang-espirituwal ay maaaring ituring na paggawa ng mabuti, sapagkat ito ay bahagi ng gawain ng ebanghelyo. Gayunman, dapat tiyakin na ang paraan ng pamamahagi ay hindi nagiging isang porma ng paggawa na sumasalungat sa kabanalan ng Sabbath.
2. Ang Payo ng Spirit of Prophecy (SOP) Tungkol sa Gawain sa Sabbath
Nagbigay ng maingat na gabay si Ellen G. White patungkol sa gawain sa
Sabbath:
“Kinakailangan na ang ating mga kapatid ay kumilos nang may pag-iingat, upang walang pagkakataon na maibigay sa ating mga kaaway na usigin tayo sa pagsuway sa Sabbath. Ang araw na ito ay alaala ng Dios, at ito ay dapat ipangilin nang banal.”
(Testimonies for the Church, Vol. 9, p. 238).
Ngunit pinalalakas din niya ang loob ng mga mananampalataya na gumawa ng gawaing pangmisyon sa Sabbath:
“Ang gawaing pangmisyon ay dapat gawin sa araw ng Sabbath... Ipaabot ang liwanag nang malinaw at maliwanag. Sino ang magiging tagapagdala ng liwanag para sa Dios? Hindi natin dapat itago ang ating liwanag kundi hayaan itong magliwanag upang maliwanagan ang lahat ng ating makakasalamuha.” (Evangelism, p. 243).
- 4 -Ang pamamahagi ng babasahin na nag-aakay sa mga tao kay Cristo ay maaaring ituring na bahagi ng gawaing pangmisyon, hangga't ito ay hindi nagiging kalakalan o nakakasira sa diwa ng Sabbath.
3. Ang Pananaw ng Shepherd’s Rod sa Gawaing Sabbath
Itinaguyod ni Victor Houteff, ang may-akda ng Shepherd’s Rod, ang kabanalan ng Sabbath ngunit hinihikayat din ang ebanghelismo:
“Ang unang tungkulin ng isang Kristiyano ay ipakilala si Cristo sa mga tao... at ipahayag ang mga banal na prinsipyo ng ebanghelyo.”
(The Symbolic Code, Vol. 1, No. 9, p. 7).
Bagaman hindi niya direktang tinalakay ang pamamahagi ng trakt sa Sabbath, ang kanyang diin sa gawain ng ebanghelyo ay nagpapahiwatig na ito ay maaaring katanggap-tanggap kung ginagawa alinsunod sa mga prinsipyo ng Sabbath.
Konklusyon: Ipinagbabawal ba Ito?
Batay sa Biblia, SOP, at SRod, ang pamamahagi ng mga trakt, polyeto, o aklat sa Sabbath ay hindi ipinagbabawal, kung:
Ginagawa ito nang may paggalang sa kabanalan ng Sabbath. Hindi ito kasama sa anumang pagbebenta o komersyal na transaksyon. Isinasagawa ito nang may paggalang at hindi bilang isang pangkaraniwang gawain ng negosyo.
Ito ay alinsunod sa prinsipyong itinuro ni Cristo na gumawa ng mabuti sa araw ng Sabbath.
Ikalawang Bahagi
Paano Isinagawa ng mga Unang Adventista ang Pamamahagi ng Babasahin sa Araw ng Sabbath?
Ang mga unang Adventista, kabilang si Ellen G. White at ang kanyang mga kasamahan, ay aktibong nagpakalat ng ebanghelyo sa pamamagitan ng babasahin. Narito ang ilang tala mula sa kanilang kasaysayan:
1. Pagpapalaganap ng Katotohanan sa Pamamagitan ng Babasahin
Ayon kay Ellen G. White, ang pagpapalaganap ng mga babasahin ay isang mahalagang bahagi ng gawain ng iglesia:
“Dapat ipalaganap ang katotohanan sa pamamagitan ng mga polyeto at aklat, upang makarating ito sa maraming tahanan. Ang gawaing ito ay bahagi ng pangangaral ng ebanghelyo.” (Colporteur Ministry, p. 4).
Sa madaling salita, ang pamamahagi ng babasahin ay isang paraan upang maabot ang maraming tao, kabilang ang mga hindi makakapunta sa mga pagtitipon sa iglesia.
2. Ang Pamamahagi ng Babasahin sa Sabbath
Bagamat ang pagbebenta ng aklat at trakt sa Sabbath ay hindi pinahihintulutan, ang libreng pamamahagi ng mga ito ay hindi ipinagbabawal. May mga pagkakataon kung saan ang mga Adventista ay namahagi ng mga babasahin sa Sabbath bilang bahagi ng kanilang gawain sa ebanghelyo.
Si Ellen White mismo ay nagsulat tungkol sa kahalagahan ng pagbibigay ng babasahin sa tamang paraan:
“Sa araw ng Sabbath, maaari tayong gumawa ng gawaing pangmisyon sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga babasahin na naglalaman ng liwanag ng katotohanan.” (Evangelism, p. 245).
Sa ilang mga okasyon, ang mga Adventista ay nagbigay ng trakt sa mga taong dumadalo sa kanilang mga pulong o sa mga interesado sa katotohanan, lalo na kung ito ay bahagi ng isang espirituwal na gawain.
3. Pag-iwas sa Komersyal na Aspeto ng Pamamahagi
Si Ellen G. White ay mariing tumutol sa pagbebenta ng mga babasahin sa Sabbath:
“Hindi tayo dapat magbenta ng mga aklat o polyeto sa Sabbath, sapagkat ito ay isang banal na araw at hindi dapat gamitin para sa paggawa ng negosyo.” (Testimonies for the Church, Vol. 6, p. 359).
Ngunit nilinaw niya na ang libreng pagbibigay ng mga babasahin bilang bahagi ng ministeryo ay hindi kasama sa pagbabawal na ito.
4. Ang Pagkilos ng mga Colporteur sa Sabbath
Ang mga colporteur (mga nagbebenta ng aklat) ay mahigpit na sinabihan na huwag magnegosyo sa Sabbath. Ngunit sila ay hinihikayat na gamitin ang araw na ito sa espirituwal na gawain, kabilang ang:
Pagtuturo sa mga tao gamit ang mga aklat na kanilang ibinebenta sa ibang araw.
Pamamahagi ng babasahing libre sa mga taong bukas sa mensahe.
Pakikilahok sa gawain ng iglesiang lokal, tulad ng pagbibigay ng patotoo o pag-aaral ng Biblia.
Buod
Ang mga unang Adventista ay hindi ipinagbawal ang pamamahagi ng babasahin sa Sabbath, hangga't ito ay:
✔ Ginagawa nang may paggalang sa kabanalan ng Sabbath.
✔ Hindi bahagi ng pagbebenta o komersyal na gawain.
✔ Layunin nitong magdala ng espirituwal na liwanag sa iba.
✔ Isinasagawa sa tamang paraan, tulad ng pagbibigay ng mga libreng polyeto sa mga interesado.
Ikatlong Bahagi
Mga Payo o Alituntunin sa Pamimigay ng Babasahin sa Araw ng Sabbath
Praktikal na Payo sa Pagpapamigay ng Babasahin sa Sabbath
Maaari kang magbigay ng libreng babasahin sa mga taong interesado sa katotohanan.
Iwasan ang aktibong pangangarok o pagbebenta ng aklat sa Sabbath.
Mas mainam kung ang pamamahagi ay bahagi ng isang espirituwal na gawain, tulad ng isang evangelistic meeting o Bible study.
Kung magbibigay ka ng trakt sa isang tao, maaari mo itong ipaliwanag saglit upang magkaroon ng interes sa pagbabasa.
Mga Alituntunin sa Pamamahagi ng mga Nakaimprentang Babasahin sa Araw ng Sabbath
Ang pamamahagi ng mga nakaimprentang babasahin sa araw ng Sabbath ay maaaring maging makapangyarihang paraan upang maikalat ang katotohanan, ngunit ito ay kailangang gawin sa paraang nagpaparangal sa kabanalan ng araw na ito. Narito ang ilang alituntunin batay sa Biblia, sa Spirit of Prophecy (SOP), at sa Shepherd’s Rod (SRod), upang matiyak na ang gawaing ito ay nananatiling alinsunod sa utos ng Diyos na panatilihing banal ang Sabbath.
1. Panatilihin ang Kabanalan ng Sabbath
✔ Siguraduhin na ang pamamahagi ng babasahin ay hindi nagdudulot ng hindi kailangang paggawa o komersyal na aktibidad.
✔ Iwasan ang pamamahagi ng literatura sa paraang tila isang transaksyong pangnegosyo.
✔ Ituon ang pangunahing layunin sa pagsamba, espirituwal na pagbubulay- bulay, at ebanghelismo.
“Anim na araw kang gagawa at iyong gagawin ang lahat ng iyong gawain: Nguni’t ang ikapitong araw ay Sabbath sa Panginoon mong Dios: sa araw na ito’y huwag kang gagawa ng anomang gawa...” (Exodo 20:9-10).
2. Gawing Bahagi ng Gawain ng Pagmimisyon ang Pamamahagi ng Babasahin
✔ Gamitin ang nakaimprentang babasahin upang suportahan ang mga pag- aaral ng Biblia, talakayan sa Sabbath School, o mga gawaing pang- ebanghelyo.
✔ Mamigay lamang ng literatura sa mga may interes o bukas na tumanggap nito.
✔ Kung maaari, ipaliwanag nang maikli ang nilalaman ng materyal upang maunawaan ng tatanggap ang layunin nito.
“Matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng Sabbath.” (Mateo 12:12).
“Ang gawain ni Cristo sa pangangaral ng ebanghelyo at pagpapagaling ng may sakit ay lubos na kaayon ng kautusan.” (Desire of Ages, p. 204).
3. Iwasan ang Pagbebenta o Pagtutulak ng Interes na Pangkomersyal
❌ Huwag magbenta ng mga aklat, polyeto, o iba pang nakaimprentang babasahin sa araw ng Sabbath.
❌ Iwasan ang anumang transaksyong may kinalaman sa pananalapi na may kaugnayan sa pamamahagi ng literatura sa Sabbath.
✔ Kung kinakailangan, isaayos ang bentahan o donasyon bago o pagkatapos ng Sabbath.
“Alisin ninyo rito ang mga bagay na ito! Huwag ninyong gawing bahay- kalakal ang bahay ng aking Ama!” (Juan 2:16).
“Ipinakita sa akin ng Panginoon na ang gawaing pangkalakalan ay hindi dapat isinasagawa sa ating mga institusyon sa araw ng Sabbath.”
(Testimonies for the Church, Vol. 7, p. 106).
4. Mamahagi ng Literatura Nang May Paggalang at Pagpapakabanal
✔ Ibahagi ang mga babasahin nang may panalangin at paggalang, siguraduhing ang pangunahing layunin ay akayin ang mga kaluluwa kay Cristo.
✔ Iwasang maging sanhi ng pagkagambala o makasira sa daloy ng pagsamba.
✔ Gamitin ang mga pagtitipon sa Sabbath, tulad ng mga outreach program sa hapon, bilang pagkakataon sa pamamahagi ng babasahin.
“Itigil na ang lahat ng mga transaksyong pangnegosyo sa araw ng Sabbath, at italaga ang buong araw sa paghahanap sa Diyos at pagsamba sa Kanya.”
(Testimonies for the Church, Vol. 6, p. 356).
5. Gamitin ang Sabbath sa Pagbabasa at Pag-aaral ng mga Babasahin
✔ Himukin ang mga mananampalataya at ang mga may interes na magbasa ng espirituwal na aklat at polyeto sa araw ng Sabbath.
✔ Gamitin ang oras upang pag-aralan ang mga babasahing puno ng katotohanan at magnilay sa Salita ng Diyos.
✔ Magdaos ng mga talakayan sa Sabbath kung saan maaaring pag-usapan ang mga nilalaman ng mga babasahin.“Siyasatin ninyo ang mga Kasulatan, sapagkat iniisip ninyo na sa mga ito ay mayroon kayong buhay na walang hanggan: at ito ang nagpapatotoo tungkol
sa akin.” (Juan 5:39).
6. Hanapin ang Patnubay ng Espiritu Santo sa Pamamahagi ng Literatura
✔ Manalangin bago mamahagi ng babasahin, hilingin sa Diyos na ihanda ang puso ng mga tatanggap ng katotohanan.
✔ Maging sensitibo sa pangangailangan at espirituwal na kalagayan ng tatanggap.
✔ Tandaan na ang personal na patotoo at direktang pakikipag-usap ay maaaring mas epektibo kaysa sa simpleng pamamahagi ng babasahin.
“Nguni’t kung ang sinuman sa inyo ay nagkukulang ng karunungan, humingi siya sa Diyos, na nagbibigay sa lahat nang sagana at hindi nanunumbat; at ito'y ibibigay sa kanya.” (Santiago 1:5).
Konklusyon
Ang pamamahagi ng nakaimprentang babasahin sa Sabbath ay hindi ipinagbabawal ngunit dapat gawin nang may pag-iingat, paggalang, at espirituwal na pang-unawa. Ito ay dapat maging bahagi ng gawaing pangmisyon at hindi isang pangkaraniwang gawain lamang. Sa pagsunod sa mga prinsipyong ito, masisiguro nating ang ating pagsisikap sa pagpapalaganap ng literatura ay nananatili sa pagkakatugma sa kabanalan ng Sabbath, habang tinutupad ang tawag na ipalaganap ang katotohanan ng Diyos.
Nawa'y pagpalain ng Panginoon ang lahat ng pagsisikap sa pagbabahagi ng Kanyang mensahe sa paraang nagpaparangal sa kabanalan ng Kanyang araw!
Ang Pamamahagi ng mga Babasahing Traktat at Aklat, Ito ba ay Kasalanan?
Hindi, ang pamamahagi ng mga traktat at babasahing materyal ay hindi kasalanan. Sa katunayan, ito ay isang matibay na kaugaliang pang-Biblia sa pagpapalaganap ng ebanghelyo at pagpapahayag ng katotohanan ng Diyos. Maraming mga tauhan sa Biblia, kabilang ang mga propeta, mga apostol, at maging si Cristo mismo, ang nagpakalat ng mensahe ng Diyos sa pamamagitan ng pagsasalita at pagsulat.
Ang Salita ng Diyos ay Ipinapahayag sa Pamamagitan ng Pagsulat
Inutusan ng Diyos si Moises na isulat ang Kanyang mga kautusan (Exodo 34:27).
Ang mga propeta ay sumulat ng mga mensahe para sa hinaharap na henerasyon (Isaias 30:8, Habacuc 2:2).
Ang mga apostol ay sumulat ng mga liham upang gabayan ang mga mananampalataya (Roma 15:4, 2 Pedro 1:12-15).
Inutusan ni Jesus ang Kanyang mga Alagad na Ipangaral ang Ebanghelyo
“Magsiyaon kayo sa buong sanlibutan, at inyong ipangaral ang evangelio sa lahat ng kinapal.” (Marcos 16:15)
Ang mga nakasulat na babasahin ay isang epektibong paraan ng pangangaral upang maabot ang mga taong hindi nakakarinig ng sermon.
Pinagtibay ng Espiritu ng Propesiya ni Ellen G. White ang Panitikang Ebanghelismo
“Mahigit sa isang libo ang malapit nang mahikayat sa isang araw, karamihan sa kanila ay mag-uugat ng kanilang unang pagka-antig ng budhi sa pagbabasa ng ating mga babasahin.” (Evangelism, p. 693)
“Ang paglilimbag ay isang makapangyarihang paraan upang galawin ang isipan at puso ng mga tao.” (Colporteur Ministry, p. 1)
Shepherd’s Rod at ang Mensahe ng Kasalukuyang Katotohanan
Ginamit ni Victor Houteff ang mga nakasulat na babasahin upang ipaliwanag ang mga aral ng Biblia at repormahin ang iglesia.
Ang pagpapalaganap ng literatura ay kaayon ng prinsipyo ng pagbibigay ng babala at paghahanda sa bayan ng Diyos para sa kaharian.
Bagamat hindi kasalanan ang pamamahagi ng babasahing materyal, mahalaga ang tamang pamamaraan at layunin:
Kung May Panlilinlang – Ang maling paglalahad ng katotohanan o ang pamimilit sa tao na tanggapin ito ay hindi nakalulugod sa Diyos.
Kung Nagdudulot Ito ng Hati nang Walang Makatuwirang Dahilan – Ang layunin ng mga babasahin ay magbigay-liwanag, hindi lumikha ng hindi kinakailangang pagtatalo.
Kung Ito ay Nagtuturo ng Maling Aral – Ang anumang materyal na naglalayo sa mga tao mula sa katotohanan ng Diyos ay mapanganib (Galacia 1:8).
Kung ang layunin mo ay dalhin ang mga tao nang mas malapit kay Cristo at sa Kanyang kaharian, kung gayon ang pamamahagi ng mga traktat at babasahin ay hindi lamang pinahihintulutan kundi mariing hinihikayat.