=In Bergschenhoek is een kamp gevonden dat zou dateren uit circa 4400 voor Chr.; in Ypenburg is een nederzetting gevonden uit ongeveer 3500 voor Chr. en rond 2000 voor Chr. leven aan de riviermonden o.a. bij Vlaardingen vooral vissers. =In de Bronstijd (2000-800 v. Chr.) is het gebied zo nat dat bewoning niet of nauwelijks mogelijk is. In de IJzertijd (800-12 v.Chr) zijn er verspreid wat boerderijen.=In dit gebied bevindt zich de Gantel, die regelmatig buiten haar oevers treedt. In het veengebied ontstaat daardoor een groot aantal getijdekreken. In de Romeinse tijd slibt de monding van de Gantel (1), tussen Monster en 's Gravenzande dicht, waarna de kreken langzaam verlanden. Er ontstaat daardoor een vruchtbaar gebied van zand en klei (het Ganteldek). Het Ganteldek loopt van Monster langs Poeldijk en Wateringen naar Delft en Pijnacker. Het gebied is door de vruchtbaarheid van de grond, het omringende water en door de uitgestrekte bossen bij uitstek geschikt voor bewoning door boeren, vissers en jagers. De grond bij de oeverwallen wordt in cultuur gebracht en soms ook al verkaveld. Bij de komst van Caesar in 57 v. Chr. is dit gebied in handen van de Batavieren.=Het dorp Pijnacker ontstaat op een uitloper van een kreekrug (2). De kreek begint in Monster, loopt vervolgens naar het zuiden van Delft via Delfgauw, richting Pijnacker. Een aftakking van deze kreek gaat ten zuiden van Delft via de Ackerdijksche polder, de Oude Leede en de Berkelse Zweth naar de polder Oudeland. BRONNENliteratuur (1) De Gantel, een riviertje in Delfland, wordt nog in een brief van 13 november 1581 genoemd [Bescheiden Johan van Oldebarnevelt 1570-1620, deel I, nr. 27, blz. 66]; Marjolein Petronella Johanna Cornelia Kerkhof, DAR 97 Lansingerland. Archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart gemeente Lansingerland, Volume 97 van Delftse archeologische rapporten, 2009, blz. 51-52; Abraham Jacob van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, Volume 4, J. Noorduyn, 1843, blz. 433; zie voor een illustratieve kaart in https://nl.wikipedia.org/wiki/Gantel_(Westland).(2) Marjolein Petronella Johanna Cornelia Kerkhof, DAR 96 - Pijnacker-Nootdorp. Een archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart, Volume 96 van Delftse archeologische rapporten, Sidestone Press, 2009, blz. 51-52overige bronnenBerghout, Historische; Stenvert, Monumenten;