Volk - Terry Pratchett

Post date: Mar 19, 2014 10:55:24 AM

In een wereld die veel op die van ons lijkt, in het jaar 1860, maken twee bijna volwassen kinderen een bijzondere reis. Ermintrude, met slecht 139 mensen tussen haar en de troon van Engeland, reist per boot naar haar vader in de koloniën. Mau reist in zijn zelfgemaakte kano van het jongenseiland naar zijn geboorte-eiland in de Grote Pelagische Zuidzee. Hij zal door zijn Volk op het strand verwelkomd worden en de riten ondergaan die hem van jongen tot man maken. Dan slaat het noodlot toe in de vorm van een tsunami. Ermintrude wordt met het schip op het eiland van Mau geworpen; ze is de enige overlevende. Ook Mau is de enige overlevende van zijn volk. Mau en Ermintrude kennen elkaars taal en gewoonten niet, maar ze herkennen wel elkaars behoeften: eten, veiligheid en contact. Na enige tijd stranden er nog enkele overlevenden op het eiland, waaronder een oude priester, een vrouw met een baby, een hoogzwangere vrouw, twee broers en een oeroude vrouw die een seniele indruk maakt maar op goede voet staat met de goden. Met elkaar bouwen ze een nieuwe gemeenschap op die bedreigd wordt door piraten en de Engelsen. De inhoud lijkt een standaard avonturenverhaal, maar een boek van Terry Pratchett is nooit standaard. Pratchett, bekend van zijn Schijfwereld-serie, schrijft over maatschappelijke onderwerpen in zijn unieke stijl waarin hij humor en serieuze thema´s mixt. Volk, dat hij in 2008 schreef, is uitgegeven als een boek voor jongeren en dat is terecht. De thema´s die Pratchett uitwerkt zullen jongeren aanspreken, bijvoorbeeld de relatie tussen het individu en de groep of de rol van het geloof. Mau, ´het Duivelskind´ neemt het de goden kwalijk dat hij als enige van zijn volk de vloedgolf heeft overleefd, maar respecteert, met enig cynisme, dat anderen de goden trouw blijven:´De goden hebben jullie in de steek gelaten. Toen jullie ze nodig hadden, lieten ze verstek gaan. Dat is alles, en meer is er niet. Nu de goden aanbidden, zou hetzelfde zijn als op de knieën vallen voor dwingelanden en moordenaars´. Dat waren de woorden die hij had willen zeggen (...) Ze zouden waar zijn, dat wist hij, maar hier betekenden ze niets. Een idee kon scherp zijn als een speer. En je gooit geen speer naar de weduwe, de wees, de rouwende...´

Ermintrude is eindelijk bevrijd van de knellende regels van haar dwingende grootmoeder. Zij begint haar nieuwe leven met een nieuwe naam: Dafne. Ze ontwikkelt, noodgedwongen, snel haar vaardigheden: ze brengt een kind ter wereld, ze maakt heerlijk bier en vindt een weg tussen de oude tradities van het Volk en het ophouden van haar dames-eer. Talrijk zijn de prachtige passages waarin Mau zoekt naar de zin van het bestaan en Ermintrude naar de zin van haar opvoeding. Het verhaal is een boeiende zoektocht naar het samenspel tussen traditie, kennis, geloof en vragen durven stellen.

Dit mooie verhaal vertelt Pratchett in zijn unieke stijl. In prachtige woorden vangt hij grote gevoelens:´Over deze maakte hij zich niet druk, niet na de herinnering aan gisteren, die achter een dichte deur in zijn hoofd aan een stuk door bleef krijsen. Dit was gewoon een dode man. Hij kende hem niet. Mensen gingen nu eenmaal dood´ Toch is een boek van Pratchett nooit zwaar op de hand, daar zorgt zijn onvolprezen humor voor. Neem bijvoorbeeld de scène waarin een moedige actie wordt weggewimpeld met de volgende vergelijking: ´Iemand moest tenslotte ook de eerste oester opeten, weet je wel. Iemand keek naar een halve schelp vol snot en was even dapper.´ Naast originele vergelijkingen en beeldspraken vliegen er in het verhaal pantalonvogels rond die nogal eens hun onsmakelijke kostje op een voorbijganger uitbraken, duikt er regelmatig een scheldende papegaai op en is er een bijrol voor de legendarische boomklimmende octopus. Ook de scènes waarin Mau en Dafne/Ermintrude elkaar totaal verkeerd begrijpen zijn erg grappig. Pratchetts humor duikt overal op maar slaat nergens door.

Het boek is vertaald door Venugopalan Ittekot , de vaste vertaler van Pratchetts werk. Natuurlijk heeft een Pratchettvertaler alleen op Wikipedia een naam die uit te spreken is: het echtpaar Ruurd en Mieke Groot. De vertaling is meesterlijk en weet precies de finesse van Pratchetts stijl te pakken.

Volk is Terry Pratchett op zijn best. Lezen!

Volk

Terry Pratchett

Boekerij, 2014 € 16,95

| leeftijd 14+ |