Kieuw - Saskia Maaskant

Post date: Jul 4, 2014 10:18:28 AM

´Er was eens een goudvis/en die goudvis was een meisje./ De oude vrouw had haar in een vissenkom gestopt/ en hield haar daar./ (...) Toen ging de oude vrouw dood./ De vissenkom brak in duizend stukjes./´ Filia heeft jaren bij haar oma gewoond die een teruggetrokken bestaan leidde. Oma kwam bijna nooit buiten, ze liet de boodschappen bezorgen en haar kleindochter mocht niet naar school. Als oma overlijdt staat de achttienjarige Filia er alleen voor. Filia wil niet dat de mensen medelijden met haar hebben en daarom besluit ze haar angst te overwinnen en zelf een brood te gaan kopen. Ze stapt een winkel binnen waar geen brood verkocht wordt, maar wel een meisje werkt waarmee ze ooit bevriend was: de spontane levenslustige Kers. Omdat Kers woonruimte nodig heeft trekt ze ongevraagd bij Filia in. Ze brengt, letterlijk, licht in Filia´s bestaan, al heeft Filia wel moeite met haar nadrukkelijke aanwezigheid. Ook anderen zijn Filia goedgezind: de oude postbode Timber en de boodschappenjongen Waldemar tonen meer dan gewone belangstelling voor haar. Terwijl Filia probeert grip te krijgen op haar nieuwe leven probeert ze ook de keuzes van haar oma te begrijpen. Daarbij wordt ze geholpen door oma´s dagboek. Kieuw is het tweede boek van Saskia Maaskant (1981). Het is een magisch realistische boek; oma blijkt in het verleden haar hart te hebben verloren aan een man met kieuwen. Het verhaal is fragmentarisch opgebouwd, de lezer gaat heen en weer tussen heden en verleden. De compositie blijft overzichtelijk en de afwisselende opbouw verhoogt de spanning van het verhaal. Maaskant speelt met de thema´s water en vissen. Op allerlei manieren duiken deze thema´s op, niet te nadrukkelijk maar altijd aanwezig. Zoals de man met de kieuwen altijd aanwezig is geweest in het leven van Filia en haar grootmoeder

Maaskant is een getalenteerd schrijfster die met haar prachtige taalgebruik een mooi sfeervol en geloofwaardig verhaal neerzet. Toch zou het stilistisch nog sterker kunnen door minder uit te leggen en toe te lichten. Ook zou het verhaal baat hebben bij het schrappen van hinderlijke herhalingen; Kers´rimpelt haar neus´ echt veel te vaak.

Kieuw werd genomineerd voor de Diorapthe Jongeren Literatuurprijs (een prijs voor het beste boek voor jongeren tussen 15-25 jaar) én het is genomineerd voor de Gouden Lijst (een prijs voor het beste boek voor jongeren tussen 12-15 jaar). De nominatie voor beide prijzen laat zien dat het boek geen duidelijk omschreven lezerspubliek heeft. De levensfase van de hoofdrolspelers (rond de achttien) rechtvaardigen een 15+ publiek, maar de overzichtelijke stijl met hier en daar een duidelijke uitleg van de situatie maakt het boek ook geschikt voor een jonger en minder ervaren lezerspubliek.

Het boek is prachtig uitgegeven met sfeervolle illustraties en bijzondere foto´s in een goudkleurige tint. Ook de tekst is in twee kleuren gedrukt.

Kieuw

Saskia Maaskant

Davidsfonds, 2013 €19,95

| leeftijd 14+ |