Embedded Files
Post date: Mar 23, 2016 1:23:28 PM
Het tweede jeugdboek van Magaretha van Andel, In transit, past in het vertrouwde stramien van het dystopisch genre: er wordt een toekomstmaatschappij geschetst, een personage uit de bevoorrechte klasse ontmoet een personage uit de onderdrukte klasse en ontdekt dan de schaduwzijde van het voorgespiegelde ideaal. Dat leidt tot verzet en strijd waarbij de vraag wat belangrijke menselijke waarde zijn een grote rol speelt. Van Andel neemt de lezer mee naar 2275. Twee jonge mannen, Levya en Rheyn beginnen aan hun bezinningsjaar, een vast onderdeel van de levensplannen die bij hun geboorte zijn opgesteld. Na dit jaar zullen ze beslissen of ze ´in transit´ willen. Levya, voorbestemt voor een carrière in Skin Development, is gefascineerd door Grauwers. Dit zijn een soort aapmensen die hij alleen uit de dierentuin kent. Levya gaat illegaal een grouwerreservaat bezoeken en zijn vriend Rheyn, een grauwerspecialist, vergezelt hem. Levya wordt aangevallen in het reservaat. Hij wordt zwaar gewond gevonden door Aag, een van de reservaatbewoners. Ze neemt de jongen mee naar huis, ondanks dat ze zijn soort verafschuwt. In haar ogen is hij een gier, die mensen behandelt als beesten en zelfs op ze jaagt.Aags grootmoeder Nana ontfermt zich over de gewonde Levya, die zich hoe langer hoe meer afvraagt of hij nu met apen of met mensen te maken heeft. Aag en Nana ruziën over de zieke. Aag wil niet van haar grootmoeder aannemen dat gieren ook menselijk zijn. Daarop geeft Nana haar een tas vol papieren waarin Aags schokkende familiegeschiedenis beschreven staat. Van Andel laat de drie hoofdpersonen, Levya, Aag en Rheyn, afwisselend aan het woord en ze hanteert hiervoor verschillende stijlen. De stukken van Aag zijn in de eerste persoon geschreven en staan zo wat dichter bij de lezer. Een logische keuze, want Aag staat als Homo Sapiens ook letterlijk het dichts bij de lezer. Levya is´de nieuwe mens´, een homo aeternus. Zijn stukken zijn in de derde persoon geschreven. Hij communiceert in het dagelijks leven via´hoogtaal´, dat wil zeggen dat er uitsluitend via Insiteverbindigen rechtstreeks in het hoofd met elkaar gesproken wordt. Levya is een denker die zichzelf vragen stelt en dus voor de lezer de ideale gids is om de onbekende wereld van 2275 te leren kennen. Rheyn komt slechts hier en daar kort aan het woord. Zijn bijdragen bestaan uit poëtisch geschreven gedachteflarden. Bij hem zit er een mooie spanning tussen wat hij doet en wat hij denkt. De verschillende invalshoeken werken goed voor het verhaal, ze geven de schrijfster volop mogelijkheden om de toekomstwereld te beschrijven en te bevragen.
Het thema van de botsing tussen de twee menssoorten wordt grondig uitgewerkt. Zowel Aag als de jongens willen er lange tijd niet aan dat de ander ook tot het menselijk ras behoort. Naarmate Levya en Rheyn Aag beter leren kennen gaan ze meer twijfelen over hun toekomstplannen. Het is de bedoeling dat ze´in transit´ gaan waarbij ze nog meer van hun individualiteit zullen opgeven. Levya en Rheyn kunnen er voor kiezen dit niet te doen, al zullen ze dan wel tot het uitschot van de samenleving behoren. Ze kunnen ook lid worden van de illegale verzetsbeweging Calamitus die de ontmenselijking een halt wil toeroepen.
De geschetste tegenstellingen geven aanleiding na te denken over wat er belangrijk is in het leven. Dit thema sluit goed aan bij de beoogde lezersgroep die immers ook op het punt staat beslissingen over hun toekomst te nemen. Het plot van het verhaal is matig uitgewerkt. Het wil niet echt spannend worden. Het verhaal heeft een open einde en het is niet duidelijk of we hier met een eerste deel van de onvermijdelijke trilogie te maken hebben of dat de schrijfster de moed heeft gehad de toekomst van haar personages ongewis te laten.
In transit
Margaretha van Andel
Lemniscaat, 2016 € 16,95
Andere boeken van Margaretha van Andel op kinderboekenpraatjes:
Google Sites
Report abuse