Embedded Files
Post date: Jun 30, 2017 11:52:57 AM
Er zullen in Nederland niet veel mensen zijn die schrijfster Dorothy Gladys ‘Dodie’ Smith (1896- 1990) direct kunnen plaatsen. Toch kent bijna iedereen de titel en het verhaal van haar bekendste kinderboek: 101 Dalmatiërs (1956). Dit boek werd meerdere keren verfilmd, onder andere door Walt Disney. In Engeland staat niet alleen haar beroemde kinderboek nog altijd op de planken in de boekhandel, ook haar debuut, I capture the castle (1949) wordt tot de klassiekers gerekend en is alom verkrijgbaar. Smith, destijds vooral bekend als toneelschrijfster, verbleef tijdens de Tweede Wereldoorlog met haar man in het buitenland. Wellicht was het heimwee naar het Engeland van voor de oorlog dat haar inspireerde tot het schrijven van dit boek. I capture the castle werd kort na de oorlog ook in Nederland uitgegeven en beleefde in de loop der tijd enkele herdrukken. Uitgeverij Karmijn besloot het boek opnieuw te vertalen en vroeg daarvoor Hannie Tijman, die eerder voor dezelfde uitgeverij een frisse nieuwe vertaling maakte van een andere Engelstalige klassieker Anne of Green Gables. De zeventienjarige Cassandra Mortmain besluit een dagboek bij te gaan houden. Ze wil haar pas geleerde snelschrift oefenen en zichzelf aanleren hoe je een roman moet schrijven. Ze schrijft in acht maanden drie dagboeken vol over de mensen in haar omgeving en de gebeurtenissen in haar leven. Ze schrijft onder andere over de armoede van het gezin. Ze wonen weliswaar in een kasteel, maar geld om het te onderhouden en er comfortabel in te leven ontbreekt. Cassandra’s vader is een beroemd schrijver die echter geen pen meer op papier krijgt. Hij trekt zich vaak terug en Cassandra hoopt dat hij ooit weer de inspiratie vindt om een boek te schrijven. Het gezin bestaat verder uit Rose, Cassandra’s oudere zus die weinig talent voor armoede heeft, haar jongere broer Thomas en Cassandra’s vriendelijke flamboyante stiefmoeder Topaz. Ook Stephen, de zoon van een overleden bediende, woont in het kasteel en hij is tot over zijn oren verliefd op Cassandra.
Het leven van het Mortmains verandert aanzienlijk als het nabijgelegen landhuis nieuwe bewoners krijgt. Het zijn twee aantrekkelijke rijke jonge mannen, Simon en Neil, en hun moeder. Zal dit leiden tot een Jane Austenscenario, waarin de zusters via een huwelijk al hun problemen achter zich kunnen laten?
Het verhaal over de verarmde zusters en het opduiken van een rijke erfgenaam doet sterk denken aan de verhalen die Jane Austen schreef. Dodie Smith speelt met dit gegeven door Cassandra commentaar te laten leveren op de parallellen tussen haar leven en de romanpersonages van Austen. Ook is het vast geen toeval dat de lievelingszus van Jane Austen dezelfde naam heeft als de hoofdpersoon uit het boek. Maar Cassandra Mortmain leeft twee eeuwen later, in de jaren dertig van de vorige eeuw, en de afloop is minder voorspelbaar dan in een Austenroman. Toch zijn ook in Cassandra’s wereld de standsverschillen nog vanzelfsprekend, al kondigen zich voorzichtige veranderingen aan. Het is opvallend dat Cassandra zich niet identificeert met ‘de armen’ en weinig weet over mensen die werken voor de kost. Pas als Stephen toenadering zoekt en hij degene wordt die het gezin onderhoudt verdiept ze zich wat meer in zijn leven. Zowel Cassandra als Stephen weten niet zo goed raad met de vervagende grenzen in de omgang, maar een ding is duidelijk: ze zullen nooit elkaars gelijken zijn.
De drie dagboeken laten mooi de veranderingen in Cassandra’s leven zien. Aanvankelijk schrijft ze vooral over haar dagelijks leven en de mensen in haar omgeving, maar gaandeweg deelt ze vaker haar gedachten en denkt ze na over de liefde, het huwelijk en het geloof. De dagboeken van Cassandra Mortmain is dan ook een echte coming of age roman.
De perikelen van het gezin Mortmain en de ontluikende liefdes zijn goede ingrediënten voor een boeiend verhaal, maar de schoonheid van het boek ligt vooral in de vertelstem. Cassandra Mortmain is slim, fantasierijk, een goede observator en geestig. Neem bijvoorbeeld de wijze waarop ze haar stiefmoeder aan de lezer voorstelt: ‘Ze is een beroemd schildersmodel en ze beweert dat haar ouders haar Topaz hebben genoemd. Zelfs als dat waar is, is er geen wet die zegt dat een vrouw trouw moet blijven aan zo’n naam.'
De dagboeken van Cassandra Mortmain is een heerlijke leerervaring voor lezers die zich graag verliezen in een sfeervol goed geschreven humorvol verhaal waarin ook plaats is voor diepere gedachten.
De dagboeken van Cassandra Mortmain
Dodie Smith (vertaald door Hannie Tijman)
Karmijn, 2017 € 24,95
Google Sites
Report abuse