Niets meer te verliezen - Steven Hayward

Rouwverwerking is een veel voor komend thema in de Young Adults literatuur, het is een uitdaging om boven het gemiddelde uit te steken. De Canadese Steven Hayward is dat gelukt in zijn boek Niets meer te verliezen (originele titel: Don´t be afraid).Het gezin Morrison rouwt om de dood van de achttienjarige Mike, hij kwam om bij een nachtelijke explosie in de plaatselijke bibliotheek. Zijn broer Jim, één jaar jonger, vertelt het verhaal. Jim Morisson draagt weliswaar een legendarische naam, maar hij heeft weinig gemeen met de zanger van de Doors: hij is verlegen, iets te dik en hij valt regelmatig flauw. Hij mist zijn grote stoere, rusteloze broer Mike.Het gezin Morisson is ontredderd. Moeder Filomena wordt zo passief dat Jim de zorg moet overnemen voor zijn kleine broertje Petey. De kleuter houdt zich letterlijk vast aan de speelgoedhaai die hij van Mike kreeg en hij kan de wereld alleen vanachter een duikbril tegemoet treden. Vader Fort is obsessief bezig de oorzaak van het ongeluk te achterhalen en de vijftienjarige zus Vivian lijkt haar leven gewoon voort te zetten en introduceert haar nieuwe vriend.Verteller Jim mag zijn ervaringen graag in een filmisch kader zetten, alsof hij zich al voorbereidt op de film die hij ooit samen met Mike over hun leven zou maken.

De gesprekken met de psychiater beschrijft hij als een scène uit een spionagefilm waarin hij onderworpen wordt aan een verhoor. Antwoorden op zijn vragen vindt hij er niet ´ik zeg iets, hij geeft antwoord, en dan zitten we maar te zitten.´

Als Jim de zorg voor de kleine Petey overneemt belandt hij in de kleuterschoolwereld en begeeft zich onder ´de Moeders´,´alsof ze een bende vormen met een leider, trawanten zijn of een stelletje losers dat vrij in het begin van de film aan hun einde komt bij een mislukte overval´.

Hayward portretteert de Morrisons en vooral Jim in een tragisch komische stijl waarbij hij het schrijnende verzacht wordt door zijn droge observaties.

Hayward weet hoe hij opvallende, in potentie cartooneske aanzetten, niet moet laten ontaarden in platte humor: de geliefde met het ´dode oog´, een ex-non als moeder, het blijven geloofwaardige personen.

Bij aanvang van het verhaal weet de lezer wat er gebeurd is, maar Hayward houdt er toch een zekere spanning in. Het onderzoek van vader Fort zou een verrassende ontknoping kunnen opleveren. Gelukkig leidt de auteur de lezer naar een subtiel einde van het verhaal.

De vermakelijke omschrijvingen met een scherp randje tillen het verhaal boven de middelmaat uit. Hayward weet daarin een goede balans te bewaren, nergens wordt het verhaal hilarisch of sentimenteel.

Niets meer te verliezen

Steven Hayward

Pimento, 2011 €15,95

| 14+ |