สายสกุล ขอนเงิน
สายสกุล ขอนเงิน
โดย อาจารย์สัมฤทธิ์ สหุนาฬุ ปราชญ์ศีขรภูมิ
รวบรวมโดย ศาสตราจารย์ ดร.พงษ์ศักดิ์ สหุนาฬุ
เรียบเรียง และจัดทำโดย ว่าที่ ร.ต.ชัชวาลย์ คำงาม
สำหรับประวัติสายสกุลขอนเงินจะมีความเกี่ยวข้องกับสกุลนิสัยกล้า และสกุลระดมบุญ มีความเป็นมาดังนี้
นายเทียย และนาง เปียด คือต้นตระกูล “ขอนเงิน” นายเทียย เป็นชาวบ้านสดอ ตำบลขวาวสินรินทร์ อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ เป็นกำพร้า มารดาตายตั้งแต่อายุยังเยาว์ จึงอยู่ในความอุปการะเลี้ยงดูของ นางแอบ ผู้เป็นป้า (พี่สาวของมารดา) นางแอบสมรสกับนายทู สหุนาลุ ชาวบ้านยาง เป็นแม่เป็นพ่อของนายฉลาด สหุนาลุ ซึ่งไปมีถิ่นฐานอยู่บ้านสระดี นายเทียย จึงเป็นลูกเลี้ยง นายทู นางแอบ และได้สมรสกับ นางเปียด ซึ่งเป็นลูกของนายบุญ นางพูน
นายเทียย นางเปียด มีบุตรธิดารวม 5 คน คือ นางแกน นายมัง นางมา นายยศ และนางปาด เมื่อจดทะเบียนนามสกุล นายเทียย คนบ้านสดอ จึงได้นามสกุล ขอนเงิน แต่เพียงหนึ่งเดียวไม่มีญาติร่วมด้วย และขอนเงินนี้จึงตกทอดถึงผู้ใหญ่มัง ขอนเงิน และนายยศ ขอนเงินไปขยายพันธุ์อยู่บ้านปราสาท ตำบลระแงงเท่านั้น ส่วนทางบ้านยางท่านผู้ใหญ่มังได้ลูกชายสืบสกุลสองคน คือ นายชัย ขอนเงิน (ลูกเขยนายพึบ สหุนาลุ) และครูแก้ว ขอนเงิน ได้ลูกหลานขยายพันธุ์คือ นายทวล นายใย นายน้อย สืบต่อไป
นางปาด ได้สมรสกับ นายลำ จันทอง นางปาดจึงเป็นพี่นายลำสามีถึง 6 ปี และมีบุตรด้วยกัน 7 คน ตาย 3 คงเหลือ 4 มีนายซอม จันทอง นางอาว ห่อทอง นายบุญรอด จันทอง และนายมล จันทอง
นางเปียด ภรรยา นายเทียย แม่ของผู้ใหญ่มั่งนั้นเป็นชาวบ้านยางที่เกิดในตระกูล ผู้คนผู้มีระดับ (คือมีฐานะดีพอควรมีคนนับถือ) คือ เป็นลูกของ “นายบุญ นางพูน” คนมีระดับ
นายบุญ และนางพูน มีบุตรธิดารวม 10 คน คือ
1. นางนู ได้กับ ตาปิง (สกุล ควรทอง)
2. น.ส. อ็อง
3. น.ส. เจา สองสาวนี้เป็นสาวแก่จนตาย
4. นางเปียด ตาเทียย แม่-พ่อของผู้ใหญ่มั่ง ขอนเงิน
5. นางงวน สมรสกับ นายกอง ราชสุข
6. นายโป สมรสกับนางคอน (ไปอยู่บ้านโดนตึบ)
7. นายแปด
8. นางนม สมรสกับ นายท็อล กำลังหาญ แม่ยายกำนันยุทธ
9. นายพอน สัปปะเหร่อ บ้านยาง (ระดมบุญ)
10. นายนำ สมรสกับ นายปุด อดีตเจ้าอาวาสวัดบ้านยางคนสุดท้ายก่อนจะปล่อยเป็นวัดร้างไป ซึ่งนายปุดนี่เอง คือต้นตระกูลนิสัยกล้า
ดังนั้น สกุลขอนเงิน-นิสัยกล้า-ระดมบุญ จึงมีความสัมพันธ์กันดังที่กล่าวมาแล้วนี้ ในฐานะเขยสะใภ้ และมีความเกี่ยวดองกับสายสกุลสหุนาฬุ/สหุนาลุ ของพระสีมาปัจจิมเขตต์ (ดวง) อีกด้วย
ที่มา: หนังสือรวมผลงานชุดที่ 2 สายเลือด สายสกุล และอัตชีวประวัติของอาจารย์สัมฤทธิ์ สหุนาฬุ